Tổng Kiểm toán Nhà nước Kenya mới đây cho biết, KTNN Kenya đã hoàn thành cuộc kiểm toán đặc biệt đối với 2 Dự án Đập thủy lợi của nước này là Arror và Kamwarer. Đây là 2 đập thủy lợi lớn bị nghi ngờ gây thất thoát NSNN trong quá trình đấu thầu mua sắm và thi công.
Theo cáo buộc, nhà thầu liên doanh Italia của 2 Dự án Đập thủy lợi Arror và Kamwarer là CMC Di Ravenna đã bòn rút, bỏ túi riêng hàng tỷ Shilling Kenya trong quá trình hoàn thiện Dự án, xây lắp nhà máy điện, đường dây truyền tải và một số hạng mục hạ tầng liên quan.
Bên cạnh đó, Cơ quan Phát triển vùng thung lũng Kerio (KVDA) tại nơi triển khai Dự án đã xin một khoản vay trị giá 61 tỷ Shilling (590 triệu USD) từ Kho bạc Nhà nước, sau đó tiến hành thanh toán trước 21 tỷ Shilling trong khi thiết kế của 2 con đập này còn chưa được hoàn thiện. Tổng Kiểm toán Nhà nước Kenya Edward Ouko đã đặt dấu hỏi đối với 4,2 tỷ Shilling tiền thanh toán trước cho Dự án Đập Arror mà không có các chứng từ hỗ trợ.
Trong báo cáo đệ trình lên Quốc hội nước này, ông Ouko đã bày tỏ những quan ngại rằng ngân sách đã được thanh toán mà không có bất kỳ bằng chứng nào về đối tượng hay thời điểm nhận, trao tiền. Ông Ouko cũng cho hay, không có bất kỳ báo cáo đánh giá tác động môi trường nào được thực hiện đối với 2 Dự án này.
Ngoài ra, KVDA bị chỉ trích khi tiến hành trao thầu không đúng quy trình, không qua đánh giá, thẩm định thầu để lựa chọn nhà thầu tốt nhất. Một số quan chức của KVDA bị cho là “bẻ luật” và chuyển hướng ngân sách quốc gia để trao thầu cho một Công ty hiện đang trên bờ vực phá sản là CMC Di Ravenna.
Trước đó, 2 Dự án này đã bị phản đối kịch liệt bởi Cơ quan Dịch vụ rừng Kenya (KFS), đơn vị sở hữu diện tích đất che phủ rừng, vì KFS cho rằng việc chiếm dụng đất này có thể gây hại tới môi trường.
Cơ quan kiểm toán quốc gia cảnh báo rằng, việc trao khoản vay 61 tỷ Shilling cho KVDA có khả năng làm tăng nợ quốc gia lên 52,9% GDP. Hiện một số quan chức của KVDA đã bị triệu tập để điều tra làm rõ những sai phạm gian lận liên quan. Cáo buộc cũng đã được KTNN Kenya chuyển lên Cục Điều tra tội phạm quốc gia (DCI) của nước này. Được biết, Cơ quan Tố tụng Rome, Italia cũng tham gia, phối hợp trong cuộc điều tra.
(Theo All Africa và The Standard)
(Báo Kiểm toán số 34/2019)