(kiemtoannn.gov.vn) - Trước yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý, kiểm tra, giám sát tài chính công, yêu cầu của hội nhập quốc tế và đổi mới của nền kinh tế, Kiểm toán Nhà nước Việt Nam đã và đang đặt ưu tiên cao cho việc xây dựng, hoàn thiện phương pháp chuyên môn, nghiệp vụ trong lĩnh vực kiểm toán hoạt động. Đây cũng chính là một trong những nội dung cơ bản của Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến năm 2020 đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt theo Nghị quyết số 927/2010/UBTVQH12 ngày 19/4/2010.
Với mục tiêu “tiến tới đẩy mạnh kiểm toán hoạt động để kiểm tra, đánh giá tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý ngân sách, tiền và tài sản nhà nước, nhất là trong lĩnh vực quản lý, sử dụng ngân sách, đầu tư xây dựng và chương trình mục tiêu quốc gia”, trong những năm qua, Kiểm toán Nhà nước đã không ngừng nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, kinh nghiệm của các tổ chức kiểm toán độc lập, vận dụng vào thực tiễn Việt Nam để từng bước xây dựng, kiện toàn tổ chức bộ máy và đào tạo Kiểm toán viên trong lĩnh vực kiểm toán hoạt động. Hội thảo “Phương pháp xác định tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với các đơn vị quản lý tài chính công” vừa được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) và Hiệp hội Kế toán Công chứng Vương quốc Anh (ACCA) phối hợp tổ chức tại Hà Nội vào ngày 8/10/2013 đã thu nhận được nhiều nhiều ý kiến tham luận của các đại biểu đến từ KTNN Indonesia, KTNN Việt Nam, các cơ quan của Chính phủ, các Bộ, ngành và thành phố Hà Nội, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các Trường Đại học, Học viện, Viện nghiên cứu, các Hiệp hội nghề nghiệp... về loại hình kiểm toán hoạt động này.
Cần xác định tiêu chí và vai trò của tiêu chí kiểm toán trong kiểm toán hoạt động
Theo Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên, kiểm toán hoạt động ra đời muộn hơn so với các loại hình kiểm toán truyền thống. Song, với bản chất, đặc điểm và vai trò của mình, kiểm toán hoạt động đã có sự phát triển nhanh chóng và ngày càng khẳng định vị trí tiên phong trong xu thế kiểm toán hiện đại của Kiểm toán Nhà nước các nước trên thế giới.
Đối với KTNN Việt Nam, tuy mới có quá trình hoạt động gần 20 năm nhưng đã nhận thức được vai trò của kiểm toán hoạt động trong việc thực hiện nhiệm vụ mà Quốc hội, Chính phủ và nhân dân giao phó. Cùng với việc hoàn thiện kiểm toán tuân thủ và kiểm toán tài chính, KTNN Việt Nam đã đẩy mạnh việc thực hiện đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực đối với các đơn vị quản lý tài chính công, bước đầu đã có kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, kết quả kiểm toán hoạt động còn hạn chế, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.
Tham luận tại Hội thảo, Ths.Hoàng Quang Hàm – Kiểm toán trưởng Kiểm toán Nhà nước khu vực VII cho rằng, việc xác định các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực trong một cuộc kiểm toán về bản chất là xác định tiêu chí đánh giá để thực hiện kiểm toán hoạt động. Theo ông Hàm, tiêu chí kiểm toán hoạt động là những tiêu chuẩn hiệu quả hợp lý có thể đạt được mà theo đó người ta có thể đánh giá tính tiết kiệm, hiệu quả và hiệu lực của hoạt động.
Theo phân tích của ông Hoàng Quang Hàm, một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tồn tại trên là do việc xây dựng tiêu chí để đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả của KTNN Việt Nam còn bất cập. Thứ nhất, tiêu chí kiểm toán của nhiều cuộc kiểm toán chưa được định hình, thiết lập ngay từ khi lựa chọn chủ đề kiểm toán để định hướng và chắc chắn rằng sẽ thu thập được thông tin bằng chứng kiểm toán nhằm đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực dẫn đến một số cuộc kiểm toán mục tiêu đặt ra thì lớn nhưng kết quả thu được lại không tương xứng do thông tin, bằng chứng không thu thập đủ để đánh giá. Thứ hai, nhiều đề cương, hướng dẫn quy trình kiểm toán không nêu rõ các tiêu chí kiểm toán và cách thiết lập tiêu chí kiểm toán, do đó, khó tổng kết để đánh giá về một chương trình, một chính sách lớn liên quan đến nhiều địa phương, vùng miền, do nhiều đoàn kiểm toán thực hiện. Thứ ba, khâu khảo sát, thu thập thông tin từ bước lựa chọn chủ đề kiểm toán đến bước lập kế hoạch kiểm toán chưa đủ dài và chưa thực sự bảo đảm chất lượng để có đủ căn cứ thiết lập các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả. Chưa phối hợp với các cơ quan, đơn vị để xây dựng những mô hình chuẩn, những thông lệ tốt về quản lý các chương trình, dự án làm căn cứ xác định các tiêu chí kiểm toán…
Làm rõ hơn vấn đề này qua thực tế kiểm toán các Bộ ngành Trung ương, ông Hoàng Văn Lương - đại diện KTNN chuyên ngành II nêu thực tế, hiện nay hệ thống quy trình, chuẩn mực và cẩm nang hướng dẫn kiểm toán hoạt động để đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với các đơn vị quản lý tài chính công chưa đầy đủ và đồng bộ; chưa xây dựng tiêu chí đánh giá cho từng cuộc kiểm toán. Vì vậy việc đánh giá về tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với việc sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà nước thời gian qua chủ yếu là ý kiến chủ quan của các kiểm toán viên trên cơ sở các bằng chứng kiểm toán được thu thập và chủ yếu dựa trên báo cáo của đơn vị được kiểm toán để phân tích, đánh giá. Mặt khác, loại hình kiểm toán hoạt động chưa coi trọng và ưu tiên thực hiện nên chưa có điều kiện đi sâu, giải đáp các vấn đề bức xúc, nhức nhối trong dư luận xã hội về những hiện tượng tiêu cực xảy ra trong việc quản lý, sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà nước nhất là vấn đề thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng. Kết quả và chất lượng kiểm toán mới chỉ tập trung phát hiện các sai sót và xử lý tài chính nhằm tăng thu, giảm chi cho ngân sách mà chưa đi sâu để xem xét đến tính kinh tế, hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực tài chính của các đơn vị có đạt được mục tiêu kinh tế, hiệu quả hay không.
Ông Lê Minh Nam - Phó Kiểm toán trưởng, Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VI phân tích thực trạng xác định và phương pháp xác định các tiêu chí đánh gía tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trong kiểm toán các tập đoàn và tổng công ty nhà nước. Theo ông Nam, kể từ khi thành lập và hoạt động đến trước tháng 4/2012, việc xác định các tiêu chí kiểm toán hoạt động đối với tập đoàn, tổng công ty của KTNN chưa có quy định cụ thể. Trong quá trình kiểm toán đánh giá hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp, kiểm toán viên KTNN chủ yếu chỉ sử dụng một số chỉ tiêu phân tích tài chính để mô tả, so sánh kết quả hoạt động giữa một số niên độ kế toán của đơn vị được kiểm toán. Việc đánh giá, phân tích cũng chưa đồng bộ, thiếu nhất quán và không được thực hiện đầy đủ tại các đơn vị được kiểm toán. Giai đoạn 2006-2009, kể từ khi Luật KTNN bắt đầu có hiệu lực, loại hình kiểm toán hoạt động được Luật hóa, KTNN có định hướng tăng cường loại hình kiểm toán hoạt động thì việc xây dựng tiêu chí kiểm toán hoạt động có chuyển biến, tuy nhiên chưa thực sự đạt kết quả lớn. Việc xây dựng tiêu chí ngoài sử dụng các chỉ tiêu phân tích tài chính trước đây cũng chỉ được bổ sung, hình thành bột phát theo đòi hỏi của công việc kiểm toán cụ thể và tùy thuộc vào nhận định, xét đoán của kiểm toán viên, chưa xây dựng được một bộ tiêu chí đầy đủ, nhất quán để áp dụng. Thực tế, tổng kết lại, kể cả giai đoạn đầu mới tiếp cận loại hình kiểm toán hoạt động cho tới thời điểm có những hướng dẫn, quy định mang tính pháp lý về kiểm toán hoạt động và tiêu chí kiểm toán hoạt động, cách xác định tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong kiểm toán các tập đoàn, tổng công ty cũng như việc nghiên cứu áp dụng vào thực tế hoạt động kiểm toán vẫn có khoảng cách so với nhu cầu và chưa thực sự góp phần quan trọng trong nỗ lực nâng cao chất lượng kiểm toán.
Đối với lĩnh vực kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình, đại diện KTNN chuyên ngành V cho rằng, thực tiễn đặt ra khá nhiều yêu cầu về hiệu quả quản lý chi tiêu công ở nước ta như đầu tư công dàn trải, phân bổ vốn chậm, tỷ lệ đầu tư cao, tăng trưởng kinh tế thấp, cơ chế quản lý chất lượng, hiệu quả đầu tư còn lỏng lẻo, sự lãng phí các nguồn lực ở các doanh nghiệp nhà nước, sự kém hiệu quả về kinh tế xã hội của các chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án… Điều này đòi hỏi thực tiễn kiểm toán phải có những tiêu chí rõ ràng khi đánh giá tính kinh tế, hiệu lực hiệu quả của cac dự án đầu tư để từ đó phát hiện, ngăn ngừa, hạn chế và khắc phục những lãng phí, kém hiệu quả đó. Tuy nhiên, việc xác định các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình gặp khó khăn do nhiều nguyên nhân, trong đó công tác kiểm toán chỉ dừng lại ở việc xác định chi phí đầu vào công trình, chưa thực sự kiểm toán một giai đoạn hay một vòng đời của dự án nên khó đưa ra được ý kiến đánh giá. Trong thời gian qua, KTNN cũng chưa thực hiện các cuộc kiểm toán hoạt động chuyên sâu, chủ yếu mới chỉ kết hợp trong các cuộc kiểm toán báo cáo tài chính. Do đó, những nhận xét, đánh giá, phân tích kết quả kiểm toán hoạt động còn chung chung, khi đánh giá tính kinh tế hiệu lực, hiệu quả còn chưa có tiêu chí rõ ràng và chủ yếu dựa vào dự án đầu tư được duyệt.
Đại diện KTNN chuyên ngành VII – đơn vị kiểm toán các tổ chức tài chính và ngân hàng cho biết mặc dù hiện nay, trong lĩnh vực tài chính-ngân hàng chưa tiến hành các cuộc kiểm toán hoạt động độc lập, nhưng trong các cuộc kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán chuyên đề của các tổ chức tài chính và ngân hàng, đã có nhiều nội dung của loại hình kiểm toán hoạt động được sử dụng trong các cuộc kiểm toán này. Rõ nét nhất là kiểm toán hoạt động tín dụng. Nội dung này được thể hiện ngay từ khi định hướng mục tiêu kiểm toán là: đánh giá được chất lượng hoạt động tín dụng, xác định được mức độ ảnh hưởng đến kết quả tài chính, liên quan đến việc đảm bảo an toàn vốn trong hoạt động kinh doanh và mức độ ảnh hưởng phải được lượng hóa thành tiền. Do vậy, khi kiểm toán đoàn kiểm toán đã đạt được những mục đích, yêu cầu theo từng khía cạnh như sau: Rà soát, đối chiếu mức độ phù hợp với các văn bản pháp quy trong quy chế, quy trình thủ tục tín dụng của ngân hàng và ảnh hưởng của nó đến hiệu quả kinh doanh; Đánh giá việc chấp hành các quy định trong các văn bản pháp quy về từng loại nghiệp vụ tín dụng; Phân tích đánh giá chính xác về chất lượng tín dụng, phân loại nợ, phân loại số dư bảo lãnh, số dư cho thuê tài chính,… dự kiến mức độ rủi ro và trích lập dự phòng theo quy định.
Cần hoàn thiện cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện cho tổ chức và hoạt động của kiểm toán hoạt động
Bàn về việc xác định tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với các đơn vị quản lý tài chính công, ông Hàm kiến nghị KTNN cần sớm hoàn thành Chiến lược phát triển và Kế hoạch hành động để xác định lộ trình, bước đi cho việc nâng cao chất lượng kiểm toán hoạt động. Bên cạnh đó, loại hình kiểm toán hoạt động cần được hoàn thiện về cơ sở pháp lý và tổ chức kiểm toán hợp lý trên cơ sở phù hợp với trình độ của kiểm toán viên, địa vị pháp lý và năng lực của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam. Chú trọng xây dựng các chuẩn mực, hướng dẫn riêng cho kiểm toán hoạt động phù hợp với thông lệ quốc tế, tuân thủ pháp luật Việt Nam và bao quát các đặc thù của kiểm toán hoạt động; xây dựng, đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển kiểm toán hoạt động, đưa kiểm toán hoạt động phát triển phù hợp với nhịp độ và xu hướng phát triển của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam; xây dựng hệ thống dữ liệu cung cấp thông tin cho hoạt động kiểm toán nói chung và cho kiểm toán hoạt động nói riêng.
Về phương pháp xác định các tiêu chí, ông Nam đề xuất tiêu chí kiểm toán tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả của từng cuộc kiểm toán cần được xác định cụ thể, gắn với mục tiêu, nội dung kiểm toán của cuộc kiểm toán. Xuất phát từ mục tiêu hoạt động cơ bản của doanh nghiệp thông thường là: mục tiêu lợi nhuận, mục tiêu bảo toàn và phát triển vốn, mục tiêu phát triển bền vững, mục tiêu tuân thủ pháp luật, mục tiêu bảo toàn và phát triển vốn, mục tiêu thực hiện các chủ trương định hướng của Nhà nước hoặc kế hoạch chiến lược của chủ sở hữu vốn…nên khi lựa chọn các chỉ số để xác định tiêu chí kiểm toán cần tập trung vào các chỉ số phản ánh mức độ đạt được các nhóm mục tiêu này. Theo đó, kiểm toán viên được định hướng, gợi ý lựa chọn chỉ tiêu để xây dựng một số tiêu chí cơ bản khi tiến hành công việc kiểm toán hoạt động tại các doanh nghiệp như: tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; tiêu chí đánh giá khả năng bảo toàn, phát triển và sử dụng đúng mục đích nguồn vốn chủ sở hữu; tiêu chí đánh giá hiệu quả quản trị doanh nghiệp; tiêu chí đánh giá tính hiệu quả, hiệu lực trong thực hiện chủ trương của Nhà nước theo quy định của pháp luật; tính hiệu quả, hiệu lực trong thực hiện kế hoạch, chiến lược phát triển doanh nghiệp.
Theo ông Lê Quang Bính – Phó Vụ trưởng Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán KTNN, đối với các lĩnh vực kiểm toán của KTNN hiện đang thực hiện mang tính chuyên môn hóa khá cao như lĩnh vực kiểm toán ngân sách, lĩnh vực kiểm toán dự án đầu tư xây dựng cơ bản, lĩnh vực kiểm toán chương trình mục tiêu quốc gia, lĩnh vực kiểm toán doanh nghiệp Nhà nước, kiểm toán ngân hàng và các tổ chức tín dụng nhà nước... nên xây dựng các tiêu chí kiểm toán hoạt động cho từng lĩnh vực sẽ tốt hơn trong việc đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với từng loại hình và từng cuộc kiểm toán. Với cách làm của các SAI và các tổ chức kiểm toán tư nhân trên thế giới, quá trình xây dựng hệ thống tiêu chí về kiểm toán hoạt động nên trải qua 3 bước gồm: Xác lập các mục tiêu kiểm toán hoạt động tại các cuộc kiểm toán của KTNN; Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả; Vận dụng các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong từng lĩnh vực kiểm toán và trong từng cuộc kiểm toán. Trong đó, nhóm tiêu chí đánh giá tính kinh tế thể hiện mức độ tiết kiệm các yếu tố đầu vào mà vẫn đạt được mục tiêu hoạt động của đơn vị. Nhóm tiêu chí đánh giá tính hiệu quả thể hiện mối quan hệ giữa chi phí các yếu tố đầu vào với kết quả đầu ra (một đơn vị sản phẩm) của hoạt động. Tính hiệu quả phản ánh chất lượng của quá trình quản lý. Nhóm tiêu chí đánh giá tính hiệu lực thể hiện mức độ đạt được mục tiêu trong hoạt động của đơn vị.
Nhấn mạnh vai trò của các tiêu chí kiểm toán trong kiểm toán hoạt động, ông BPK Ri đại diện KTNN Indonesia cho rằng, tiêu chuẩn kiểm toán sẽ hình thành nền tảng chung để tạo thuận lợi cho việc trao đổi thông tin trong nhóm kiểm toán với lãnh đạo KTNN về bản chất của kiểm toán và với đơn vị được kiểm toán; tạo nền tảng cho giai đoạn thu thập số liệu và là căn cứ để đưa ra phát hiện kiểm toán. Theo đó, những tiêu chuẩn kiểm toán tốt cần thể hiện các thuộc tính như: đáng tin cậy, khách quan, hữu dụng, dễ hiểu, có thể so sánh, đầy đủ, được chấp nhận và phù hợp. Các nguồn để xây dựng tiêu chuẩn kiểm toán gồm: Luật, quy tắc, quy định điều chỉnh hoạt động của các đơn vị kiểm toán; Các tiêu chuẩn do các tổ chức chuyên môn xác lập; Các tiêu chuẩn, biện pháp, chỉ tiêu, kết quả, mục tiêu và cam kết được do đơn vị được kiểm toán xây dựng; Các thông lệ tốt nhất rút ra từ những hoạt động tương tự; Kỳ vọng của người tiêu dùng và xã hội; Tài liệu, các chuyên gia. Tiêu chuẩn kiểm toán có hai dạng: định lượng (đo lường về mặt số lượng hoặc chất lượng của đầu vào, đầu ra, kết quả; hay tác động của một chương trình, hoạt động cụ thể) và định tính (đo lường về tính phù hợp của quá trình thực hiện một chương trình, hoạt động cụ thể). Các tiêu chuẩn về tính kinh tế đánh giá việc sử dụng các nguồn lực kinh tế vào một hoạt động để đạt được những kết quả có chất lượng; đánh giá liệu các nguồn lực có được mua một cách hợp lý về mặt chi phí, số lượng, chất lượng, thời gian, địa điểm hay không. Các tiêu chuẩn về tính hiệu quả thể hiện trên việc so sánh các chỉ số về công suất thực tế với các tiêu chuẩn có sẵn. Thông thường cách làm này được áp dụng nếu đầu ra là thống nhất và dễ đo lường (có thể đo lường được). Các tiêu chuẩn có thể sử dụng để đo lường tính hiệu quả là: các tiêu chuẩn kỹ thuật, các chỉ tiêu đạt được trước đây và chẩn so sánh. Các tiêu chuẩn về tính hiệu lực đánh giá việc hoàn thành mục tiêu của một đơn vị, chương trình hoặc hoạt động; đánh giá xem liệu đơn vị, chương trình hay hoạt động có đạt được mục tiêu định trước hay tạo ra những tác động như mong đợi hay không. Từ những vấn đề trên đặt ra yêu cầu về phẩm chất kiểm toán viên cần có để xây dựng tiêu chuẩn kiểm toán có tính khách quan như: Hiểu biết chung về lĩnh vực được kiểm toán, nắm được các văn bản pháp luật, các tài liệu liên quan, các nghiên cứu và các cuộc kiểm toán gần đây trong lĩnh vực đó; Hiểu rõ về động cơ và cơ sở pháp lý của chương trình của Chính phủ và hoạt động được kiểm toán, các mục tiêu đặt ra bởi cơ quan lập pháp hay Chính phủ; Hiểu biết tương đối về kỳ vọng những bên liên quan chính và nắm bắt được kiến thức chuyên môn cơ bản; Có kiến thức chung về các thông lệ và kinh nghiệm từ các chương trình của Chính phủ và các hoạt động tương tự khác.
Từ kinh nghiệm học tập tại Cơ quan Tổng Kiểm toán Canada, Ths. Hán Thị Bích Hồng – KTNN chuyên ngành III đã giới thiệu kinh nghiệm về phương pháp xác định tiêu chí kiểm toán trong kiểm toán tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả (kiểm toán 3Es) bao gồm: Các chuẩn mực và hướng dẫn, định hướng xác định tiêu chí kiểm toán từ giai đoạn điều tra kiểm toán và lập kế hoạch kiểm toán; yêu cầu đối với kiểm toán viên khi xác định tiêu chí kiểm toán cũng như những yêu cầu về nguồn dẫn, tính hiệu lực về thời gian của tiêu chí kiểm toán. Theo đó, khi thực hiện kiểm toán, các tiêu chí kiểm toán cần được xác định đầy đủ để bao quát được hết các mục tiêu kiểm toán, từ đó giúp kiểm toán viên tự tin đánh giá xem tiêu chí đã đề ra có đạt được hay không. Khi có nhiều nguồn dẫn hoặc cơ quan điều chỉnh đối với cùng một vấn đề tiêu chí kiểm toán đề ra, cần phải sắp xếp các nguồn dẫn theo thứ tự ưu tiên. Chỉ sử dụng tiêu chí cụ thể nào liên quan trực tiếp đến cuộc kiểm toán và cần lập bản thống kê tiêu chí và nguồn dẫn và ghi chú về lý do của sự phù hợp của từng tiêu chí. Về tính hiệu lực về thời gian của tiêu chí kiểm toán, kinh nghiệm kiểm toán của Cơ quan Tổng Kiểm toán Canada cho thấy cần sử dụng những tiêu chí kiểm toán đang được áp dụng trong thời gian lập kế hoạch hoặc thực hiện kiểm toán, tránh dùng tiêu chí kiểu “hồi tố” vì khi đó không đảm bảo tính phù hợp và cập nhật về thời gian. Khi tiêu chí thay đổi, ví dụ như do Luật hay chính sách mới áp dụng, cần phải sử dụng nguồn dẫn khác hoặc thay đổi thời gian thực hiện kiểm toán trong giai đoạn thực hiện.
Qua các ý kiến tham luận tại hội thảo đã đặt ra các yêu cầu đối với Kiểm toán Nhà nước trong việc đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả của việc quản lý, sử dụng các nguồn lực công từ nhiều góc độ khác nhau. Theo Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên, để tăng cường năng lực của KTNN trong việc xây dựng, triển khai thực hiện các phương pháp kiểm toán và nâng cao chất lượng kiểm toán hoạt động trong thời gian tới, KTNN cần: Tăng cường nhận thức đầy đủ về kiểm toán hoạt động và vai trò, ý nghĩa, vị trí của kiểm toán hoạt động đối với việc nâng cao vị thế của Kiểm toán Nhà nước, đặc biệt là vấn đề tăng cường nhận thức khi chuyển đổi và tăng cường loại hình kiểm toán hoạt động. Đồng thời, tăng cường nhận thức vai trò của các tiêu chí đánh giá trong kiểm toán hoạt động, làm cơ sở cho việc hoàn thiện phương pháp chuyên môn nghiệp vụ; Sớm hoàn thiện chiến lược phát triển và kế hoạch hành động, trong đó xác định lộ trình, bước đi cho việc xây dựng, hình thành và nâng cao chất lượng kiểm toán hoạt động; Hoàn thiện cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện cho tổ chức và hoạt động của kiểm toán hoạt động; Xây dựng và ban hành các hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ trong kiểm toán hoạt động phù hợp với thông lệ quốc tế, tuân thủ pháp luật Việt Nam và bao quát đặc thù, đặc điểm của Việt Nam; Xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển kiểm toán hoạt động; Xây dựng hệ thống dữ liệu cung cấp thông tin, tăng cường năng lực và hợp tác quốc tế trong kiểm toán hoạt động, tăng cường trao đổi kinh nghiệm với các SAI trên thế giới; Tăng cường mối quan hệ và phối hợp với các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan quản lý và đơn vị được kiểm toán, các chuyên gia trong từng lĩnh vực đối với việc xây dựng và lựa chọn tiêu chí kiểm toán hoạt động./.
Hà Linh