Ủy ban Tài khoản công (PAC) Malaysia mới đây tuyên bố rằng, Báo cáo kiểm toán Quỹ Đầu tư nhà nước 1MDB đã bị can thiệp, một số thông tin quan trọng bị sửa đổi. Tổng Kiểm toán Nhà nước Malaysia đương nhiệm cũng đã chính thức xác nhận và lên tiếng về cáo buộc đối với sai phạm của người tiền nhiệm.
Nghi án biển thủ hàng tỷ USD từ Quỹ 1MDB
Quỹ 1MDB do cựu Thủ tướng Malaysia Datuk Seri Najib Razak thành lập vào năm 2009 ngay sau khi ông nhậm chức, nhằm mục tiêu phát triển cơ sở hạ tầng quốc gia bằng vốn vay từ việc phát hành trái phiếu nhà nước. Sau 5 năm hoạt động, 1MDB có dư nợ hơn 12 tỷ USD, trong khi các tài sản của Quỹ bị cáo buộc được mua cao hơn nhiều so với giá trị thực, không sinh lợi và gây thua lỗ cho ngân sách.
Thủ tướng Najib với vai trò Chủ tịch Hội đồng cố vấn 1MDB và những người thân cận bị chỉ trích đã biển thủ tiền từ Quỹ, gây bất bình cho công chúng trong suốt nhiều năm liền. Đỉnh điểm của sự bất bình nổ ra hồi tháng 7/2015 khi một nguồn tin từ cơ quan điều tra Malaysia cho hay, tài khoản cá nhân của ông Najib đã nhận 5 khoản tiền mờ ám tổng cộng gần 700 triệu USD liên quan đến Quỹ 1MDB.
Trong khi đó, cựu Thủ tướng Najib Razak khẳng định, ông không có lỗi trong vụ bê bối hàng tỷ USD của Quỹ 1MDB và ông cũng không biết gì về số tiền của Quỹ này đã được chuyển vào tài khoản cá nhân của mình.
Cựu Thủ tướng Najib Razak và phu nhân Rosmah đã bị cấm xuất cảnh, ông Najib đã nhiều lần phải trình diện tại trụ sở của Ủy ban Phòng, chống tham nhũng quốc gia Malaysia (MACC) để trả lời các câu hỏi liên quan tới nghi án biển thủ tiền từ Quỹ 1MDB. Tuy nhiên, cho tới nay, cựu Thủ tướng Najib vẫn phủ nhận mọi cáo buộc liên quan đến ông.
Báo cáo kiểm toán Quỹ 1MDB bị thay đổi
Tổng Kiểm toán đương nhiệm của Malaysia là bà Tan Sri Madinah Mohamad, bà được bổ nhiệm vào ngày 23/02/2017, thay thế ông Tan Sri Ambrin Buang. Bà Madinah đã tuyên bố trước công chúng rằng, Báo cáo kiểm toán cuối cùng đối với Quỹ 1MDB đã bị chỉnh sửa nhiều lần chỉ vài ngày trước khi nó được chuyển đến PAC (ngày 04/3/2016). Tại thời điểm đó, ông Ambrin đang giữ chức vụ Tổng Kiểm toán và ông chính là người ký bản báo cáo đã bị chỉnh sửa trước khi nó được trình lên PAC.
Bà Madinah cho biết, Báo cáo kiểm toán Quỹ 1MDB xóa bỏ những thông tin chỉ ra đích danh những cá nhân tham dự một cuộc họp của Ban Giám đốc 1MDB, loại bỏ những thông tin liên quan đến Báo cáo tài chính của 1MDB cho năm tài khóa 2014.
Tổng Kiểm toán Madinah cho rằng, những thay đổi trong Báo cáo kiểm toán được thực hiện theo chỉ thị của cựu Thủ tướng Malaysia Najib Razak, sau khi ông này tổ chức các cuộc họp từ ngày 22/02 đến 01/3/2016.
Mới đây, khi được PAC yêu cầu giải trình về vấn đề này, cựu Tổng Kiểm toán Ambrin đã giải thích rằng, Báo cáo kiểm toán được chỉnh sửa chỉ là một bản nháp. Tuy nhiên, trong Thông cáo phát đi ngày 25/11, Tổng Kiểm toán Madinah Mohamad tiết lộ rằng, Báo cáo kiểm toán cuối cùng về Quỹ 1MDB đã bị làm giả và ông Najib hoàn toàn biết rõ điều này.
Ngày 10/12, khi đến trụ sở của MACC để trả lời thẩm vấn liên quan đến cáo buộc giả mạo Báo cáo kiểm toán Quỹ 1MDB, ông Najib đã bị bắt. Ngay sau đó, ông Najib đã nộp tiền bảo lãnh để được tại ngoại. Liên quan đến vụ việc, báo chí Malaysia cho biết, cựu Thủ tướng Najib sẽ bị buộc tội dùng địa vị của ông để chỉ đạo cho cựu Tổng Kiểm toán Nhà nước sửa đổi Báo cáo kiểm toán Quỹ 1MDB. Cựu Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành Quỹ 1MDB Arul Kanda Kandasamy đã tiếp tay cho ông Najib. Dự tính, cả hai sẽ bị buộc tội tại Tòa án Kuala Lumpur.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch PAC Kah Kah Woh tỏ ra thận trọng khi nhận định về vụ việc. “Tôi chưa thể đưa ra lời bình luận nào về vấn đề này. Chúng ta hãy chờ kết quả báo cáo cuối cùng của PAC sau khi kết thúc cuộc điều tra dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối tháng 12 này” - ông Kah Kah Woh cho biết.
PAC dự kiến sẽ kêu gọi Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành Quỹ 1MDB và cựu Tổng Thư ký của Chính phủ đưa ra lời khai của họ. Ủy ban cho biết, có khả năng cựu Thủ tướng Najib cũng sẽ được triệu tập để phục vụ cuộc điều tra này. Nếu mọi việc chưa sáng tỏ, PAC sẽ tiếp tục tiến hành cuộc điều tra vào giữa tháng 01/2019.
(Theo Theedgemarkets và Coachhartanah)
(Báo Kiểm toán số 51/2018)