Quyết định và giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước là hai chức năng quan trọng của các cơ quan dân cử Việt Nam theo quy định trong Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân. Việc thẩm tra quyết định và giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước của các cơ quan dân cử Việt Nam dựa trên cơ sở thông tin, báo cáo của nhiều cơ quan trong bộ máy nhà nước, trong đó có thông tin trong Báo cáo Kiểm toán của KTNN.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên nhấn mạnh: Để đáp ứng yêu cầu quyết định và giám sát của các cơ quan dân cử (Quốc hội và HĐND), quản lý điều hành của Chính phủ, KTNN đang đẩy mạnh các cuộc kiểm toán chuyên đề và kiểm toán hoạt động ở cả Trung ương và địa phương theo chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020 đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt. Ngoài ra, báo cáo kiểm toán của KTNN là một trong những căn cứ để Quốc hội sử dụng trong quá trình xem xét, quyết định dự toán NSNN, quyết định phân bổ ngân sách trung ương, quyết định dự án và công trình quan trọng quốc gia được đầu tư từ nguồn NSNN và để HĐND sử dụng trong quá trình xem xét, quyết định dự toán, phân bổ và giám sát ngân sách địa phương.
TS. Bùi Đặng Dũng, Phó Chủ nhiệm UBTC-NS Quốc hội cho biết: Trong những năm qua, các nhận định, đánh giá và kiến nghị của KTNN đã được Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội đặc biệt là Ủy ban Tài chính - Ngân sách sử dụng hiệu quả trong việc thẩm tra, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước, đảm bảo cho quyết toán ngân sách nhà nước được Quốc hội thông qua đảm bảo tính đúng đắn, chính xác, tính trung thực, khách quan. Những ý kiến tham gia của KTNN giúp cho Quốc hội có thêm cơ sở để xem xét, quyết định NSNN và phân bổ NSTW, đảm bảo hơn thực quyền Quốc hội theo quy định của pháp luật trong việc quyết định đối với NSNN.”
Mục đích của Hội thảo nhằm nhận diện về vai trò của Hội đồng nhân dân trong việc quyết định, giám sát theo Nghị quyết đối với các lĩnh vực và yêu cầu đặt ra đối với KTNN; Làm rõ vai trò của KTNN với việc đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng quyết định, giám sát NSNN và tài sản Nhà nước của các cơ quan dân cử Việt Nam và những yêu cầu đặt ra phải nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán nói chung và Báo cáo kiểm toán các cuộc kiểm toán chuyên đề chuyên sâu nói riêng; Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả các cuộc kiểm toán chuyên đề, đồng thời góp phần đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng, quyết định, giám sát NSNN và tài sản Nhà nước của các cơ quan dân cử Việt Nam qua thực tiễn kiểm toán chuyên đề do KTNN thực hiện.
Hội thảo đã tập trung tham luận 6 vấn đề cụ thể:
- Cần nhận diện và phân tích vai trò của Hội đồng Nhân dân trong việc quyết định, giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước;
- Làm rõ những nội dung cần đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng quyết định giám sát NSNN, đồng thời nêu ra những yêu cầu đối với cơ quan KTNN;
- Xác định và làm rõ tác dụng của kiểm toán chuyên đề đối với hoạt động quyết định và giám sát NSNN của các cơ quan dân cử Việt Nam dưới góc nhìn của các cơ quan dân cử;
- Từ góc độ của KTNN, qua kết quả và thực tiễn của các cuộc kiểm toán chuyên đề do KTNN thực hiện thì cần làm rõ kiểm toán chuyên để của KTNN có vai trò như thế nào với việc đổi mới và nâng cao chất lượng quyết định, giám sát NSNN;
- Xuất phát từ những phân tích trên về vai trò của kiểm toán chuyên đề cũng như những nội dung cần đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng quyết định, giám sát NSNN, hội thảo tập trung trao đổi để đề xuất được các giải pháp nhằm đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng quyết định và giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước;
- Các đơn vị KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực xác định rõ mục tiêu, nội dung, phạm vi và các phương pháp kiểm toán, mô hình tổ chức: cách thức phối hợp tổ chức và quản lý các cuộc kiểm toán chuyên đề để phục vụ cho Quốc hội, Hội đồng Nhân dân địa phương trong quyết định về giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước.
Với tinh thần khoa học và tôn trọng kinh nghiệm thực tế, các đại biểu đã cùng thảo luận và lắng nghe ý kiến tham gia để làm rõ các nội dung của Hội thảo, để có những đánh giá tổng quan về các cuộc kiểm toán chuyên đề do KTNN thực hiện và đề xuất được những giải pháp nhằm đổi mới phương thức và nâng cao chất lượng quyết định, giám sát ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước từ kết quả của các cuộc kiểm toán chuyên đề.
Thu Hương