Ngày 7/6, tại Ninh Bình đã diễn ra Hội thảo ba bên giữa Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Việt Nam, KTNN Vương quốc Campuchia, và KTNN Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào lần thứ 4 với chủ đề “Nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán của KTNN”.
Đồng chủ trì hội thảo gồm Ông Đinh Tiến Dũng- Ủy viên BCH TW Đảng-Tổng KTNN Việt Nam, Bà Som Kim Sour-Tổng KTNN Vương quốc Campuchia, Tiến sĩ Bua sỉ Lò Văn Xay- Chủ tịch Cơ quan Kiểm toán Nhà nước CHDCND Lào. Tham dự hội thảo về phía tỉnh Ninh Bình có Ông Bùi Văn Nam-Ủy viên BCH TW Đảng-Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình, đại diện Vụ Tài chính-Ngân sách Văn phòng Quốc hội cùng các cán bộ cấp cao của cơ quan KTNN ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Tổng KTNN Việt Nam Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: trong những năm qua, quan hệ hợp tác hữu nghị trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước giữa ba nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, Vương quốc Campuchia và Cộng hòa DCND Lào ngày càng được tăng cường và phát triển. Các hình thức, nội dung hợp tác giữa ba nước trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước được thực hiện một cách đa dạng, thiết thực và ngày càng hiệu quả hơn. Việc chia sẻ kinh nghiệm về đào tạo, về các lĩnh vực kiểm toán mới, về chuyên môn nghiệp vụ trong hoạt động kiểm toán là rất cần thiết để ba cơ quan KTNN giúp nhau cùng phát triển ngày càng tốt hơn. Hội thảo “Nâng cao chất lượng báo cáo KTNN” là vấn đề rất cần thiết hiện nay đối với hoạt động kiểm toán của ba nước Việt Nam, Campuchia và Lào.
Tại Hội thảo, các chuyên gia đã cùng thảo luận về thực tiễn, những bài học kinh nghiệm của mỗi nước trong tổ chức lập, kiểm soát, phát hành báo cáo kiểm toán, trong tổ chức thực hiện hoạt động kiểm toán. Các bài tham luận và ý kiến các chuyên gia đều đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng kiểm toán nói chung và báo cáo kiểm toán nói riêng, tập trung vào các giải pháp: về đổi mới công tác cán bộ và đào tạo cán bộ; cách thức, quy trình kiểm soát chất lượng kiểm toán và báo cáo kiểm toán; xây dựng và ban hành các hồ sơ, mẫu biểu báo cáo kiểm toán; tổ chức thẩm định, phát hành báo cáo kiểm toán; giải pháp về cải cách hành chính trong công tác lập, phát hành báo cáo kiểm toán; các giải pháp để khắc phục độ trễ của thông tin kiểm toán.
Tổng KTNN Việt Nam Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: Trong quá trình phát triển gần 18 năm, KTNN Việt Nam chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán cũng như chất lượng báo cáo kiểm toán, bởi báo cáo kiểm toán là sản phẩm đầu ra của các cuộc kiểm toán, là nguồn thông tin quan trọng và tin cậy để Quốc hội, Chính phủ quyết định, quản lý, điều hành, giám sát các vấn đề liên quan đến tài chính ngân sách, kinh tế xã hội, cung cấp thông tin giúp đơn vị được kiểm toán khắc phục tồn tại trong hoạt động của đơn vị để hoàn thiện và phát triển.
Chất lượng của báo cáo kiểm toán sẽ chịu ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố từ khâu lập kế hoạch kiểm toán cho đến phát hành, công khai báo cáo kiểm toán, trong đó các yếu tố mang tính chất quyết định như chất lượng của cuộc kiểm toán, chuẩn mực và quy trình hướng dẫn lập báo cáo kiểm toán cụ thể và đầy đủ, công tác kiểm tra kiểm soát chất lượng kiểm toán...
Nhiều chuyên gia tham dự hội thảo cho rằng: hạn chế của chất lượng báo cáo kiểm toán xuất phát từ một số nguyên nhân chính như: trình độ, năng lực của một số cán bộ, kiểm toán viên chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn; chất lượng của công tác đào tạo bồi dưỡng, cập nhật kỹ năng thực hành kiểm toán, nhất là đối với các cuộc kiểm toán mới, kiểm toán theo các chuyên đề chưa thật sự hiệu quả; các thông tin của KTNN có độ trễ nhất định về thời gian, chưa đáp ứng được những vấn đề thời sự đang được cả xã hội quan tâm; chưa thực hiện nhiều loại hình kiểm toán hoạt động, việc lựa chọn các chủ đề kiểm toán theo sát các yêu cầu quản lý và các chủ trương, chính sách lớn của Quốc hội, Chính phủ chưa nhiều; quy định về tổ chức và hoạt động kiểm toán nhà nước trong hệ thống pháp luật mỗi nước chưa đồng bộ…
Theo Ông Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN: thời gian qua, KTNN Việt Nam đã có nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng kiểm toán và báo cáo kiểm toán, như: tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động công vụ, tập trung kiểm toán theo chiều sâu, nâng cao chất lượng kiểm toán tổng hợp để đánh giá về công tác quản lý, điều hành; tăng cường và đẩy mạnh kiểm toán hoạt động, tiếp cận trên nhiều khía cạnh, mạnh dạn đi vào những lĩnh vực mới, nhạy cảm, được dư luận xã hội quan tâm; tăng cường kiểm soát chất lượng kiểm toán và chú trọng khâu kiểm soát báo cáo kiểm toán.
Các đại biểu trao đổi, thảo luận bên lề Hội thảo
Chia sẻ về những kinh nghiệm của KTNN Campuchia, Bà Som Kim Sour, Tổng KTNN Vương quốc Campuchia cho rằng: để nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán cần phải lập kế hoạch kiểm toán một cách đúng đắn, kết hợp với việc tổ chức tốt khâu thực hiện kiểm toán. Kiểm toán viên phải có kinh nghiệm nghề nghiệp cùng với đạo đức tốt và kỹ năng cao, biết xử lý các vấn đề xảy ra trong quá trình thực hiện kiểm toán, đặc biệt cần phải có một hệ thống kiểm tra nội bộ kiểm soát các khâu của quy trình kiểm toán. Cùng với đó, tất cả những thông tin trong bản báo cáo phải thể hiện sự cân bằng, có thông tin tích cực và hạn chế.
Chia sẻ về kinh nghiệm của KTNN Lào, Ông Bua sỉ Lò Văn Xay, Tổng KTNN CHDCND Lào khẳng định: báo cáo kiểm toán cần đảm bảo tính chính xác, tính xây dựng, phải rõ ràng, ngắn gọn và đảm bảo tính kịp thời. Ông cũng nêu sự cần thiết về việc thành lập một bộ phận chuyên môn thực hiện nghiệm vụ theo dõi, kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm toán; xây dựng và ban hành hệ thống mẫu biểu, mẫu báo cáo kiểm toán phù hợp với thực tiễn hoạt động kiểm toán.
Các chuyên gia kiểm toán đến từ Việt Nam cũng đã đưa ra một số những hướng đi cụ thể để nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán như chú trọng công tác lập kế hoạch kiểm toán năm cũng như kế hoạch kiểm toán từng cuộc kiểm toán; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát ở từng khâu từng cấp trong quá trình kiểm toán; tăng cường trách nhiệm, hiệu lực, hiệu quả của Hội đồng cấp Vụ, cấp ngành trong việc thẩm định kế hoạch kiểm toán và báo cáo kiểm toán, trong đó gắn trách nhiệm với kết quả được giao thẩm định…
Phát biểu kết luận hội thảo, Tổng KTNN Đinh Tiến Dũng khẳng định: Hội thảo giữa Cơ quan KTNN ba nước có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần tăng cường và thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết giữa nhân dân ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia nói chung và cơ quan KTNN của ba nước nói riêng. Để chất lượng báo cáo ngày càng được nâng cao, đáp ứng được yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ và nhân dân, các Cơ quan KTNN phải tổ chức nghiên cứu và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp trong các khâu của hoạt động kiểm toán như sau: Chú trọng đến công tác cán bộ và đào tạo cán bộ, kiểm toán viên; đổi mới và nâng cao chất lượng xây dựng kế hoạch kiểm toán, đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu, nội dung kiểm toán, từ đó nâng cao chất lượng các nội dung của báo cáo kiểm toán; mỗi cơ quan KTNN trên cơ sở năng lực của mình cần lựa chọn các loại hình và chủ đề kiểm toán phù hợp, trong đó cần ưu tiên tập trung nhiều hơn kiểm toán hoạt động theo các chuyên đề được xã hội quan tâm, theo các chủ trương, chính sách lớn của Quốc hội, Chính phủ, báo cáo kiểm toán sẽ có nhiều thông tin có tính thời sự, thu hút sự chú ý của công luận, của các nhà quản lý; nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán; thường xuyên rà soát và sửa đổi, hoàn thiện quy trình, hồ sơ mẫu biểu kiểm toán, trong đó có mẫu báo cáo kiểm toán theo hướng cải cách hành chính, đơn giản, phù hợp thực tế hoạt động kiểm toán, chính sách pháp luật của mỗi quốc gia; thúc đẩy các mối quan hệ trong nước cũng như quốc tế để tạo lập các dự án, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức, tổ chức thực hiện các cuộc kiểm toán chung nhằm nâng cao năng lực và hiệu lực kiểm toán.
Tăng cường hợp tác giữa 3 cơ quan KTNN Việt Nam, Lào, Campuchia
Kết quả từ hội thảo này sẽ được cơ quan KTNN ba nước tiếp tục nghiên cứu để áp dụng vào thực tiễn hoạt động kiểm toán mỗi nước nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ và nhân dân./.
Thu Hương