Quan hệ hợp tác song phương giữa KTNN Việt Nam và GAO thời gian qua phát triển tốt đẹp, với nhiều hoạt động hợp tác đã được triển khai, cụ thể:
- Năm 2007, Đoàn Đại biểu cấp cao của KTNN Việt Nam tham dự Hội thảo “Phát huy tối đa vai trò của các cơ quan kiểm toán tối cao trong thế kỷ 21” do GAO phối hợp với Ngân hàng Thế giới và INTOSAI tổ chức tại Thủ đô Washington DC, Hoa Kỳ.
- Năm 2014, Đoàn cán bộ của GAO sang thăm và làm việc với KTNN Việt Nam để tìm hiểu kinh nghiệm của KTNN đối với các chương trình hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, thảo luận về khả năng hợp tác giữa 2 cơ quan.
- Năm 2015, lãnh đạo KTNN Việt Nam và GAO đã có buổi làm việc nhằm tăng cường quan hệ hợp tác và đào tạo giữa 2 cơ quan.
- Năm 2016, KTNN cử 1 cán bộ tham gia Khóa Học bổng kiểm toán viên quốc tế 4 tháng về kiểm toán hoạt động do GAO tổ chức.
Nhân dịp Đoàn Đại biểu cấp cao của KTNN Việt Nam thăm và làm việc với KTNN Hoa Kỳ (GAO), Báo Kiểm toán xin trân trọng giới thiệu một số nét khái quát về Cơ quan này.
GAO được thành lập ngày 01/7/1921 để thực hiện nhiệm vụ điều tra việc sử dụng tiền công quỹ Liên bang, nhằm kiểm soát hữu hiệu hơn với các khoản chi tiêu của Chính phủ. Hiện nay, GAO được công nhận rộng rãi là một trong các tổ chức hàng đầu về lĩnh vực trách nhiệm giải trình trên thế giới, một cơ quan được trang bị đầy đủ để thực hiện các nhiệm vụ khó khăn nhất của Quốc hội.
GAO là cơ quan độc lập thuộc ngành lập pháp
GAO là một cơ quan độc lập, phi đảng phái thuộc ngành lập pháp, trợ giúp Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ được quy định trong Hiến pháp, góp phần tăng cường hiệu quả hoạt động và trách nhiệm giải trình của Chính phủ Liên bang vì lợi ích của nhân dân Hoa Kỳ. Cơ quan này hiện có khoảng 3.000 nhân viên với trình độ chuyên môn trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Đứng đầu GAO là Tổng Kiểm soát, được Tổng thống bổ nhiệm từ các ứng cử viên do Quốc hội tiến cử. Tổng Kiểm soát có nhiệm kỳ 15 năm nhằm đảm bảo sự liên tục trong bộ máy lãnh đạo và tính độc lập mà ít cơ quan thuộc Chính phủ có được. Giúp việc cho Tổng Kiểm soát GAO gồm có: Khối đơn vị tham mưu, Văn phòng Tổng thanh tra, Văn phòng Tổng cố vấn, Văn phòng Giám đốc điều hành và Văn phòng Giám đốc hành chính/Giám đốc tài chính.
Sứ mệnh của GAO là giúp Quốc hội hoàn thành các trách nhiệm theo Hiến pháp quy định và giúp cải thiện hoạt động, đảm bảo trách nhiệm giải trình của Chính phủ Liên bang vì lợi ích của người dân. Cơ quan này cung cấp kịp thời những thông tin khách quan, trung thực, công bằng và cân bằng cho Quốc hội. Mỗi báo cáo của GAO đều phản ánh 3 giá trị cốt lõi: trách nhiệm giải trình, tính liêm chính và độ tin cậy.
Ngoài trụ sở chính đặt tại Thủ đô Washington DC, GAO còn có 11 văn phòng khu vực đặt tại các thành phố lớn trên cả nước. Trong quan hệ với cơ quan kiểm toán của chính quyền địa phương, GAO kiểm toán các chương trình, dự án sử dụng ngân sách liên bang. Văn phòng kiểm toán trực thuộc các bang và chính quyền địa phương các cấp kiểm toán các chương trình dự án của bang và địa phương. Văn phòng kiểm toán bang và văn phòng kiểm toán địa phương hoạt động hoàn toàn riêng biệt và độc lập với GAO.
Vai trò quan trọng
Theo quy định tại Bộ luật Hoa Kỳ, GAO có nhiệm vụ: “Điều tra mọi vấn đề liên quan đến thu, giải ngân và sử dụng ngân sách công; Phân tích các chi tiêu của từng cơ quan hành pháp mà Tổng Kiểm soát cho là sẽ hỗ trợ Quốc hội quyết định liệu ngân sách công có được sử dụng tiết kiệm và hiệu quả hay không; Điều tra và báo cáo theo yêu cầu của Thượng viện/Hạ viện hoặc của một Ủy ban của Quốc hội có thẩm quyền về thu ngân sách, phân bổ và chi ngân sách; Hỗ trợ và cung cấp thông tin theo yêu cầu cho một Ủy ban của Quốc hội có thẩm quyền về thu ngân sách, phân bổ và chi ngân sách”.
Trên diễn đàn quốc tế, GAO tham gia nhiều hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán; là thành viên của Tổ chức quốc tế Các cơ quan Kiểm toán tối cao, Liên đoàn Kế toán Quốc tế và hợp tác với các cơ quan kiểm toán tối cao, các đối tác phát triển quốc tế nhằm tận dụng mọi nguồn lực, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, nâng cao các chuẩn mực về kế toán, kiểm toán, quản lý tài chính và kiểm soát nội bộ. Các hoạt động hợp tác này bao gồm: tài trợ chương trình học bổng cho kiểm toán viên quốc tế; cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho các SAI; tiếp đón các đoàn thăm, làm việc từ các SAI và tổ chức chính phủ nước ngoài; cung cấp thông tin theo đề nghị của đối tác.
Trong khuôn khổ INTOSAI, GAO hiện là thành viên Ban Điều hành của INTOSAI, Tổng Biên tập Tạp chí Kiểm toán chính phủ, Trưởng Nhóm công tác về Hiện đại hóa tài chính và cải cách quy định, Trưởng Nhóm nòng cốt nghiên cứu về Tác động của khoa học và công nghệ đối với kiểm toán. Ngoài ra, GAO đang tham gia hầu hết các Ban/Tiểu ban/Nhóm công tác của INTOSAI với vai trò thành viên, như: Ủy ban Chuẩn mực chuyên môn, Ủy ban Tăng cường năng lực, Ban Chỉ đạo của Ủy ban Chia sẻ kiến thức và Dịch vụ kiến thức, Tiểu ban Kế toán và Kiểm toán tài chính, Tiểu ban Kiểm toán hoạt động, Tiểu ban Chuẩn mực kiểm soát nội bộ, Tiểu ban về Đánh giá chéo, Nhóm nòng cốt về Chuyên môn hóa kiểm toán viên của INTOSAI, Nhóm công tác về Kiểm toán nợ công, Nhóm công tác về Kiểm toán công nghệ thông tin, Nhóm công tác về Kiểm toán môi trường, Nhóm công tác về Chống tham nhũng và rửa tiền…
(Theo GAO và INTOSAI)
(Báo Kiểm toán số 35/2019)