Mới đây, Thủ tướng Tanzania Kassim Majaliwa đã yêu cầu Cục Cảnh sát phòng, chống tham nhũng (PCCB) khẩn trương điều tra tất cả các cá nhân có liên quan đến vụ bê bối tại Cục Quản lý các cơ sở y tế (MSD) được nêu ra trong một báo cáo của Văn phòng Tổng Kiểm toán và Kiểm soát Tanzania (CAG).
Mập mờ trong mua sắm vật phẩm y tế
MSD trực thuộc Bộ Y tế và Phúc lợi xã hội, chịu trách nhiệm quản lý công tác mua sắm, lưu trữ, phân phối các loại dược phẩm, thiết bị y tế và các nguồn cung cấp vật phẩm y tế, được thành lập bởi một đạo luật của Quốc hội Tanzania vào năm 1993. Thủ tướng Kassim Majaliwa đã đưa ra yêu cầu trên đối với MSD khi ông đến thăm và làm việc với cơ quan này tại một cơ sở thuộc khu Keko, Vùng Dar es Salaam.
Thủ tướng đã lên án nhiều sai phạm tại MSD được nêu ra trong Báo cáo kiểm toán của CAG, điển hình là trường hợp cơ quan này đã mua các thiết bị y tế trị giá hơn 9 tỷ shilling Tanzania (TSh), tương đương 3,9 triệu USD nhưng không có hợp đồng hợp lệ. MSD tiếp tục bị chỉ trích đã thực hiện 23 gói thầu trị giá trên 8,5 tỷ TSh nhưng không thực hiện các quy định của Luật Đấu thầu; không khai báo qua Hệ thống mua sắm điện tử quốc gia nhằm tránh sự giám sát của các cơ quan chức năng.
Bên cạnh đó, một số cán bộ của MSD đã thực hiện các khoản thanh toán lên tới hơn 3,5 tỷ TSh cho 6 nhà cung cấp thiết bị y tế mà không thông báo cho Ủy ban Mua sắm công của MSD, cũng không tuân thủ các quy định trước khi tiến hành thanh toán. Báo cáo kiểm toán cho biết, MSD đã thanh toán đợt 1 hơn 14,8 tỷ TSh cho 5 nhà thầu mà không ký kết bất kỳ hợp đồng hoặc thỏa thuận nào để làm cơ sở cho các khoản thanh toán đó. Năm nhà thầu này bao gồm: Công ty Công nghiệp dược phẩm Keko, Cơ quan Dịch vụ mua sắm công, Công ty TNHH Đầu tư Nakuroi, Công ty Dịch vụ kỹ thuật và tổng hợp, Công ty TNHH Phân phối Wide.
MSD cũng bị lên án vì đã tùy tiện trong công tác mua sắm công, các quy trình mua sắm không tuân thủ quy định hiện hành. Cá biệt, MSD đã ký hợp đồng với một nhà cung cấp sirô lỏng có giá trị hàng hóa lên tới 898 triệu TSh mà chưa thông qua ý kiến của Ủy ban Đấu thầu của cơ quan.
Báo cáo kiểm toán cũng nhấn mạnh trường hợp MSD đã chi 215 triệu TSh cho 3 nhân viên với nội dung “thanh toán phụ cấp, công tác phí cho nhân viên đến Trung Quốc trong 61 ngày để đàm phán về việc nhập khẩu một máy lọc máu”. Tuy nhiên, Tổng Kiểm toán cho rằng: “Ba nhân viên này có thể liên hệ với Đại sứ của Tanzania tại Trung Quốc để hỗ trợ việc thực hiện các cuộc đàm phán; việc đi lại và lưu trú tại Trung Quốc trong 61 ngày chỉ để đàm phán 1 thỏa thuận như trên là không phù hợp. Đáng lên án hơn khi Ban Lãnh đạo MSD đã không nắm rõ về sự việc trên”.
Chỉ đạo sát sao, chấn chỉnh hoạt động của MSD
Thủ tướng Kassim Majaliwa nhận định rằng, Báo cáo kiểm toán đã vạch rõ những sai phạm của các thành viên trong Ban Lãnh đạo MSD. MSD cần tiến hành rà soát lại nhân sự và hoạt động, đặc biệt cần đánh giá năng lực cán bộ sau khi có những cáo buộc 16 cán bộ trong bộ phận mua sắm công không có đủ chuyên môn, năng lực cần thiết; đồng thời sa thải tất cả những nhân viên yếu kém, không thể đảm nhiệm công việc và thay thế bằng các chuyên gia phù hợp.
Ông Kassim Majaliwa tiếp tục chỉ đạo Tổng Giám đốc MSD Mavere Tukai thực hiện đánh giá tiến độ công việc trong tổ chức và cần có hành động kịp thời khi phát hiện bất kỳ bất thường, sai phạm nào. Trước đó, Tổng Giám đốc MSD Mavere Tukai đã báo cáo về hoạt động của cơ quan, đồng thời nêu ra một số thách thức MSD phải đối mặt, đặc biệt nhấn mạnh những khó khăn trong công tác bảo mật giá cả của vật tư y tế. Ông Mavere Tukai cũng thừa nhận cơ quan đã và đang thiếu nhân sự có chuyên môn, thiếu một hệ thống thích hợp để thực hiện công tác thu thập những thông tin đáng tin cậy về các sản phẩm có chất lượng với giá cả phù hợp cũng như chưa giải quyết được nhiều tồn đọng, sơ suất trong công tác mua sắm công.
Sau khi Báo cáo kiểm toán được công bố, Bộ trưởng Bộ Y tế Tanzania Ummy Mwalimu đã đưa ra cam kết trong việc thực hiện tất cả các khuyến nghị kiểm toán và chỉ thị của Thủ tướng, đặc biệt chú trọng nhiệm vụ đảm bảo các vật phẩm y tế luôn có sẵn tại các cơ sở y tế trên toàn quốc để kịp thời cung cấp cho người dân./.
(Theo Daily News và tổng hợp)
(Báo Kiểm toán số Kỷ niệm 10 năm thành lập)