Nhiều vấn đề nổi cộm trong thời gian gần đây thể hiện những thiếu sót trong quá trình thực hiện các Chương trình chống rửa tiền và tài trợ khủng bố (AML/CTF) khiến Văn phòng Tổng Kiểm toán bang Tây Australia đã phải thực hiện ngay một cuộc kiểm toán đánh giá việc tuân thủ AML/CTF của các tổ chức công tại bang.
Chưa đánh giá đúng rủi ro
Văn phòng Tổng Kiểm toán bang Tây Australia đã tiến hành kiểm tra 8 tổ chức công của bang hoạt động trong các lĩnh vực dịch vụ tài chính, kinh doanh vàng bạc, sòng bạc, dịch vụ tiền kỹ thuật số, các dịch vụ có nguy cơ cao liên quan đến hoạt động rửa tiền và tài trợ khủng bố... Cuộc kiểm toán mới nhất có sự phối hợp của Trung tâm Báo cáo và Phân tích giao dịch Australia (AUSTRAC) - cơ quan chịu trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn các hành vi lạm dụng tài chính công.
Tổng Kiểm toán bang nhận thấy các Chương trình AML/CTF đã được hầu hết các tổ chức công lên kế hoạch thực hiện, tuy nhiên một số lĩnh vực quan trọng còn những thiếu sót và cần được cải thiện, đặc biệt trong công tác đánh giá rủi ro từ hoạt động rửa tiền, tài trợ cho khủng bố; đánh giá đối tượng khách hàng; đào tạo nhân sự; việc quản lý và báo cáo giao dịch tài chính...
Trong số 8 tổ chức, thì 6 tổ chức chưa có các biện pháp, hành động giúp phát hiện và đối phó với các giao dịch đáng ngờ một cách hiệu quả, chưa quản lý rủi ro trong rửa tiền, tài trợ khủng bố. Đặc biệt, 2 trong số các tổ chức này không tuân thủ các quy định về chống hoạt động rửa tiền, tài trợ khủng bố nên có nguy cơ cao hơn trong việc đối phó với rủi ro liên quan. Một số tổ chức trong 8 tổ chức được kiểm toán thừa nhận, họ phải đối mặt với nguy cơ bị các đối tượng hoạt động rửa tiền và tài trợ cho khủng bố nhằm vào. 5 tổ chức đã không xây dựng hệ thống đầy đủ để đánh giá rủi ro cho tất cả khách hàng, không chú trọng xác định các nhóm đối tượng khách hàng khác nhau, do đó không xác định được đối tượng cần giám sát, đối tượng cần bị từ chối phục vụ… Văn phòng Tổng Kiểm toán bang Tây Australia đã báo cáo thêm 18 phát hiện tại 6 tổ chức, chủ yếu liên quan đến việc không tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố.
Văn phòng Tổng Kiểm toán cho biết, 8 tổ chức công tại bang Tây Australia chưa thực hiện nghiêm túc các chương trình AML/CTF làm tăng nguy cơ cho nạn rửa tiền và tài trợ cho khủng bố ngấm ngầm phát triển, lan rộng. Hậu quả là, Chính phủ trung ương và chính quyền bang bị thiệt hại đáng kể về tài chính và giảm sút uy tín.
Cần hành động để ngăn chặn hành vi phạm pháp
Văn phòng Tổng Kiểm toán bang Tây Australia kết luận các tổ chức được kiểm toán chưa có các biện pháp cụ thể, cập nhật và phù hợp để ngăn chặn các hành vi rửa tiền và tài trợ khủng bố tuân theo Đạo luật của Chính phủ. Những phát hiện kiểm toán cho thấy nhiều bất cập trong quá trình thực hiện các Chương trình AML/CTF ở các tổ chức công, do đó Văn phòng Tổng Kiểm toán khuyến nghị, các tổ chức cần cải thiện thiếu sót để đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định của Chính phủ. Đồng thời, các tổ chức công được yêu cầu lập hồ sơ rủi ro phải đối mặt khi xem xét bản chất, quy mô, mức độ phức tạp của hoạt động kinh doanh và lĩnh vực liên quan.
Nhận được những khuyến nghị kiểm toán cụ thể, phù hợp, các tổ chức công tại bang đã có những phản hồi tích cực và bắt đầu thực hiện những biện pháp nhằm khắc phục thiếu sót được chỉ ra, chính quyền bang Tây Australia cũng xây dựng kế hoạch hành động, tập trung hơn vào các vấn đề nghiêm trọng nói trên. Nhận thấy tầm quan trọng của các vấn đề tuân thủ AML/CTF, lãnh đạo các cơ quan, tổ chức công cho biết sẽ tiếp tục chú trọng duy trì hoạt động giám sát để giải quyết các điểm yếu, nhằm đáp ứng các kỳ vọng ngày càng cao của chính quyền và cộng đồng.
Báo cáo của Văn phòng Tổng Kiểm toán bang Tây Australia đã phản ánh kịp thời việc thực hiện các chương trình tuân thủ AML/CTF của các tổ chức công điển hình tại bang, đồng thời báo cáo với Nghị viện và cộng đồng Tây Australia về những rủi ro của tình trạng không tuân thủ các chương trình AML/CTF và các biện pháp cần thực hiện để đối phó với tình trạng này. Báo cáo kiểm toán ẩn danh những tổ chức được kiểm toán để hạn chế nguy cơ họ phải đối mặt với các mối đe dọa từ các đối tượng rửa tiền và khủng bố./.
Box: AUSTRAC cho biết, mỗi năm trên toàn thế giới, hơn 1,5 nghìn tỷ USD bất hợp pháp bị rửa tiền, riêng tại Australia con số này là 200 tỷ USD. Viện Tội phạm học Australia ước tính, tội phạm nghiêm trọng và có tổ chức ở Australia đã khiến Chính phủ tiêu tốn từ 24,8 tỷ USD đến 60,1 tỷ USD trong giai đoạn 2020-2021.
TUỆ LÂM (Theo audit.wa.gov.au)
(Báo Kiểm toán 44/2022)