Chính phủ họp thường kỳ tháng 4/2020: Phải đạt được mục tiêu kép trong phòng chống dịch và phát triển kinh tế xã hội

(sav.gov.vn) - Ngày 5/5/2020, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020. Phiên họp được kết nối trực tuyến tới 21 điểm cầu của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, 7 cơ quan thuộc Chính phủ, 3 cơ quan Đảng, đoàn thể Trung ương và 2 thành phố là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Nguyễn Tuấn Anh dự phiên họp tại điểm cầu Kiểm toán nhà nước.

Chính phủ dành thời gian thảo luận nhiều nội dung quan trọng: Báo cáo tình hình kinh tế-xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2020; dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội; Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành quy định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021-2025 theo trình tự rút gọn; Công tác phòng chống dịch COVID-19; Kế hoạch thực hiện chương trình năm học và phương án tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2020; Đề nghị xây dựng Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ và một số nội dung quan trọng khác.

Sớm phục hồi, phát triển các hoạt động kinh tế-xã hội

Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, dịch bệnh COVID-19 cơ bản đã được đẩy lùi; trong bối cảnh đã kiểm soát được dịch bệnh thì nhiệm vụ trọng tâm hiện nay là đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, giải quyết việc làm, bảo đảm đời sống nhân dân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, tinh thần phải sớm phục hồi, phát triển các hoạt động kinh tế-xã hội, đây là yêu cầu cấp thiết. Vì vậy, tại phiên họp này, Thủ tướng đề nghị các thành viên Chính phủ tập trung thảo luận về các giải pháp khởi động lại nền kinh tế, thúc đẩy phát triển song phải gắn liền với thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch. “Phải đạt được mục tiêu kép trong phòng chống dịch và phát triển kinh tế xã hội. Làm sao tăng trưởng đạt được mục tiêu cần thiết, có tăng trưởng mới giải quyết được việc làm, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội” - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường, song với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự đồng lòng, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp cùng nhân dân cả nước, kinh tế vĩ mô tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2020 cơ bản duy trì ổn định; các cân đối lớn về tài chính, tiền tệ, tín dụng cơ bản được giữ vững; lượng dự trữ ngoại tệ dồi dào; thanh khoản của toàn hệ thống được bảo đảm; chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 giảm 1,54% so với tháng trước; cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách các cấp địa phương được bảo đảm; các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị thiệt hại bởi dịch bệnh được chỉ đạo triển khai thực hiện sâu rộng, hiệu quả…

Đặc biệt, trong công tác phòng chống dịch COVID-19, đến nay, nước ta đã cơ bản kiểm soát được dịch bệnh, ngăn chặn được sự lây lan trong cộng đồng, liên tục gần 20 ngày qua không có ca nhiễm mới trong cộng đồng. Thắng lợi đến thời điểm này là rất quan trọng và có ý nghĩa lớn, khẳng định quyết tâm, ý chí thống nhất trong hành động của toàn Đảng, toàn quân và sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân cả nước.

Tuy nhiên, các thành viên Chính phủ cũng cho rằng, bên cạnh các yếu tố thuận lợi, thời gian tới nước ta sẽ phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là tình hình dịch COVID-19 ở các nước trên thế giới vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, khó dự báo trong khi nền kinh tế nước ta có độ mở lớn, hội nhập quốc tế sâu rộng; hoạt động doanh nghiệp vẫn đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu sản xuất, thu hẹp quy mô; các ngành thương mại, du lịch, vận tải bị chịu nhiều tác động tiêu cực của dịch bệnh; áp lực lạm phát lớn; tiến độ giải ngân vốn đầu tư công còn chậm; sản xuất công nghiệp giảm; nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục gặp nhiều khó khăn do hạn hán, xâm nhập mặn; tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm ảnh hưởng đến bảo đảm an sinh xã hội;...

Các thành viên Chính phủ đã tập trung phân tích, nhận định tình hình, đóng góp nhiều ý kiến về các giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm an sinh xã hội, đẩy nhanh các kế hoạch khởi động lại nền kinh tế với lộ trình thích hợp nhưng vẫn bảo đảm công tác phòng chống dịch bệnh hiệu quả…

Phấn đấu tăng trưởng GDP đạt mức trên 5%

Cơ bản thống nhất những nội dung đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2020, Thủ tướng hoan nghênh những ý kiến đóng góp của các đồng chí Lãnh đạo, thành viên Chính phủ.

Các ý kiến phát biểu tại phiên họp đều cho rằng tình hình kinh tế-xã hội tháng 4 thể hiện rõ nét ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19 đến hầu hết các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, nhất là các ngành công nghiệp, chế biến chế tạo, xây dựng, dịch vụ vận tải, hàng không, du lịch. Theo Thủ tướng, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn và một bộ phận không ít người lao động không có thu nhập, nghỉ việc, “phải nhận thức rõ tình hình khó khăn này để chúng ta có biện pháp xử lý trong tháng 5/2020 và các tháng tiếp theo”.
 

Toàn cảnh phiên họp

Tuy nhiên, các ý kiến cho rằng, Việt Nam vẫn duy trì được nền tảng khá tốt, kinh tế tăng trưởng quý I đạt 3,82%, dù thấp hơn cùng kỳ năm trước rất nhiều nhưng cũng ở mức cao nhất trong khu vực ASEAN và châu Á. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một số Nghị định, Chỉ thị, Nghị quyết đúng đắn, kịp thời và đã đi vào cuộc sống.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, đến thời điểm này, dịch bệnh ở nước ta cơ bản đã dược đẩy lùi nhưng tuyệt đối không được chủ quan, mất cảnh giác, phải kiên quyết không để dịch bệnh bùng phát trở lại.

Trong bối cảnh tình hình hiện nay, Chính phủ thống nhất quan điểm là tiếp tục thực hiện mục tiêu kép, đặc biệt quan tâm phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội; nới lỏng từ từ các biện pháp hạn chế để kiểm soát tốt dịch bệnh, đồng thời khôi phục lại các hoạt động kinh tế, nhất là các khu vực công nghiệp trọng điểm, các đô thị lớn nhưng phải bảo đảm nguyên tắc an toàn phòng, chống dịch bệnh.

Các cấp, các ngành phải kiên quyết, chung sức, đồng lòng khắc phục khó khăn, trọng tâm là phục hồi ngay các hoạt động sản xuất, kinh doanh, khẩn trương chuẩn bị các điệu kiện cần thiết cho phát triển mạnh sau dịch. “Đây là thời điểm vàng để chúng ta tiếp tục phát triển các ngành kinh tế, dịch vụ của đất nước, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động. Nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách hiện nay của các Bộ, ngành, địa phương là tập trung tháo gỡ những vướng mắc cụ thể, có các biện pháp thiết thực hỗ trợ kịp thời cho người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay. Các đồng chí lãnh đạo phải sâu sát hơn, giải quyết kịp thời hơn những khó khăn, vướng mắc của người dân, doanh nghiệp, đề cao hơn nữa trách nhiệm của mình; tăng cường kỷ luật kỷ cương; kiên quyết không để các vấn đề về hành chính, thủ tục hành chính làm cản trở sự phát triển” - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Thủ tướng cho biết, Chính phủ thống nhất cao việc ban hành ngay Nghị quyết chuyên đề về các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phục hồi phát triển kinh tế-xã hội.

Tập trung khởi động lại nền kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội phải đi liền với thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng dịch bằng các biện pháp phù hợp; phấn đấu tăng trưởng GDP năm 2020 đạt mức trên 5% gắn liền với kiểm soát tốt lạm phát, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, đẩy mạnh xuất khẩu, giải ngân đầu tư công, thu hút tốt vốn FDI… Nhiệm vụ tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của các cấp, các ngành.

Trước những tác động tiêu cực của dịch bệnh, cần xem xét điều chỉnh một số chỉ tiêu kinh tế-xã hội năm 2020, bảo đảm sự điều chỉnh này là phù hợp với tình hình thực tế hiện nay để kịp thời báo cáo Trung ương và Quốc hội. Các Bộ, ngành hữu quan khẩn trương cập nhật kịch bản tăng trưởng, đề xuất điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng cũng như các chỉ tiêu liên quan, điều chỉnh kế hoạch thu ngân sách…

Kiểm soát chặt chẽ các khoản chi từ NSNN, tiết kiệm chi thường xuyên, không bố trí kinh phí cho các nhiệm vụ chi chưa cấp thiết... Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, bảo đảm cân đối nguồn để triển khai các gói hỗ trợ cho người lao động, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Thực hiện tốt công tác phòng chống tham những; triệt để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; đồng thời thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo, nhất là trước thềm đại hội Đảng các cấp.

Không ngừng củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân, không để bị động, bất ngờ trước mọi tình huống.

Các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, thông tin, đặc biệt là thông tin về những thành công trong công tác phòng chống dịch của Việt Nam được thế giới ghi nhận và đánh giá cao, nhân dân ủng hộ, đi liền với đó là đẩy mạnh công tác thông tin về các hoạt động tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phục hồi nền kinh tế sau thời gian dịch bệnh cao điểm; tuyên truyền về những tấm gương người tốt, việc tốt;...

Về kế hoạch tổ chức dạy và học, thi tốt nghiệp, tuyển sinh năm 2020, Thủ tướng yêu cầu việc thực hiện giãn cách học sinh phải phù hợp với điều kiện thực tế, không cứng nhắc. Chú trọng điều chỉnh, bổ sung chương trình, nội dung, hình thức học phù hợp với điều kiện thực tế phòng dịch. Thực hiện nghiêm các giải pháp bảo đảm an toàn cho học sinh, sinh viên tới trường. Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương ban hành quy chế thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh cao đẳng, đại học năm 2020, bảo đảm chất lượng, phù hợp với tình hình; tăng cường thanh tra, giám sát, không để xảy ra sơ suất, phát sinh tiêu cực trong thi tốt nghiệp, tuyển sinh cao đẳng, đại học năm 2020, bảo đảm kỳ thi được tổ chức thành công. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm toàn diện về an toàn kỳ thi tốt nghiệp, tăng cường kiểm tra, đôn đốc, xây dựng kế hoạch cụ thể, chỉ đạo triển khai nhiệm vụ, bảo đảm cho kỳ thi được tổ chức công bằng, nghiêm túc./.
 
* Tình hình KTXH tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2020:
 
CPI tháng 4/2020 giảm 1,54% so với tháng trước, tuy nhiên, CPI bình quân 4 tháng đầu năm so với cùng kỳ tăng 4,9% - mức tăng cao nhất trong giai đoạn 2016-2020. Lạm phát cơ bản bình quân 4 tháng tăng 2,96% so với bình quân cùng kỳ.
 
Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục gặp nhiều khó khăn do hạn hán, xâm nhập mặn; tái đàn lợn còn chậm; hầu hết các sản phẩm đều giảm hoặc tăng thấp như đàn trâu -2%, đàn lợn -13,2%, cây lâm nghiệp trồng phân tán -0,6%, sản lượng gỗ khai thác -0,2%, sản lượng củi khai thác -1,3%, sản lượng thủy sản tăng 0,3%, sản lượng nuôi trồng -0,1%, sản lượng khai thác tăng 0,8%.

Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) giảm 10,5% so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp chỉ tăng 1,8%, mức tăng thấp nhất trong nhiều năm qua (ngành chế biến, chế tạo tăng 3%; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 2,9%; ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 3,6%; ngành khai khoáng giảm 6,8%).

Hoạt động mua sắm hàng hóa, chi tiêu của người tiêu dùng giảm mạnh, nhiều cơ sở lưu trú, ăn uống, lữ hành phải tạm đóng cửa. 4 tháng đầu năm, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ giảm 4,3% (riêng tháng 4 giảm 26%).

4 tháng đầu năm, cả nước có 37.600 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, giảm 13,2% và giảm 17,9% vốn đăng ký, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn lên tới 22.700 doanh nghiệp, tăng 33,6%.

Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn NSNN tháng 4/2020 tăng 0,8%, mức tăng thấp nhất so giai đoạn 2016-2020. Vốn FDI thực hiện 4 tháng giảm 9,6%. Duy nhất có một điểm sáng là vốn đầu tư thực hiện 4 tháng từ NSNN tăng 12,9%.

Xuất nhập khẩu hàng hóa có lẽ là điểm sáng duy nhất của nền kinh tế. Tính chung 4 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa tăng 3,4%; trong đó xuất khẩu tăng 4,7%; nhập khẩu tăng 2,1%. Xuất siêu trên 3 tỷ USD.

Như Ý