Nam Phi: Nhiều sai phạm tại Ủy ban Xổ số quốc gia

Văn phòng Tổng Kiểm toán Nam Phi (OAG) đã tiến hành kiểm tra các hoạt động của Ủy ban Xổ số quốc gia (NLC) và mới công bố một báo cáo chỉ ra hàng loạt khoản chi tiêu bất thường cùng nhiều sai sót kế toán khác tại đây.

Ngân sách bị “đục khoét” nhiều năm

Trong những năm tài chính gần đây, NLC luôn báo cáo rằng, NLC đã sát sao trong công tác giám sát việc quản lý, chi tiêu tài chính, duy trì hoạt động kiểm toán đều đặn và luôn nhận được các kết quả kiểm toán tích cực. Tuy nhiên, báo cáo thường niên 2020-2021 của NLC và báo cáo của OAG lại phản ánh những điều ngược lại. 

Theo kế hoạch, Báo cáo kiểm toán phải được hoàn thành vào năm 2021 nhưng đã bị trì hoãn do NLC để xảy ra nhiều sai sót trong báo cáo tài chính. Trong suốt thời gian chờ đợi Báo cáo kiểm toán chính thức được công bố, NLC và OAG đã dành nhiều thời gian trao đổi về những phát hiện kiểm toán. 

Báo cáo mới nhất của OAG chỉ ra rằng, ngân sách của NLC đã bị nạn tham nhũng “đục khoét” trong suốt những năm qua. OAG dẫn chứng hơn 23 triệu rand Nam Phi (tương đương 1,3 triệu USD) đã bị chi tiêu bất thường, mờ ám; 36 triệu rand khác bị thất thoát do những sai sót kế toán nghiêm trọng tại cơ quan trong nhiều năm. Hầu hết các hành vi tham nhũng của một số cán bộ trong Ban lãnh đạo NLC bị vạch trần là việc thực hiện các giao dịch mờ ám, trái quy định. Nhiều khoản tiền được chuyển đến những đối tượng mập mờ về danh tính, nội dung chi không hợp lệ.

Một số sai phạm tồn đọng khác phải kể đến là gần 5,5 triệu rand bị nhầm lẫn và không được hạch toán vào năm tài chính 2019-2020; 9,6 triệu rand bị rút khỏi tài khoản của NLC nhưng không được thống kê và báo cáo từ năm 2017 đến năm 2020; 36 triệu rand bị thống kê sai sót từ nhiều năm trước hiện vẫn chưa được giải quyết... Cho đến năm 2020-2021, NLC mới thanh toán khoản nợ thuế giá trị gia tăng 900.000 rand đối với các sản phẩm nhập khẩu được mua sắm từ năm 2015 đến năm 2020.

Cần thắt chặt các hoạt động tại Ủy ban Xổ số quốc gia

Theo OAG, các cán bộ của NLC đã không tuân thủ các quy định hiện hành nên việc thanh toán thường xuyên vi phạm quy định, chi tiêu bất thường tăng cao. NLC cũng rất lơ là trong công tác giám sát hoạt động mua sắm hàng hóa và dịch vụ, nhiều trường hợp các hợp đồng mua sắm được ký kết dù không có báo giá theo quy định, không thực hiện đấu thầu, chào giá cạnh tranh công khai và số tiền bị thanh toán sai lệch nhiều so với các con số trên giấy tờ.

Báo cáo kiểm toán mới nhất của OAG đã đưa ra nhiều khuyến nghị trong đó đặc biệt nhấn mạnh, Ban lãnh đạo NLC cần sửa chữa những sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính được các kiểm toán viên chỉ ra. NLC đã phối hợp và tích cực trong quá trình thực hiện khuyến nghị kiểm toán để sửa chữa sai sót. Tuy nhiên, NLC vẫn chưa báo cáo rõ ràng những thông tin cần thiết về hơn 23 triệu rand các khoản chi tiêu bất thường.

OAG kết luận: “Ban lãnh đạo NLC đã không giám sát hiệu quả quá trình lập các báo cáo tài chính, việc xem xét và đánh giá các yêu cầu đối với một báo cáo tài chính đạt tiêu chuẩn không được coi trọng. NLC cũng không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, đặc biệt các quy định kiểm soát nội bộ. Hậu quả là nhiều sai sót trong các báo cáo tài chính những kỳ trước vẫn tồn đọng, các giao dịch từng bị hạch toán sai trong các năm trước vẫn lặp lại trong năm tài chính hiện tại”.

Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp Nam Phi Ebrahim Patel đã đưa ra ý kiến đóng góp cho Báo cáo thường niên năm tài chính 2020-2021của NLC và nhấn mạnh rằng: “Ban lãnh đạo NLC cần khẩn trương có biện pháp sửa chữa những sai phạm, thiếu sót trong công tác tuân thủ pháp luật và ngay lập tức khắc phục hậu quả. Ban lãnh đạo NLC cần xác định những yếu kém trong công tác kiểm soát nội bộ và những thiếu sót trong việc tuân thủ các luật định. Bộ phận kế toán cần củng cố công tác giám sát việc lập báo cáo tài chính chính xác và hiệu quả hơn”.

Ông Thabang Charlotte Mampane (đại diện NLC) cho biết, NLC đã thực hiện các khuyến nghị của OAG và bắt tay ngay vào thực hiện các kế hoạch hành động để cải thiện kết quả kiểm toán trong tương lai, NLC sẽ công bố từng bước của quá trình thực hiện khuyến nghị kiểm toán và báo cáo về kết quả đạt được./.

NLC là cơ quan quản lý hoạt động xổ số duy nhất của Nam Phi. NLC có nhiệm vụ đảm bảo sự minh bạch,công bằng, bình đẳng trong hoạt động xổ số, góp phần xây dựng kinh phí nhằm cải thiện đời sống của người dân. Do đó, việc tuân thủ pháp luật và đảm bảo quản lý, sử dụng tài chính đúng đắn, hiệu quả được đánh giá là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.


THANH XUYÊN (Theo GroundUp và Allafrica)
(Báo Kiểm toán số 43/2022)