Rwanda: Ngân sách công thất thoát lớn trong năm 2019

Văn phòng Tổng Kiểm toán nước Cộng hòa Rwanda (Đông Phi) vừa công bố Báo cáo kiểm toán thường niên 2019. Báo cáo tập trung lên án tình trạng ngày càng nhiều quỹ công bị chi tiêu lãng phí, đặc biệt là trong các DNNN.  

Thất thoát 9,2 triệu USD năm 2019

Ngày 15/5, Tổng Kiểm toán Rwanda Obadiah R. Biraro đã trình Báo cáo kiểm toán lên Thượng viện, Hạ viện và đề nghị các nhà lập pháp cần phát huy hết quyền hạn, nhiệm vụ của họ để đưa ra các giải pháp giúp cải thiện tình hình quản lý tài chính công yếu kém tại nhiều cơ quan của Nhà nước.

Cuộc kiểm toán được thực hiện từ tháng 5/2019 đến tháng 4/2020 đã chỉ ra những khoản chi tiêu bất thường trong năm 2019 tại các cơ quan, tổ chức công, các DNNN, khiến Chính phủ thất thoát khoảng 8,6 tỷ Rwanda Franc (RWF), tương đương 9,2 triệu USD, tăng 3 tỷ RWF so với năm trước.

Báo cáo kiểm toán chỉ ra một số cơ quan, tổ chức, DN để xảy ra tình trạng chi tiêu bừa bãi, lãng phí nghiêm trọng nhất gồm: Ủy ban An sinh xã hội Rwanda, Tập đoàn Nước và Vệ sinh - WASAC, Quỹ Phát triển kinh doanh, Quỹ Bảo lãnh đặc biệt, Công ty TNHH In ấn Rwanda và ít nhất 10 ủy ban khác. Ngoài ra, 28 chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố, 69 dự án lớn của Chính phủ, 11 Bộ, 19 cơ quan của chính quyền T.Ư và 26 bệnh viện các quận, huyện cũng được kiểm toán và bị lên án vì để xảy ra tình trạng lạm chi ngân sách.

Đồng thời, Báo cáo kiểm toán lên án hàng loạt quan chức đứng đầu các DNNN, điển hình là các lãnh đạo Tập đoàn Năng lượng Rwanda (REG) và Đại học Rwanda (UR) không những không làm tròn trách nhiệm của mình mà còn cố tình làm trái các quy định của Chính phủ, không tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý về kiểm toán tài chính.

Tổng Kiểm toán cho biết, REG và WASAC đã không tuân thủ các quy định về việc hoàn thành các báo cáo tài chính của cơ quan đúng thời hạn để phục vụ cho các cuộc kiểm toán. Tại UR, Tổng Kiểm toán chỉ ra vô số khoản chi bất thường, trái phép. Điển hình là Ban Lãnh đạo UR đã không thể cung cấp các hóa đơn, chứng từ tài chính liên quan đến khoản chi 110.000 USD. Số tiền này được cho là đã chi để thanh toán chi phí cho 11 nhân viên của Trường học chương trình thạc sĩ về khoa học máy tính.
 
Cần nâng cao nhận thức về vai trò của kiểm toán

Trong Báo cáo kiểm toán thường niên mới nhất, Tổng Kiểm toán cũng lưu ý rằng, mức độ thực hiện các khuyến nghị của Văn phòng Tổng Kiểm toán đã giảm 5%. Trong cuộc kiểm toán năm tài chính 2019, 44% khuyến nghị đã được thực hiện so với con số 49% khuyến nghị kiểm toán được thực hiện trong năm 2018.

Trước tình trạng này, Tổng Kiểm toán kêu gọi các tổ chức công cần nâng cao hơn nữa nhận thức rằng Báo cáo kiểm toán là một công cụ quan trọng nhằm tăng cường, cải thiện hệ thống quản lý tài chính công của đất nước.

Tổng Kiểm toán nhấn mạnh, lãnh đạo các cơ quan, các DNNN chịu trách nhiệm thực hiện các chương trình, dự án quan trọng của quốc gia, có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, ngày càng nhiều cán bộ tha hóa, lợi dụng chức quyền và luôn đặt lợi ích cá nhân lên trên hết, bất chấp lợi ích của tập thể, của quốc gia khiến hàng loạt quỹ công bị lạm chi, dẫn tới những hậu quả không mong muốn. Theo ông Biraro, những vấn đề này cần được quan tâm đúng mức vì chúng có thể đe dọa đến việc thực hiện thành công các kế hoạch chiến lược quốc gia.

Đặc biệt, Tổng Kiểm toán cho rằng: “Cần kiểm toán toàn bộ hoạt động cũng như các bộ phận tài chính, kế toán của các DNNN, đồng thời khuyến khích các DN này sử dụng phần mềm kế toán hiện đại, đẩy mạnh hoạt động công nghệ thông tin, giảm bớt các thao tác kế toán thủ công dễ gây ra sai sót và gian lận để tiến tới ngày càng phù hợp với các chuẩn mực kế toán quốc tế”.

Hiện Báo cáo kiểm toán của Văn phòng Tổng Kiểm toán đang được Ủy ban Tài khoản công xem xét kỹ lưỡng hơn. Ủy ban cho biết sẽ sớm triệu tập một số lãnh đạo trong Chính phủ và các tổ chức, cơ quan, DNNN để yêu cầu họ giải trình về những thiếu sót, sai phạm được chỉ ra trong Báo cáo kiểm toán, đặc biệt là những khoản chi ngân sách bất thường, sai quy định.

(Theoktpress.rwvà tổng hợp)
(Báo Kiểm toán số 20/2020)