Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự toán ngân sách Nhà nước và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2022

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp. 

Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Vũ Văn Họa dự phiên họp.
 
Tại phiên họp, UBTVQH đã nghe Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Báo cáo về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KTXH năm 2021 và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2022; Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KTXH năm 2021 và kế hoạch phát triển KTXH năm 2022; Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo về kết quả thực hiện NSNN năm 2021, dự toán NSNN và phương án phân bổ NSTW năm 2022 và Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra về kết quả thực hiện NSNN năm 2021, dự toán NSNN và phương án phân bổ NSTW năm 2022.
 
Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cơ bản bảo đảm các cân đối lớn

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, dù lần đầu đối mặt với tác động nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng toàn cầu cả về y tế, kinh tế, xã hội, nhưng chúng ta vẫn giữ vững được ổn định kinh tế vĩ mô, cơ bản bảo đảm các cân đối lớn, lạm phát được kiểm soát, bình quân 9 tháng tăng 1,82%, dưới mức Quốc hội giao khoảng 4%. Thu NSNN ước vượt dự toán, cơ bản bảo đảm nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 và các nhiệm vụ cấp bách khác; bội chi NSNN trong phạm vi dự toán khoảng 4% GDP; huy động vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt mục tiêu đề ra. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng; nông nghiệp khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; công nghiệp chế biến, chế tạo giữ vai trò quan trọng; an ninh năng lượng được bảo đảm; khởi công một số công trình, dự án đường bộ cao tốc; đẩy mạnh triển khai nhiều dự án kết cấu hạ tầng quan trọng quốc gia.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật tiếp tục được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, đột phá; kịp thời thể chế hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
 

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự kiến tăng trưởng cả năm 2021 sẽ ở mức 3- 3,5% tuỳ thuộc vào khả năng mở cửa kinh tế của đất nước đến mức nào, nhưng đều là chỉ số rất khó khăn để đạt được.

Với mục tiêu phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh Covid-19 hiệu quả để sớm mở cửa trở lại, tận dụng tốt các cơ hội thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, nâng cao tính tự chủ, khả năng chống chịu, thích ứng của nền kinh tế; Chính phủ đề ra 16 chỉ tiêu chủ yếu về các lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường trong dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2022.

Theo đó, tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) đạt khoảng 6-6,5%; tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4%; bội chi NSNN so với GDP khoảng 4%; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân khoảng 5,5%; tỷ lệ lao động qua đào tạo khoảng 67%, trong đó có bằng, chứng chỉ đạt khoảng 27-27,5%; tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) giảm khoảng 1-1,5%; tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt khoảng 92%…
 
Khẩn trương xây dựng chương trình tái thiết, phục hồi nền kinh tế

Trình bày báo cáo thẩm tra về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KTXH năm 2021 và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2022, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với nhiều nội dung theo Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021. Với chủ trương nhất quán không đánh đổi môi trường, sức khỏe và tính mạng của người dân lấy tốc độ tăng trưởng kinh tế, nhiều chính sách, giải pháp được ban hành cả trong ngắn hạn và dài hạn. Một số điểm sáng, nổi bật như: Tổ chức thành công Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử Quốc hội khóa XV và bầu cử HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2025; kiện toàn nhân sự chủ chốt của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, ngành và địa phương. Bên cạnh đó, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, lạm phát giữ ở mức thấp, CPI bình quân 9 tháng tăng 1,82%, cả năm ước tăng dưới 4%, đạt mục tiêu đề ra, góp phần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô.
 
Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm một số vấn đề về tình hình kinh tế - xã hội năm 2021. Trong việc thực hiện các chính sách tài khóa, tiền tệ - tín dụng và an sinh xã hội để hỗ trợ cho người dân và tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, cần đánh giá rõ hơn kết quả, tỷ lệ giải ngân các gói hỗ trợ. Đồng thời đánh giá rõ hơn công tác điều hành, phối hợp thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 của các địa phương và làm rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan, những hạn chế lớn, nhất là hành lang pháp lý để ứng phó với tình trạng khẩn cấp về y tế, việc đầu tư sản xuất vắc-xin, thuốc điều trị, quản lý dân cư... bộc lộ trong quá trình phòng, chống dịch thời gian qua để có các chiến lược, chính sách phù hợp trong ngắn hạn và dài hạn.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị Chính phủ phân tích, đánh giá làm rõ hơn nguyên nhân các chỉ tiêu không đạt, đặc biệt với chỉ tiêu đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GDP cả năm; về chuyển đổi số; khả năng tăng thu và việc giảm chi và mức bội chi hợp lý, những tác động đến nợ công, kinh tế vĩ mô; việc thực hiện các giải pháp kiềm chế lạm phát trong những tháng còn lại của năm 2021 và năm 2022; tiến độ một số dự án trọng điểm, tình hình triển khai thực hiện các công trình quan trọng quốc gia; tăng trưởng tín dụng, kết quả xử lý nợ xấu, tình hình nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Ủy ban Kinh tế lưu ý, Chính phủ khẩn trương xây dựng chương trình tái thiết, phục hồi nền kinh tế, có phân chia theo giai đoạn; xây dựng phương án, giải pháp ứng phó với hệ lụy từ làn sóng người lao động di chuyển khỏi các tỉnh, thành phố lớn; khắc phục đứt gãy nguồn cung lao động, thu hút lực lượng lao động quay trở lại nơi làm việc; sử dụng hiệu quả, phát huy vai trò của Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp; bảo đảm quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, triển khai quyết liệt ngoại giao vắc-xin... 
 
Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ kép với trọng tâm thích ứng an toàn với dịch bệnh trong năm 2022

Thảo luận tại phiên họp, UBTVQH đánh giá cao các báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Quốc hội; nỗ lực của các cơ quan trong việc chuẩn bị các nội dung. Ghi nhận các kết quả đạt được trong chỉ đạo điều hành và thực hiện kế hoạch phát triển KTXH, UBTVQH lưu ý một số nội dung cần được đánh giá, làm rõ thêm trong các báo cáo nhất là việc triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Phát biểu tại phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, UBTVQH đã có kết luận, yêu cầu báo cáo về công tác phòng chống dịch bệnh, do đó cần chuẩn bị sớm báo cáo này, đánh giá tình hình triển khai, đề xuất chiến lược giải pháp thời gian tới.
 
Theo Chủ tịch Quốc hội, nhằm triển khai thực hiện các nhiệm vụ được Quốc hội ủy thác theo Nghị quyết Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV, UBTVQH đã thành lập Tổ công tác 24/7. Tổ công tác này không thụ động, phụ thuộc mà nghiên cứu "từ trước, từ sớm, từ xa", chủ động đề xuất cả những vấn đề Chính phủ không đề xuất và tạo được sự đồng thuận cao. Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần nghiêm túc đánh giá kiểm điểm những kết quả và điểm chưa được để báo cáo Quốc hội.

Lưu ý các nội dung trong báo cáo thẩm tra, Chủ tịch Quốc hội đề nghị đánh giá theo từng khu vực, lĩnh vực để tiếp tục cụ thể hóa các nội dung mà Hội nghị Trung ương 3 vừa qua đã đề cập. Trong những tháng cuối năm 2021 cần làm rõ các nội dung tập trung ưu tiên, đồng thời đánh giá kỹ bối cảnh năm 2022 để có kịch bản phù hợp. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Trong năm 2022, phải làm rõ sự chuyển hướng trong phòng chống dịch, tiếp tục thực hiện nhiệm vụ kép với trọng tâm thích ứng an toàn với dịch bệnh, vì vậy kế hoạch chiến lược phòng chống dịch cần được tích hợp và tính toán đảm bảo tối ưu, cân bằng giữa yếu tố y tế và KTXH. Đồng thời, quan tâm hơn đến các vấn đề xã hội, tính toán thời điểm nới lỏng có kiểm soát, tránh tư tưởng nóng vội, không chủ quan. Thống nhất cần có chương trình tổng thể để phục hồi phát triển kinh tế, tăng tính tự chủ của nền kinh tế và có đề xuất tiếp tục hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, khôi phục các hoạt động xã hội, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.

Nêu rõ mục tiêu quan trọng hàng đầu là phải ổn định kinh tế vĩ mô gắn với an sinh xã hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng có thể trình Quốc hội xem xét quyết định một số văn bản như kế hoạch phát triển phục hồi kinh tế sau dịch, xử lý nợ xấu, thể chế chính sách khác có trong chương trình và định hướng chương trình nhiệm kỳ.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị Chính phủ có kiểm tra, rà soát và làm rõ một số vấn đề nổi lên thời gian qua để có báo cáo Quốc hội như: Giá xét nghiệm Covid-19; vấn đề từ thiện của cá nhân; việc chuyển dịch lao động nhất là tại các tỉnh phía Nam, lao động về quê; vấn đề dạy và học trực tuyến; việc duy trì các hoạt động văn hóa xã hội để duy trì bản sắc văn hóa dân tộc…

Có ý kiến đề nghị cần quan tâm đến tình hình trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh năm 2021 gia tăng một số loại vi phạm và tội phạm như: Không chấp hành quy định về khai báo y tế, cách ly, làm lây lan dịch bệnh; tội chống người thi hành công vụ; tội làm giả vật tư y tế thiết bị, tham nhũng trong công tác phòng chống dịch, bệnh. Trong bối cảnh khó khăn, dự báo tình hình tội phạm gia tăng đối với nhóm tội xâm phạm quyền sở hữu, đề nghị Chính phủ có dự báo và các biện pháp giải quyết, xử lý để bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
 
Thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp kinh tế - xã hội năm 2022 và NSNN

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, qua thảo luận, UBTVQH đánh giá cao Báo cáo của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội và thống nhất các báo cáo sau khi tiếp thu hoàn chỉnh có đủ điều kiện trình Quốc hội.
 
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, UBTVQH đánh giá cao kết quả KTXH đạt được của các tháng đầu năm 2021. Việc kiểm soát dịch bệnh cùng nhiều chính sách được triển khai để duy trì được mức tăng trưởng khá 6 tháng đầu năm 2021 đạt 5,64% tạo tiền đề để thực hiện cả năm 2021.

Dự báo tình hình năm 2022 còn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cần phân tích cụ thể và có giải pháp đột phá để giải quyết. Trong đó lưu ý đến xu hướng giảm của các dòng vốn nước ngoài vào Việt Nam, đầu tư tư nhân trong nước gặp khó khăn, dư địa phục hồi tăng trưởng giảm. Các biện pháp phòng, chống dịch nghiêm ngặt đã gây khó khăn cho cung ứng nguyên vật liệu, vận chuyển hàng hóa làm động lực tăng trưởng từ sản xuất, xuất nhập khẩu gặp trở ngại lớn. Dư địa tăng trưởng tiêu dùng bị ảnh hưởng đáng kể, tăng trưởng kinh tế thấp. Việc triển khai các chính sách hỗ trợ sẽ gây sức ép lớn ngân sách, nợ xấu của các tổ chức tín dụng gia tăng, tình trạng lao động thất nghiệp, mất việc làm tăng cao. Chuỗi sản xuất cung ứng bị gián đoạn, đứt gãy dòng tiền...

UBTVQH thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp kinh tế - xã hội và NSNN năm 2022. Đồng thời, đề nghị Chính phủ thực hiện chuyển sang mô hình thích ứng sống chung an toàn với dịch Covid-19. Đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng vắc-xin, nâng cao năng lực của hệ thống y tế, tăng cường khả năng điều trị bệnh, có kịch bản ứng phó đối với từng mức độ diễn biến của dịch bệnh để có kịch bản điều hành KTXH, tài khóa, tiền tệ, không để xảy ra tình trạng bị động, mất kiểm soát kinh tế.

Cần phải thực hiện chính sách kiểm soát chặt chẽ thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, thất thoát, trì hoãn những nhiệm vụ có thể trì hoãn để tập trung nguồn lực phòng, chống dịch, đảm bảo an sinh xã hội và khôi phục kinh tế. Tính toán để nới lỏng chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ với liều lượng phù hợp trên cơ sở đánh giá kỹ và kiểm soát được kết quả. Sắp xếp lại các nhiệm vụ, giải pháp theo thứ tự ưu tiên để cân đối với các nguồn lực. Cần đánh giá dư địa của chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ làm căn cứ điều hành và phối hợp chính sách. Rà soát dự toán 2022 để tăng dự phòng, chủ động nguồn cho phòng chống dịch bệnh và thực hiện các chính sách hỗ trợ kinh tế...

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, các ý kiến trong UBTVQH, báo cáo của Kiểm toán nhà nước để hoàn thiện các báo cáo để trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV./.

M. Thúy