Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương: Tiếp tục điều hành linh hoạt 2 kịch bản tăng trưởng

Dự hội nghị tại đầu cầu trụ sở Chính phủ cùng với Thủ tướng có các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trường các Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình dự hội nghị tại đầu cầu TP Hồ Chí Minh. Tại đầu cầu 63 tỉnh, thành phố có các Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương dự hội nghị.

Phấn đấu đạt các mục tiêu mà Đại hội Đảng XIII đã đề ra và các chỉ tiêu Quốc hội giao

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương thực hiện phương châm “5 thật”: Nghĩ thật, nói thật, làm thật, hiệu quả thật và người dân, doanh nghiệp hưởng thành quả thật; “3 không”: Không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm. Các đại biểu tập trung bàn các vấn đề trên tinh thần những vấn đề thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của địa phương thì địa phương giải quyết; những vấn đề thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của Chính phủ và các Bộ, ngành thì Chính phủ và các Bộ, ngành có trách nhiệm giải quyết; vấn đề vượt thẩm quyền của Chính phủ thì tổng hợp, đề nghị, trình cấp có thẩm quyền giải quyết, quyết định.

Đặc biệt, Thủ tướng mong muốn các địa phương nêu rõ các bài học kinh nghiệm quý báu từ thực tiễn để cả nước, các địa phương khác và Chính phủ cùng chia sẻ, nghiên cứu, học hỏi; đề xuất các kiến nghị để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, nhất là về thể chế.

Tại hội nghị, sau khi nghe dự thảo báo cáo đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp 6 tháng cuối năm 2021, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ và lãnh đạo các địa phương đã thảo luận sôi nổi, tâm huyết, trách nhiệm đánh giá về những kết quả đã đạt được, những khó khăn, hạn chế cần khắc phục, bài học kinh nghiệm rút ra trong 6 tháng đầu năm và phân tích, dự báo tình hình, đề xuất các giải pháp để thực hiện nhiệm vụ trong 6 tháng cuối năm 2021.

Lãnh đạo các địa phương cho rằng, mặc dù trong 6 tháng đầu năm 2021, tình hình phát triển kinh tế - xã hội gặp bất lợi do dịch bệnh Covid-19 bùng phát mạnh, song nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành linh hoạt, quyết liệt, đồng bộ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự đồng lòng, chung sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân nên đạt được kết quả khá. Các địa phương đồng tình và quyết tâm thực hiện 13 nhiệm vụ, giải pháp mà Chính phủ đề ra nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kép, phấn đấu đạt các mục tiêu mà Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra và các chỉ tiêu mà Quốc hội giao.

Lãnh đạo các địa phương đánh giá rất cao công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong bối cảnh “vạn sự khởi đầu nan” ngay khi Chính phủ vừa kiện toàn, “khó khăn trăm bề” thời gian qua. Các địa phương ủng hộ mạnh mẽ quan điểm của Thủ tướng Phạm Minh Chính về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý kỷ luật và khen thưởng nghiêm minh để phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo, linh hoạt của cấp dưới, huy động mọi nguồn lực phát triển.

Các địa phương cũng đề xuất với Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương có giải pháp tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, thủ tục để đẩy mạnh giải ngân và triển khai các dự án, công trình trọng điểm tại các địa phương; đẩy mạnh tìm nguồn, tăng phân bổ vắc xin phòng Covid-19 cho các địa phương, nhất là địa phương có đông công nhân, nhiều khu công nghiệp.

“Không ngủ quên trên vòng nguyệt quế”

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng đánh giá cao các ý kiến phát biểu đi thẳng vào vấn đề, tâm huyết, trách nhiệm, sát thực tế. Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ tiếp thu các ý kiến, hoàn thiện các báo cáo và Nghị quyết, trình Thủ tướng ký ban hành để sớm tổ chức thực hiện có hiệu quả trên cả nước.

Nhấn mạnh thêm một số nội dung với các địa phương, Thủ tướng nêu rõ, tình hình 6 tháng cho thấy chúng ta đã và đang thực hiện tốt mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch có hiệu quả, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đạt được một số chỉ tiêu quan trọng: Các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 5,64%, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 (1,82%); thu ngân sách đạt gần 58% dự toán; an sinh xã hội, an ninh trật tự được bảo đảm; đối ngoại được tăng cường… Những thành quả đó góp phần tăng cường, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, theo Thủ tướng vẫn còn có một số hạn chế như: Tăng trưởng kinh tế chưa đạt mục tiêu đề ra; kinh tế vĩ mô ổn định, song chưa vững chắc; giải ngân vốn đầu tư công, vốn ODA vẫn chậm; dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp ở một số địa phương; sản xuất, kinh doanh, đời sống nhân dân một số nơi còn khó khăn; an ninh, trật tự tiềm ẩn nguy cơ...

Thủ tướng Chính phủ chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến thành công trong 6 tháng vừa qua như: Nghiêm túc thực hiện Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Cùng với đó là sự nỗ lực, cố gắng vươn lên của các tất cả các địa phương, của cả hệ thống chính trị để vượt qua khó khăn, thách thức; huy động được sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, truyền cảm hứng cho nhân dân cùng vào cuộc với cấp ủy, chính quyền để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.

Thủ tướng cũng lưu ý, những thành tựu, thành tích là cơ bản, nhưng không được chủ quan, thỏa mãn, say sưa với thắng lợi, “không ngủ quên trên vòng nguyệt quế” như nhắc nhở của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Về nguyên nhân của những hạn chế, Thủ tướng cho rằng,  một phần do vẫn còn một bộ phận nhân dân, địa phương lơ là, chủ quan trước dịch bệnh; mất bản lĩnh, lúng túng, hoảng hốt khi có dịch, đưa ra biện pháp không phù hợp, thiếu hiệu quả, thậm chí cực đoan; một số người đứng đầu chưa bao quát hết công việc, chưa sâu sát, quyết liệt trong công việc; việc phân cấp, phân quyền vẫn chưa triệt để, nên gây ách tắc, tạo nhiều khâu trung gian, trách nhiệm giữa các cấp, ngành có lúc không rõ, gây kém hiệu quả, hiệu lực điều hành, giải quyết công việc; việc tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách vẫn còn lúng túng, chưa quyết liệt; chưa huy động được nguồn lực trong xã hội một cách hiệu quả, trong khi dư địa còn rất lớn…

Thủ tướng yêu cầu, từ các nguyên nhân nói trên, mỗi cấp, mỗi ngành, lãnh đạo các địa phương phải nhìn thẳng vào sự thật, khiêm tốn, cầu thị lắng nghe, học hỏi, suy nghĩ để rút kinh nghiệm, tự soi, tự sửa, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình luôn diễn biến rất nhanh, xứng đáng với niềm tin của nhân dân và trách nhiệm được cấp trên giao phó. Thủ tướng nhấn mạnh, càng khó khăn càng phải đẩy mạnh phân cấp phân quyền để phát huy chủ động, sáng tạo của các cấp.

Thủ tướng nhấn mạnh 4 bài học kinh nghiệm với các địa phương. Trước hết, phải biết kế thừa những thành quả, kết quả, kinh nghiệm của những người đi trước, các nhiệm kỳ trước, các năm trước, trên tinh thần kế thừa, ổn định, đổi mới và phát triển. Theo Thủ tướng, 6 tháng đầu năm 2020, chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm phòng chống dịch nên tăng trưởng GDP không cao như năm nay và 6 tháng đầu năm nay, nhờ kế thừa các bài học từ năm ngoái, chúng ta đã nỗ lực, điều chỉnh để đạt kết quả tốt hơn.

Bài học thứ hai là càng khó khăn, phức tạp càng phải giữ vững, củng cố  đoàn kết, thống nhất trong Đảng, trong nội bộ, trong nhân dân và đoàn kết giữa các địa phương. Thủ tướng nhắc lại việc cả nước hỗ trợ Hải Dương phòng chống dịch và ngày hôm qua, hơn 300 cán bộ, sinh viên từ Hải Dương đã vào chi viện cho TP Hồ Chí Minh chống dịch.

Bài học thứ ba, điều rất quan trọng là sự nêu gương của người đứng đầu, lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành sát tình hình thực tế, đưa ra những nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, khả thi, truyền cảm hứng, tạo động lực cho cấp dưới.

Bài học thứ tư là kịp thời sơ kết, tổng kết, đánh giá, đúc rút kinh nghiệm; làm tốt công tác thi đua, khen thưởng, xử lý, kỷ luật kịp thời, đúng quy định.

Hành động quyết liệt, mạnh mẽ, đúng hướng, hiệu quả

Theo Thủ tướng, dự báo tình hình thời gian tới, thuận lợi, thời cơ sẽ đan xen với khó khăn, thách thức, nhưng phải xác định khó khăn, thách thức lớn hơn nhiều so với thuận lợi và thời cơ. Thủ tướng yêu cầu, không được phép bi quan, sợ sệt, ngược lại, “đã nỗ lực rồi phải nỗ lực lớn hơn, đã quyết tâm rồi phải quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt, mạnh mẽ, đúng hướng, hiệu quả hơn”. Lấy khó khăn, thách thức làm động lực để phấn đấu, vượt qua, khẳng định, trưởng thành và phát triển.
 

 
Thủ tướng nêu rõ, chúng ta thống nhất chưa thay đổi các mục tiêu, chỉ tiêu mà Đại hội XIII của Đảng, Đại hội đảng các cấp đã xác định, Quốc hội và HĐND các cấp đã giao. Trên cơ sở đó và căn cứ 2 kịch bản tổng thể được Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng (tăng trưởng GDP cả năm 6% theo kịch bản 1 và 6,5% theo kịch bản 2), các địa phương chuẩn bị sẵn sàng các kịch bản để lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện tích cực, chủ động, phù hợp. Kiên quyết, kiên trì thực hiện mục tiêu kép dù đây là lựa chọn rất khó khăn, không có cách nào khác, chống dịch tốt để phát triển kinh tế  - xã hội và phát triển kinh tế để có điều kiện chống dịch thành công.

Thủ tướng chỉ ra 5 quan điểm chỉ đạo trong thời gian tới mà các địa phương cần quán triệt sâu sắc.

Thứ nhất, căn cứ tình hình thực tiễn để lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành một cách linh hoạt, đúng hướng, kết hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội. Có nơi, có lúc phải ưu tiên cho nhiệm vụ phòng chống dịch; có nơi, có lúc phải ưu tiên cho nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội; có nơi, có lúc phải đồng thời cân bằng, hài hòa cả hai mục tiêu, nhiệm vụ này.

Thứ hai, phát huy cao nhất tính tích cực, chủ động, linh hoạt, tự chủ, tự chịu trách nhiệm, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, dứt khoát không thụ động, trông chờ, ỷ lại. Cấp trên không bỏ rơi cấp dưới, cấp dưới không ỷ lại cấp trên.

Thứ ba, phải đoàn kết, thống nhất, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, của toàn dân để thực hiện bằng được mục tiêu kép, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân.

Thứ tư, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, văn hóa, môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Trong bối cảnh hiện nay, coi sức khỏe, tính mạng người dân là trên hết, trước hết.

Thứ năm, phải phân cấp, phân quyền mạnh hơn, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, chống tiêu cực, lãng phí, quan liêu. Với tinh thần "biết đến đâu quản lý đến đó", các cơ quan Trung ương tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch; xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách; xây dựng công cụ để huy động các nguồn lực; hướng dẫn kiểm tra, giám sát; thanh tra, kiểm tra; khen thưởng, kỷ luật.

Tập trung rà soát ngay các khó khăn, vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách

Thủ tướng nhấn mạnh các nhiệm vụ trong thời gian tới mà các địa phương phải tập trung tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả.

Trước hết, những nơi đang có dịch phải ưu tiên cho nhiệm vụ chống dịch, phát hiện sớm, cách ly nhanh, khoanh vùng dập dịch tích cực, nhanh chóng ổn định tình hình, phải xác định trọng tâm trọng điểm vì nguồn lực, thời gian đều có hạn. Thực hiện hiệu quả chiến lược vaccine.

Thứ hai, Bí thư, Chủ tịch UBND các địa phương phải tập trung rà soát ngay các khó khăn, vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách. Thủ tướng nhắc nhở các cơ quan, đơn vị chậm trễ trong thực hiện nhiệm vụ này và cho biết sẽ tiếp tục nhắc nhở, phê bình và xử lý nghiêm theo quy định. “Vướng mắc ở đâu phải tìm ra, chỉ rõ để điều chỉnh. Những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Chính phủ dứt khoát phải xử lý nhanh, kịp thời, có hiệu quả, đúng quy trình. Nội dung nào thuộc thẩm quyền của Bộ thì Bộ trưởng phải trực tiếp giải quyết, xử lý. Những nội dung vượt quá thẩm quyền thì chúng ta báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý, thuyết phục các cơ quan liên quan trên cơ sở khoa học, pháp lý và thực tiễn” - Thủ tướng nhắc nhở.

Thứ ba, đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện, cơ hội thuận tiện nhất cho người dân tiếp cận chính sách và giải quyết các công việc. “Trong lúc khó khăn này mà không tháo gỡ cho người dân và doanh nghiệp thì lúc nào?”, Thủ tướng đặt câu hỏi với lãnh đạo các địa phương.

Thứ tư, hết sức năng động, sáng tạo, không để đứt gãy chuỗi cung ứng trong nước và toàn cầu, không để đứt gãy thị trường lao động.

Thứ năm, thúc đẩy giải ngân đầu tư công theo Nghị quyết của Chính phủ, lãnh đạo các địa phương phải vào cuộc kiểm tra, đôn đốc, xác định rõ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, khắc phục những hạn chế, bất cập, phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân cao nhất.

Thứ sáu, đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng nền kinh tế số, xã hội số, bối cảnh hiện nay là thời cơ để thực hiện việc này.

Thứ bảy, mở rộng thị trường hàng hóa xuất khẩu, vừa qua một số tỉnh đã làm rất tốt công tác này, các địa phương cần phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tham khảo, học hỏi lẫn nhau để làm tốt hơn.

Thứ tám, có giải pháp tăng thu, giảm chi thường xuyên để tập trung cho đầu tư phát triển và các nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên, cấp bách.

Thứ chín, đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, quan liêu, càng lúc này càng phải gần dân hơn, hành động quyết liệt hơn.

Thứ mười, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội để người dân an tâm cùng các cấp chính quyền thực hiện tốt mục tiêu kép, “không để người dân đã lo lắng về sức khỏe, dịch bệnh lại phải lo về an ninh, an toàn”.

Mười một, các cấp chính quyền phải coi trọng hơn nữa công tác thông tin – tuyên truyền, vận động nhân dân, không để xảy ra khủng hoảng truyền thông,  chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, thù địch, các thông tin sai trái, sai sự thật. Truyền thông theo tinh thần dễ nghe, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm để người dân chia sẻ khó khăn, truyền cảm hứng, động lực cho người dân vào cuộc với các cấp, các ngành thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra./.

Lê Vân