Thu NSNN 6 tháng đầu năm 2021 tăng 16,3% dự toán, ngân sách địa phương thặng dư xấp xỉ 150 nghìn tỷ đồng

(sav.gov.vn) - Theo thông tin từ Bộ Tài chính, tính đến ngày 30/6/2021, thu ngân sách Nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm 2021 đạt 781 nghìn tỷ đồng, bằng 58,2% dự toán, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm 2020, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó: Thu nội địa đạt 56,3% dự toán, tăng 13,9%; thu từ dầu thô đạt 80,7%, giảm 12,2%; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 69,5% dự toán, tăng 37,5% so với cùng kỳ năm 2020.

60/63 địa phương đảm bảo tiến độ dự toán thu nội địa

Các khoản thu từ hoạt động sản xuất – kinh doanh đều đạt trên 52% dự toán và tăng trên 17% so với cùng kỳ năm 2020, cụ thể: Thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước đạt 52,8% dự toán, tăng 17,8%; thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 57,7% dự toán, tăng 19,9%; thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 59,3% dự toán, tăng 39,6% so với cùng kỳ năm 2020.
 
Cả nước có 60/63 địa phương đảm bảo tiến độ dự toán thu nội địa, trong đó 48 địa phương đạt trên 55% dự toán; có 54/63 địa phương có tăng trưởng thu, trong đó một số địa phương có mức tăng trưởng thu trên 15% so với cùng kỳ năm 2020.
 
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, từ tháng 1 đến tháng 4/2021, tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách đều đạt, nhưng bắt đầu từ tháng 5/2021, thu NSNN giảm khoảng 32 nghìn tỷ đồng, tháng 6/2021 giảm khoảng 40 nghìn tỷ đồng. Số thu từ nay tới cuối năm chắc chắn còn tiếp tục giảm. Tình hình thu ngân sách từ nay đến cuối năm 2021 sẽ rất khó khăn và tác động đến chi ngân sách, do đó ngành Tài chính cần chủ động sử dụng chính sách tài khóa linh hoạt, đồng thời cắt giảm các khoản chi không cần thiết như: Chi hội nghị, tiếp khách, công tác phí và các khoản chi thường xuyên khác.

Số liệu từ Tổng cục Thuế cho biết, do chịu tác động bởi dịch Covid-19, tổng số nợ thuế nội địa đến 30/6/2021 ước gần 116 nghìn tỷ đồng, tăng 20,8 nghìn tỷ đồng so với thời điểm cuối năm 2020. Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn nhận định, diễn biến phức tạp trở lại của dịch bệnh Covid-19 tại các tỉnh phía Nam đã và đang tác động không thuận đến kết quả thu NSNN của toàn quốc. Dự kiến thu NSNN các tháng tiếp theo sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn hơn.
 
Cân đối NSNN 6 tháng đầu năm 2021 có thặng dư, thu lớn hơn chi

Chi NSNN 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 694,4 nghìn tỷ đồng, bằng 41,2% dự toán, trong đó: Chi cho đầu tư phát triển đạt 28,1% dự toán, chi trả nợ lãi đạt 51,6% dự toán, chi thường xuyên đạt 48,3% dự toán, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ chi phát sinh theo tiến độ thực hiện và dự toán được giao của các đơn vị sử dụng ngân sách.
 
Đẩy mạnh chi đầu tư phát triển, kích thích tổng cầu, góp phần nuôi dưỡng nguồn thu và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế

 Riêng về chi đầu tư phát triển, đến hết tháng 6/2021, các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương mới phân bổ được 88,3% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao; giải ngân vốn 6 tháng đầu năm 2021 mới đạt 29,02% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2020 đạt xấp xỉ 33,04% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn so với cùng kỳ năm 2020, đặc biệt là vốn đầu tư ngoài nước (6 tháng mới đạt xấp xỉ 7,4% kế hoạch), chưa tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nguyên nhân chủ yếu là do các Bộ, ngành và địa phương, chủ dự án chậm trễ, không có khối lượng thực hiện để thanh toán.
 
Do tiến độ chi thấp hơn tiến độ thu ngân sách, nên về tổng thể cân đối NSNN 6 tháng đầu năm 2021 có thặng dư (thu lớn hơn chi), trong đó, cân đối ngân sách Trung ương bội chi khoảng 63 nghìn tỷ đồng, ngân sách địa phương thặng dư xấp xỉ 150 nghìn tỷ đồng.
 
Đối với lĩnh vực quản lý nợ công, 6 tháng đầu năm 2021 Bộ Tài chính đã phát hành 141,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ để trả nợ gốc đến hạn của ngân sách Trung ương, kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ 12,19 năm, lãi suất bình quân 2,26%/năm. Thực hiện trả đầy đủ, đúng hạn các khoản nợ theo cam kết. Những kết quả tích cực từ phát triển kinh tế -xã hội, tài chính – NSNN đã góp phần củng cố xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam. 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm uy tín trên toàn cầu là Moody’s, S&P và Fitch giữ hệ số tín nhiệm quốc gia ở mức BB và nâng triển vọng lên mức tích cực. Đây là những đánh giá hết sức tích cực và có tác động mạnh mẽ đến tâm lý, kỳ vọng của các nhà đầu tư đối với sự ổn định và tiềm năng phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.
 
6 tháng đầu năm 2021 NSNN đã chi 4,65 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch Covid-19

Trong bối cảnh “chống dịch như chống giặc”, cả ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương đã ưu tiên bố trí kinh phí cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19. 6 tháng đầu năm 2021, NSNN đã chi 4,65 nghìn tỷ đồng; tính từ năm 2020 đến hết tháng 6/2021, đã chi 21,5 nghìn tỷ đồng, trong đó 8,4 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng chống dịch Covid-19; 13,1 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 theo các Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 và 154/NQ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ.
 
Để tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ mua và sử dụng vaccine tiêm phòng Covid-19, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ bổ sung 1.237 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2021. Đồng thời, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bố trí 13,3 nghìn tỷ đồng từ nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách Trung ương năm 2020. Quỹ vaccine đã huy động được khoảng 8 nghìn tỷ đồng.
 
Nhằm chủ động hỗ trợ các doanh nghiệp, cá nhân gặp khó khăn trong đại dịch Covid-19, Bộ Tài chính cũng đã chủ động đề xuất báo cáo Chính phủ ban hành Nghị định số 52/2021/NĐ-CP ngày 19/4/2021 về gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2021; ban hành theo thẩm quyền nhiều văn bản miễn giảm nhiều loại phí, lệ phí trong năm 2021. Đồng thời chỉ đạo cơ quan Thuế, Hải quan triển khai kịp thời các chính sách như cho phép tính vào chi phí các khoản chi ủng hộ, tài trợ (tiền, hiện vật) cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19 khi xác định thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp theo Nghị định số 44/2021/NĐ-CP ngày 31/3/2021 của Chính phủ; giảm 30% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay đến hết năm 2021 theo Nghị quyết số 1148/2020/UBTVQH14 ngày 21/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Kết quả thực hiện 6 tháng đầu năm đã miễn, giảm, gia hạn các khoản thuế, tiền thuê đất, phí, lệ phí 27,5 nghìn tỷ đồng, trong đó số thuế, tiền thuê đất được gia hạn khoảng 23,2 nghìn tỷ đồng; thực hiện miễn giảm khoảng 4,3 nghìn tỷ đồng các khoản thuế, phí, lệ phí cho các đối tượng.
 
Tăng cường chống thất thu, chống chuyển giá, quản lý chặt hoàn thuế, thu hồi nợ đọng thuế trong 6 tháng cuối năm 2021

Để hoàn thành nhiệm vụ trong 6 tháng cuối năm, một trong những giải pháp được Bộ Tài chính nêu rõ là nỗ lực quản lý chống thất thu, bám sát 2 kịch bản về kinh tế do Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng để chuẩn bị các kịch bản điều hành và tổ chức thực hiện thu NSNN ở mức cao nhất.

Theo đó, ngành Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu các giải pháp tài khoá, kể cả giải pháp về thuế, phí để trình cấp có thẩm quyền quyết định, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, tăng cường chống thất thu, chống chuyển giá, quản lý chặt hoàn thuế, thu hồi nợ đọng thuế; dự báo và đánh giá mức độ ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến thực hiện nhiệm vụ thu NSNN để có giải pháp chỉ đạo, điều hành thu phù hợp; phấn đấu tăng thu tối thiểu 3 - 5% so với dự toán Quốc hội giao.

Bên cạnh đó, ngành Tài chính sẽ đẩy mạnh chi đầu tư phát triển để kích thích tổng cầu, góp phần nuôi dưỡng nguồn thu và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế tích cực.
 
Để đạt mục tiêu đề ra, Bộ Tài chính đề xuất bốn giải pháp triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm.

Tiếp tục kiên định thực hiện thắng lợi mục tiêu “kép” - vừa tập trung phòng chống dịch hiệu quả, vừa ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển sản xuất - kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội cho người dân. Kiên quyết hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2021 đã đề ra.

Tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, các đề án tài chính - ngân sách Nhà nước theo chương trình công tác của Chính phủ và yêu cầu thực tế, đảm bảo yêu cầu về thời hạn, chất lượng, khả thi.

Tổ chức thực hiện tốt các luật thuế và nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước năm 2021; quyết tâm thu đạt mức cao nhất dự toán Quốc hội quyết định.

Điều hành ngân sách Nhà nước chặt chẽ. Kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong việc mua sắm công, nhất là vaccine, vật tư, trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19.../.

Ngọc Bích