(sav.gov.vn) - Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành xu hướng phổ biến trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, do đó, việc phát triển các nguyên tắc đạo đức và hướng dẫn nghề nghiệp trong ứng dụng AI là rất quan trọng. Đây là một trong những chủ đề chính của một hội nghị được Viện Kế toán công chứng Anh và xứ Wales (ICAEW) tổ chức.
AI ngày càng gắn liền với hoạt động của kế toán, kiểm toán viên. Ảnh: ST
Hội nghị có sự tham gia của nhiều chuyên gia cấp cao trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, pháp lý, AI; đại diện nhiều công ty, DN; Ủy ban Chuẩn mực đạo đức quốc tế dành cho kế toán viên; các thành viên của Khoa Công nghệ và Cộng đồng phân tích dữ liệu của ICAEW…
Các đại biểu đã thảo luận về một số chủ đề phổ biến liên quan đến AI, đặc biệt là những rủi ro tiềm ẩn trong quá trình ứng dụng AI. Một số rủi ro nổi bật được kể đến như việc thiếu hiểu biết của người dùng về công nghệ, về các ứng dụng tiềm năng của công nghệ; sai lệch trong dữ liệu và các thuật toán; nguồn gốc và độ tin cậy của dữ liệu; các nguồn thông tin bị xáo trộn và khả năng truy xuất nguồn gốc; tính bảo mật; kết quả đầu ra không nhất quán; việc kẻ xấu chiếm đoạt công nghệ để thực hiện hành vi lừa đảo và truyền bá thông tin sai lệch…
Một số vấn đề khác cũng nhận được sự quan tâm của các đại biểu như sự phụ thuộc quá mức vào các hệ thống AI dẫn đến việc các chuyên gia không còn được trọng dụng; vấn đề tuyển dụng và nhân sự; rủi ro khi AI có thể “đưa ra quyết định” ảnh hưởng đến cuộc sống của con người; mối lo ngại AI có thể lấy đi công việc của các kế toán, kiểm toán viên...
Tuy nhiên, các đại biểu cũng đồng tình rằng những rủi ro trên không phải là vấn đề ngăn cản kế toán, kiểm toán viên khai thác công nghệ hiệu quả hoặc áp dụng AI. Thay vào đó, thách thức đối với nghề kế toán, kiểm toán là đưa ra các biện pháp giúp đảm bảo AI có thể được sử dụng phù hợp, hiệu quả và được giám sát chặt chẽ.
Để sử dụng AI có hiệu quả nhất, ICAEW nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao trách nhiệm của cả nhà cung cấp và người sử dụng AI cũng như tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức, hiểu biết về sở hữu trí tuệ, việc thống nhất trong sử dụng dữ liệu. Ngoài việc đào tạo về mặt kỹ thuật, cần có sẵn các quy trình thích hợp để đảm bảo kiểm soát chất lượng đối với các kết quả đầu ra của AI, đảm bảo kiểm toán viên không ngừng nâng cao năng lực.
Các đại biểu bày tỏ mong muốn ICAEW có thể xây dựng một cẩm nang hướng dẫn việc sử dụng AI có đạo đức; minh họa các quy tắc đạo đức có thể áp dụng cho việc sử dụng AI; đặt ra cách thức kế toán viên chuyên nghiệp ứng xử trong những tình huống cụ thể; đào tạo về thái độ hoài nghi nghề nghiệp và cách sử dụng xét đoán chuyên môn trong kiểm toán… nhằm thúc đẩy việc sử dụng AI có đạo đức.
Ông David Gomez, Trưởng nhóm cấp cao phụ trách các vấn đề đạo đức của ICAEW cho biết: “Chúng tôi đánh giá cao những chia sẻ chuyên môn và kinh nghiệm sử dụng AI của các đại biểu. Tiềm năng sử dụng AI là rất lớn và chúng tôi mong muốn hợp tác với các chuyên gia để xây dựng, phát triển những hướng dẫn hữu ích, giúp giảm thiểu rủi ro. ICAEW khuyến khích các thành viên tiếp tục chia sẻ về việc sử dụng AI trên thực tế; tiềm năng cũng như các tình huống khó xử về mặt đạo đức để giúp Tổ chức xây dựng một kho lưu trữ các nghiên cứu điển hình, hữu ích”.
Ông Christopher Cowton, đại diện ICAEW cho biết: “Sự tiến bộ nhanh chóng giúp AI trở thành một công nghệ đột phá, tuy nhiên, AI cũng mang lại những rủi ro đáng kể về mặt đạo đức và pháp lý. Điều quan trọng là các kế toán viên chuyên nghiệp phải nhận thức được những rủi ro đó và biết cách phát triển các giải pháp, áp dụng các quy tắc đạo đức để giải quyết các vấn đề nhằm tận dụng những lợi ích lớn của AI”./.
(Theo ICAEW)