Chú trọng thẩm định,kiểm soát việc lập báo cáo kiểm toán
Trong gần 30 năm hoạt động, đến nay, KTNN đã xây dựng được hệ thống các quy trình, chuẩn mực, quy định trong công tác lập, thẩm định, kiểm soát chất lượng BCKT; đồng thời hệ thống quy định này thường xuyên được rà soát, điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn hoạt động. Nhờ đó, chất lượng công tác lập, thẩm định và phát hành BCKT của KTNN trong thời gian qua đã từng bước được chuẩn hóa, cải thiện rõ rệt.
Nâng cao chất lượng công tác lập,
thẩm định, phát hành báo cáo kiểm toán
Báo cáo kiểm toán (BCKT) là sản phẩm cuối cùng của quá trình kiểm toán, phản ánh kết quả, chất lượng của hoạt động kiểm toán, do đó, việc nâng cao chất lượng BCKT là yêu cầu thường xuyên, liên tục của KTNN. Để nâng cao chất lượng BCKT, ngoài việc chú trọng nâng cao chất lượng từ khâu lập kế hoạch kiểm toán, tổ chức thực hiện kiểm toán, cần đặc biệt chú trọng đến công tác lập, thẩm định và phát hành BCKT.
Chia sẻ về việc lập, thẩm định và phát hành BCKT trong lĩnh vực kiểm toán ngân sách Bộ, ngành, bà Trần Thị Phương Huyền - Phó Trưởng phòng, KTNN chuyên ngành II - cho biết, hằng năm, đơn vị được giao thực hiện khoảng 15 cuộc kiểm toán, trong đó có 7 - 8 cuộc kiểm toán ngân sách Bộ, ngành. Hầu hết các BCKT do đơn vị thực hiện được phát hành đúng thời gian quy định và đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Để đạt được kết quả tích cực đó, bà Trần Thị Phương Huyền cho biết, đơn vị đã ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết trình tự lập, thẩm định, xét duyệt kế hoạch kiểm toán, phát hành BCKT làm căn cứ thực hiện thống nhất trong toàn đơn vị. Ngay trong quá trình kiểm toán, các số liệu, ý kiến đánh giá nhận xét của các tổ kiểm toán được hệ thống một cách đầy đủ làm cơ sở cho việc lập dự thảo BCKT. Điều đó giúp rút ngắn thời gian lập dự thảo BCKT, tăng thời gian soát xét, thẩm định của các tổ và hội đồng thẩm định cấp vụ, góp phần nâng cao chất lượng BCKT… Đặc biệt, việc thẩm định, kiểm soát chất lượng dự thảo BCKT được chú trọng từ đầu nhằm đảm bảo tính pháp lý, bằng chứng kiểm toán và sự phù hợp giữa kết quả kiểm toán với kiến nghị kiểm toán.
Ông Vũ Nhật Anh - Phó Kiểm toán trưởng, KTNN khu vực I - cho biết, hằng năm, KTNN khu vực I thực hiện kiểm toán quyết toán ngân sách địa phương của 4 - 5 tỉnh, thành phố và tổ chức kiểm toán thường niên đối với quyết toán ngân sách địa phương của TP. Hà Nội. Nhiều ý kiến đánh giá, kết luận và kiến nghị tại các BCKT đã được các địa phương quan tâm, sử dụng cho thấy chất lượng kiểm toán nói chung, chất lượng BCKT nói riêng đã được nâng lên. Từ thực tế hoạt động kiểm toán ngân sách địa phương, ông Vũ Nhật Anh cho biết, để nâng cao chất lượng công tác lập, hoàn thiện và phát hành BCKT, đơn vị chú trọng đề cao và phát huy vai trò, trách nhiệm người đứng đầu (trưởng đoàn kiểm toán, tổ trưởng tổ kiểm toán). Song song với đó là thực hiện phân công nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể đối với việc lập, hoàn thiện và phát hành BCKT; thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chế độ báo cáo định kỳ và đột xuất về tiến độ, kết quả kiểm toán theo quy định.
Thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán
Xác định nâng cao chất lượng BCKT là yêu cầu bắt buộc và phải thực hiện thường xuyên, liên tục, bà Bùi Thị Minh Ngọc - Phó Vụ trưởng Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán - cho rằng, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng BCKT, trong đó cần chú trọng từng khâu trước khi phát hành BCKT.
Trước hết là, cần nâng cao chất lượng công tác tổng hợp, lập BCKT, trong đó, các kết luận kiểm toán phải được trình bày một cách rõ ràng, chặt chẽ, trên cơ sở trích dẫn quy định pháp luật liên quan và thuyết minh đầy đủ bằng chứng kiểm toán kèm theo. Các kiến nghị kiểm toán phải xác định rõ đối tượng thực hiện, phù hợp với tính chất, mức độ của vi phạm phát hiện qua kiểm toán, tránh tình trạng kiến nghị chung chung, không có đối tượng cụ thể gây khó khăn cho đơn vị được kiểm toán trong quá trình thực hiện, cũng như việc kiểm tra thực hiện kiến nghị của KTNN.
Bên cạnh đó, cần cụ thể hóa các nội dung cần đánh giá trong BCKT và tại các biên bản kiểm toán của các tổ kiểm toán nhằm tạo thuận lợi cho công tác tổng hợp BCKT. Đồng thời, cần tăng cường đào tạo, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ và các kỹ năng cho kiểm toán viên, đặc biệt là kỹ năng lập mẫu biểu và kỹ năng lập BCKT. Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, các đơn vị kiểm toán cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tổng hợp, lập BCKT, lưu trữ thông tin, số hóa tài liệu và trong phân tích dữ liệu kiểm toán, để giúp kiểm toán viên giảm bớt thời gian và củng cố bằng chứng…
Thực tế trong thời gian qua, KTNN đã phát triển và ứng dụng hàng chục phần mềm phục vụ hoạt động kiểm toán, bao gồm phần mềm nhật ký điện tử trực tuyến kiểm soát hoạt động của các kiểm toán viên từ xa, phần mềm tổng hợp kết quả kiểm toán cũng như các phần mềm hỗ trợ kiểm toán trong từng lĩnh vực kiểm toán… Những lợi ích mang lại từ việc đưa công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán đã góp phần quan trọng giúp nâng cao chất lượng BCKT.
Nhấn mạnh vai trò của BCKT, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Vũ Văn Họa yêu cầu các đơn vị kiểm toán cần định hướng nội dung BCKT ngay từ giai đoạn chuẩn bị kiểm toán. Theo đó, thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán cần yêu cầu đoàn khảo sát chủ động nghiên cứu, tìm hiểu, nắm rõ hướng dẫn mục tiêu, trọng yếu, nội dung kiểm toán chủ yếu trong năm của KTNN để tổ chức triển khai kiểm toán, thu thập bằng chứng, đảm bảo chất lượng BCKT khi phát hành. Đặc biệt, thủ trưởng các đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán phải tăng cường công tác kiểm soát, giám sát hoạt động kiểm toán, trong đó đặc biệt chú trọng kiểm soát, thẩm định bằng chứng kiểm toán; chú trọng kiểm soát việc tổng hợp kết quả kiểm toán từ biên bản kiểm toán với dự thảo BCKT.
Trần Thiện
(Theo Báo Kiểm toán số 12/2022)
thẩm định, phát hành báo cáo kiểm toán
Báo cáo kiểm toán (BCKT) là sản phẩm cuối cùng của quá trình kiểm toán, phản ánh kết quả, chất lượng của hoạt động kiểm toán, do đó, việc nâng cao chất lượng BCKT là yêu cầu thường xuyên, liên tục của KTNN. Để nâng cao chất lượng BCKT, ngoài việc chú trọng nâng cao chất lượng từ khâu lập kế hoạch kiểm toán, tổ chức thực hiện kiểm toán, cần đặc biệt chú trọng đến công tác lập, thẩm định và phát hành BCKT.
Chia sẻ về việc lập, thẩm định và phát hành BCKT trong lĩnh vực kiểm toán ngân sách Bộ, ngành, bà Trần Thị Phương Huyền - Phó Trưởng phòng, KTNN chuyên ngành II - cho biết, hằng năm, đơn vị được giao thực hiện khoảng 15 cuộc kiểm toán, trong đó có 7 - 8 cuộc kiểm toán ngân sách Bộ, ngành. Hầu hết các BCKT do đơn vị thực hiện được phát hành đúng thời gian quy định và đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Để đạt được kết quả tích cực đó, bà Trần Thị Phương Huyền cho biết, đơn vị đã ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết trình tự lập, thẩm định, xét duyệt kế hoạch kiểm toán, phát hành BCKT làm căn cứ thực hiện thống nhất trong toàn đơn vị. Ngay trong quá trình kiểm toán, các số liệu, ý kiến đánh giá nhận xét của các tổ kiểm toán được hệ thống một cách đầy đủ làm cơ sở cho việc lập dự thảo BCKT. Điều đó giúp rút ngắn thời gian lập dự thảo BCKT, tăng thời gian soát xét, thẩm định của các tổ và hội đồng thẩm định cấp vụ, góp phần nâng cao chất lượng BCKT… Đặc biệt, việc thẩm định, kiểm soát chất lượng dự thảo BCKT được chú trọng từ đầu nhằm đảm bảo tính pháp lý, bằng chứng kiểm toán và sự phù hợp giữa kết quả kiểm toán với kiến nghị kiểm toán.
Ông Vũ Nhật Anh - Phó Kiểm toán trưởng, KTNN khu vực I - cho biết, hằng năm, KTNN khu vực I thực hiện kiểm toán quyết toán ngân sách địa phương của 4 - 5 tỉnh, thành phố và tổ chức kiểm toán thường niên đối với quyết toán ngân sách địa phương của TP. Hà Nội. Nhiều ý kiến đánh giá, kết luận và kiến nghị tại các BCKT đã được các địa phương quan tâm, sử dụng cho thấy chất lượng kiểm toán nói chung, chất lượng BCKT nói riêng đã được nâng lên. Từ thực tế hoạt động kiểm toán ngân sách địa phương, ông Vũ Nhật Anh cho biết, để nâng cao chất lượng công tác lập, hoàn thiện và phát hành BCKT, đơn vị chú trọng đề cao và phát huy vai trò, trách nhiệm người đứng đầu (trưởng đoàn kiểm toán, tổ trưởng tổ kiểm toán). Song song với đó là thực hiện phân công nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể đối với việc lập, hoàn thiện và phát hành BCKT; thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chế độ báo cáo định kỳ và đột xuất về tiến độ, kết quả kiểm toán theo quy định.
Thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán
Xác định nâng cao chất lượng BCKT là yêu cầu bắt buộc và phải thực hiện thường xuyên, liên tục, bà Bùi Thị Minh Ngọc - Phó Vụ trưởng Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán - cho rằng, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng BCKT, trong đó cần chú trọng từng khâu trước khi phát hành BCKT.
Trước hết là, cần nâng cao chất lượng công tác tổng hợp, lập BCKT, trong đó, các kết luận kiểm toán phải được trình bày một cách rõ ràng, chặt chẽ, trên cơ sở trích dẫn quy định pháp luật liên quan và thuyết minh đầy đủ bằng chứng kiểm toán kèm theo. Các kiến nghị kiểm toán phải xác định rõ đối tượng thực hiện, phù hợp với tính chất, mức độ của vi phạm phát hiện qua kiểm toán, tránh tình trạng kiến nghị chung chung, không có đối tượng cụ thể gây khó khăn cho đơn vị được kiểm toán trong quá trình thực hiện, cũng như việc kiểm tra thực hiện kiến nghị của KTNN.
Bên cạnh đó, cần cụ thể hóa các nội dung cần đánh giá trong BCKT và tại các biên bản kiểm toán của các tổ kiểm toán nhằm tạo thuận lợi cho công tác tổng hợp BCKT. Đồng thời, cần tăng cường đào tạo, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ và các kỹ năng cho kiểm toán viên, đặc biệt là kỹ năng lập mẫu biểu và kỹ năng lập BCKT. Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, các đơn vị kiểm toán cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tổng hợp, lập BCKT, lưu trữ thông tin, số hóa tài liệu và trong phân tích dữ liệu kiểm toán, để giúp kiểm toán viên giảm bớt thời gian và củng cố bằng chứng…
Thực tế trong thời gian qua, KTNN đã phát triển và ứng dụng hàng chục phần mềm phục vụ hoạt động kiểm toán, bao gồm phần mềm nhật ký điện tử trực tuyến kiểm soát hoạt động của các kiểm toán viên từ xa, phần mềm tổng hợp kết quả kiểm toán cũng như các phần mềm hỗ trợ kiểm toán trong từng lĩnh vực kiểm toán… Những lợi ích mang lại từ việc đưa công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán đã góp phần quan trọng giúp nâng cao chất lượng BCKT.
Nhấn mạnh vai trò của BCKT, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Vũ Văn Họa yêu cầu các đơn vị kiểm toán cần định hướng nội dung BCKT ngay từ giai đoạn chuẩn bị kiểm toán. Theo đó, thủ trưởng đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán cần yêu cầu đoàn khảo sát chủ động nghiên cứu, tìm hiểu, nắm rõ hướng dẫn mục tiêu, trọng yếu, nội dung kiểm toán chủ yếu trong năm của KTNN để tổ chức triển khai kiểm toán, thu thập bằng chứng, đảm bảo chất lượng BCKT khi phát hành. Đặc biệt, thủ trưởng các đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán phải tăng cường công tác kiểm soát, giám sát hoạt động kiểm toán, trong đó đặc biệt chú trọng kiểm soát, thẩm định bằng chứng kiểm toán; chú trọng kiểm soát việc tổng hợp kết quả kiểm toán từ biên bản kiểm toán với dự thảo BCKT.
Trần Thiện
(Theo Báo Kiểm toán số 12/2022)
