Nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm toán nhờ ứng dụng AI tùy chỉnh

(sav.gov.vn) - Vừa qua, Kiểm toán nhà nước (KTNN) Thái Lan đã công bố một báo cáo chia sẻ về các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) tùy chỉnh và cách nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm toán nhờ ứng dụng AI tùy chỉnh.

AI tùy chỉnh theo từng nhu cầu kiểm toán

KTNN Thái Lan cho biết, từ năm 2023, sự phát triển nhanh chóng của AI tùy chỉnh đã thay đổi nhiều hoạt động, nhiều lĩnh vực và những cách thức làm việc truyền thống trước đây. Các mô hình AI tùy chỉnh sử dụng dữ liệu độc quyền và được điều chỉnh riêng cho phù hợp với tài liệu, văn bản, hình ảnh của doanh nghiệp (DN), từ đó nhằm đáp ứng nhu cầu kinh doanh cụ thể của mỗi DN.

Các mô hình AI tùy chỉnh theo nhu cầu kiểm toán cụ thể là các hệ thống AI được thiết kế riêng để giải quyết các yêu cầu của từng loại hình kiểm toán. Các mô hình này được đào tạo trên miền dữ liệu cụ thể và được tinh chỉnh để thực hiện các tác vụ đặc biệt liên quan đến mỗi loại hình kiểm toán. Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển AI tùy chỉnh cũng giúp DN chuẩn bị đối phó với những rủi ro từ AI. Với phương pháp tiếp cận riêng này, các mô hình AI tùy chỉnh giúp các kết quả kiểm toán chính xác hơn.

Báo cáo của KTNN Thái Lan đã đề cập đến các loại hình kiểm toán và mô hình AI tương ứng. Loại hình kiểm toán tài chính để xác minh tính chính xác của các báo cáo tài chính và đảm bảo tuân thủ các chuẩn mực kế toán, kiểm toán. Mô hình AI tùy chỉnh có các khả năng phát hiện điểm bất thường; phân tích xu hướng; đối chiếu dữ liệu tự động; xác định sự không nhất quán hoặc đưa ra đề xuất điều chỉnh.

Kiểm toán tuân thủ có mục đích đảm bảo rằng đơn vị kiểm toán tuân thủ các yêu cầu, quy định và chính sách. Mô hình AI tùy chỉnh sẽ hỗ trợ cuộc kiểm toán lập bản đồ; đánh giá tài liệu; đánh giá rủi ro; phân tích văn bản pháp lý và tài liệu tuân thủ để làm nổi bật các lĩnh vực cần quan tâm.

Kiểm toán hoạt động nhằm đánh giá tính hiệu quả, hiệu lực và kinh tế trong các hoạt động của đơn vị được kiểm toán. Khả năng của mô hình AI tùy chỉnh bao gồm phân tích hiệu quả; đánh giá kết quả; so sánh hiệu quả; phân tích các chỉ số hiệu suất chính và xây dựng báo cáo về hiệu quả hoạt động.

Kiểm toán công nghệ thông tin đánh giá các biện pháp kiểm soát và tính bảo mật của các hệ thống thông tin. Mô hình AI tùy chỉnh có khả năng dò quét lỗ hổng bảo mật; phân tích văn bản, đánh giá nhật ký hoạt động để tìm dấu vết truy cập trái phép hoặc các điểm bất thường; ứng phó với sự cố; phát hiện và phản ứng với các mối đe dọa tiềm ẩn.

Ứng dụng AI tùy chỉnh để nâng cao hiệu quả kiểm toán

KTNN Thái Lan khuyến nghị, các cơ quan kiểm toán tối cao cần cải thiện AI tùy chỉnh vì các mô hình này có thể giúp xác định các vấn đề, những điểm bất thường mà kiểm toán viên hoặc các mô hình AI nói chung thường bỏ sót, giúp kết quả kiểm toán chính xác hơn. Việc ứng dụng AI tùy chỉnh cho phép kiểm toán viên tập trung vào các hoạt động chiến lược, do đó giúp cải thiện tính hiệu quả của quy trình kiểm toán.

Bên cạnh đó, các mô hình AI tùy chỉnh có thể phân tích khối lượng lớn dữ liệu nhanh chóng và cung cấp thông tin chi tiết hơn, điều này rất quan trọng đối với việc thực hiện cuộc kiểm toán hiệu quả; có thể xử lý lượng dữ liệu lớn và phức tạp để phù hợp với các cuộc kiểm toán quy mô lớn và có thể thích ứng với các nhu cầu kiểm toán đang thay đổi. Chủ động xác định rủi ro tiềm ẩn và các vấn đề không tuân thủ giúp giảm thiểu rủi ro, tránh những hậu quả nghiêm trọng.

Báo cáo của KTNN Thái Lan chỉ ra một số cách thức cải tiến AI tùy chỉnh theo nhu cầu kiểm toán. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh một số nhiệm vụ quan trọng như thu thập và xây dựng dữ liệu; đào tạo và tinh chỉnh mô hình; triển khai và tích hợp AI tùy chỉnh, đào tạo kiểm toán viên về cách sử dụng hiệu quả các công cụ AI; liên tục theo dõi hiệu quả hoạt động của mô hình và cập nhật dữ liệu mới.

Ngoài ra, để phát triển các mô hình AI tùy chỉnh, có một số hoạt động chính có thể triển khai như xác định các lĩnh vực kiểm toán chính; hợp tác với các nhà khoa học về dữ liệu; thực hiện các dự án thí điểm để kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của các mô hình; thu thập phản hồi từ kiểm toán viên để tinh chỉnh và cải thiện mô hình. Sau đó, cần triển khai các mô hình với nhiều nhiệm vụ kiểm toán hơn và liên tục cập nhật chúng với dữ liệu mới.

Các mô hình AI tùy chỉnh được thiết kế riêng cho các nhu cầu kiểm toán thể hiện một bước tiến đáng kể trong lĩnh vực kiểm toán. Bằng cách tận dụng các mô hình này, cơ quan kiểm toán tối cao có thể cải thiện độ chính xác, hiệu quả và hiệu suất của các cuộc kiểm toán. Việc luôn cập nhật các loại hình AI, liên tục tinh chỉnh các mô hình này sẽ hỗ trợ các quy trình kiểm toán hiệu quả hơn và giúp giải quyết nhiều thách thức mới./.

(Theo KTNN Thái Lan)