Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới
(sav.gov.vn) – Tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp thứ 58 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), chiều 13/7/2021, tại Nhà Quốc hội, UBTVQH cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 (Chương trình). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp.
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, Chương trình giai đoạn 2021-2025 sẽ có một số điểm mới, đó là xây dựng Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới các cấp tỉnh, huyện, xã theo các mức độ đạt chuẩn, nâng cao, kiểu mẫu. Tập trung chỉ đạo ưu tiên hỗ trợ cho các xã, huyện phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới và nâng cao chất lượng các tiêu chí sau đạt chuẩn theo hướng bền vững; phấn đấu đến 2025 cả nước không còn xã dưới 15 tiêu chí; khuyến khích các địa phương có điều kiện chủ động xây dựng nông thôn mưới kiểu mẫu.
Nội dung trọng tâm của Chương trình tập trung vào nâng cao chất lượng đời sống, phát triển kinh tế xã hội nông thôn, trong đó chú trọng phát triển kinh tế nông thôn; thúc đẩy chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới; nâng cao chất lượng công tác bảo vệ môi trường, chất lượng hoạt động văn hóa cơ sở gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đồng thời nâng cao năng lực của cộng đồng, thay đổi tư duy của người dân về phát triển kinh tế nông thôn…
Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có khoảng 40% số xã đạt chuẩn chuẩn nông thôn mới nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Cấp huyện phấn đấu cả nước có ít nhất 50% huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có ít nhất 20% số huyện đạt chuẩn được công nhận là huyện nông thôn mới nâng cao và huyện nông thôn mới kiểu mẫu. Mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất 02 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Ở cấp tỉnh, cả nước có ít nhất 15 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Đối với cấp thôn, phấn đấu có ít nhất 60% số thôn, bản, ấp thuộc các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo các tiêu chí nông thôn mới do cấp tỉnh quy định.
Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết: Qua 10 năm thực hiện, Chương trình đã được triển khai quyết liệt, đồng bộ, rộng khắp trong cả nước với sự hưởng ứng tham gia tích cực, nhiệt tình của Nhân dân, có nhiều mô hình mới, cách làm hay đã được thực hiện. Nhờ đó, nước ta đã đạt được nhiều thành tựu hết sức quan trọng, toàn diện. Tuy nhiên, khu vực nông thôn còn đứng trước nhiều thách thức đòi hỏi tiếp tục có sự quan tâm đầu tư, vừa duy trì, phát huy các thành quả đã đạt được, vừa hỗ trợ các xã còn lại đạt chuẩn nông thôn mới. Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc tiếp tục thực hiện Chương trình này là cần thiết, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời có nhiều thuận lợi, trong đó, bộ máy, nguồn nhân lực thực hiện Chương trình đã được vận hành trong nhiều năm qua, nhận thức người dân về lợi ích của Chương trình có nhiều chuyển biến, tích cực hưởng ứng tham gia.
Về cơ cấu nguồn vốn, khả năng huy động vốn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, có hai loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành với đề xuất của đa số thành viên Chính phủ, bố trí đủ kinh phí theo đề nghị cho Chương trình là 51.500 tỷ đồng để bảo đảm thực hiện toàn diện, hiệu quả các mục tiêu, nội dung của Chương trình, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân khu vực nông thôn. Trước mắt cân đối nguồn lực bố trí 39.632 tỷ đồng, trong quá trình điều hành, tùy tình hình thực tế, Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách Trung ương để có thể hỗ trợ thêm cho Chương trình.
Ý kiến thứ hai, đề nghị lựa chọn phương án tổng mức vốn cho Chương trình là 39.632 tỷ đồng, vì cho rằng giai đoạn tới, diễn biến phức tạp, khó lường của dịch Covid-19 sẽ còn tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội. Do vậy, lựa chọn này phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn trong dự kiến Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025.
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến tán thành với việc tiếp tục chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới sao cho phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước, thực tiễn cuộc sống. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về việc cùng lúc thực hiện 3 chương trình Mục tiêu quốc gia nên có thể trùng lắp, chồng chéo nhau.
Cho ý kiến về nội dung Chương trình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần bám sát nguyên tắc, quan điểm: Xây dựng nông thôn mới là căn bản, tái cơ cấu nông nghiệp là nền tảng, nông dân là chủ thể. Lưu ý nguyên lý xây dựng nông thôn mới phải gắn với quá trình phát triển đô thị, xây dựng nông thôn mới ở cả cấp thôn bản, phù hợp với điều kiện phát triển. Mặt khác, đề nghị tiếp tục thực hiện xây dựng nông thôn mới cấp thôn bản đã có chương trình. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nên trình với Chính phủ, Quốc hội một chương trình phát triển hợp tác xã.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng, nếu điều chỉnh lại phạm vi, đối tượng thì chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 có thể trình Quốc hội xem xét, thông qua.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa-Giáo dục-Thanh niên-Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, xây dựng nông thôn mới là một quá trình liên tục, có tiêu chí gắn với từng giai đoạn cụ thể và đề nghị cần có chuyên đề riêng, định hướng trong Chương trình để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống theo hướng gắn với phát triển kinh tế du lịch nông thôn.
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp thu những ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, hoàn thiện trên cơ sở kế thừa, phát huy những thành quả đạt được để xây dựng chủ trương đầu tư chương trình một cách khả thi nhất trước khi trình Quốc hội xem xét.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đối với chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, về nguồn vốn thực hiện chương trình cần có sự huy động tổng hợp các nguồn lực từ Trung ương, địa phương và từ xã hội. Ngoài ra, nên có một ban chỉ đạo quốc gia chung để triển khai 3 chương trình Mục tiêu quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải yêu cầu các cơ quan của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế tiếp thu, xem xét lại kỹ lưỡng sự chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với việc thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 để trình Quốc hội khóa XV xem xét trong Kỳ họp thứ nhất sắp tới./.
Minh Thúy
Nội dung trọng tâm của Chương trình tập trung vào nâng cao chất lượng đời sống, phát triển kinh tế xã hội nông thôn, trong đó chú trọng phát triển kinh tế nông thôn; thúc đẩy chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới; nâng cao chất lượng công tác bảo vệ môi trường, chất lượng hoạt động văn hóa cơ sở gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đồng thời nâng cao năng lực của cộng đồng, thay đổi tư duy của người dân về phát triển kinh tế nông thôn…
Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có khoảng 40% số xã đạt chuẩn chuẩn nông thôn mới nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Cấp huyện phấn đấu cả nước có ít nhất 50% huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có ít nhất 20% số huyện đạt chuẩn được công nhận là huyện nông thôn mới nâng cao và huyện nông thôn mới kiểu mẫu. Mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất 02 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Ở cấp tỉnh, cả nước có ít nhất 15 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Đối với cấp thôn, phấn đấu có ít nhất 60% số thôn, bản, ấp thuộc các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo các tiêu chí nông thôn mới do cấp tỉnh quy định.
Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết: Qua 10 năm thực hiện, Chương trình đã được triển khai quyết liệt, đồng bộ, rộng khắp trong cả nước với sự hưởng ứng tham gia tích cực, nhiệt tình của Nhân dân, có nhiều mô hình mới, cách làm hay đã được thực hiện. Nhờ đó, nước ta đã đạt được nhiều thành tựu hết sức quan trọng, toàn diện. Tuy nhiên, khu vực nông thôn còn đứng trước nhiều thách thức đòi hỏi tiếp tục có sự quan tâm đầu tư, vừa duy trì, phát huy các thành quả đã đạt được, vừa hỗ trợ các xã còn lại đạt chuẩn nông thôn mới. Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc tiếp tục thực hiện Chương trình này là cần thiết, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời có nhiều thuận lợi, trong đó, bộ máy, nguồn nhân lực thực hiện Chương trình đã được vận hành trong nhiều năm qua, nhận thức người dân về lợi ích của Chương trình có nhiều chuyển biến, tích cực hưởng ứng tham gia.
Về cơ cấu nguồn vốn, khả năng huy động vốn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, có hai loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành với đề xuất của đa số thành viên Chính phủ, bố trí đủ kinh phí theo đề nghị cho Chương trình là 51.500 tỷ đồng để bảo đảm thực hiện toàn diện, hiệu quả các mục tiêu, nội dung của Chương trình, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân khu vực nông thôn. Trước mắt cân đối nguồn lực bố trí 39.632 tỷ đồng, trong quá trình điều hành, tùy tình hình thực tế, Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách Trung ương để có thể hỗ trợ thêm cho Chương trình.
Ý kiến thứ hai, đề nghị lựa chọn phương án tổng mức vốn cho Chương trình là 39.632 tỷ đồng, vì cho rằng giai đoạn tới, diễn biến phức tạp, khó lường của dịch Covid-19 sẽ còn tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội. Do vậy, lựa chọn này phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn trong dự kiến Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025.
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến tán thành với việc tiếp tục chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới sao cho phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước, thực tiễn cuộc sống. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về việc cùng lúc thực hiện 3 chương trình Mục tiêu quốc gia nên có thể trùng lắp, chồng chéo nhau.
Cho ý kiến về nội dung Chương trình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần bám sát nguyên tắc, quan điểm: Xây dựng nông thôn mới là căn bản, tái cơ cấu nông nghiệp là nền tảng, nông dân là chủ thể. Lưu ý nguyên lý xây dựng nông thôn mới phải gắn với quá trình phát triển đô thị, xây dựng nông thôn mới ở cả cấp thôn bản, phù hợp với điều kiện phát triển. Mặt khác, đề nghị tiếp tục thực hiện xây dựng nông thôn mới cấp thôn bản đã có chương trình. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nên trình với Chính phủ, Quốc hội một chương trình phát triển hợp tác xã.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng, nếu điều chỉnh lại phạm vi, đối tượng thì chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 có thể trình Quốc hội xem xét, thông qua.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa-Giáo dục-Thanh niên-Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, xây dựng nông thôn mới là một quá trình liên tục, có tiêu chí gắn với từng giai đoạn cụ thể và đề nghị cần có chuyên đề riêng, định hướng trong Chương trình để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống theo hướng gắn với phát triển kinh tế du lịch nông thôn.
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp thu những ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, hoàn thiện trên cơ sở kế thừa, phát huy những thành quả đạt được để xây dựng chủ trương đầu tư chương trình một cách khả thi nhất trước khi trình Quốc hội xem xét.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đối với chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, về nguồn vốn thực hiện chương trình cần có sự huy động tổng hợp các nguồn lực từ Trung ương, địa phương và từ xã hội. Ngoài ra, nên có một ban chỉ đạo quốc gia chung để triển khai 3 chương trình Mục tiêu quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải yêu cầu các cơ quan của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế tiếp thu, xem xét lại kỹ lưỡng sự chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với việc thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 để trình Quốc hội khóa XV xem xét trong Kỳ họp thứ nhất sắp tới./.
Minh Thúy
