Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự kiến Chương trình giám sát năm 2023: Đề xuất chọn 4 chuyên đề giám sát

Trình bày báo cáo tóm tắt dự thảo về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội, UBTVQH năm 2023, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết thực hiện quy định của pháp luật, trên cơ sở đề xuất của 69/77 cơ quan, ý kiến, kiến nghị của cử tri và tình hình thực tế, Tổng Thư ký Quốc hội đã dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội, UBTVQH năm 2023 để gửi xin ý kiến Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các Ban của UBTVQH.

Đối với giám sát chuyên đề, trên cơ sở kết quả lựa chọn của Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban và các ban, Tổng Thư ký Quốc hội đã tổng hợp và xin ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách lĩnh vực.

Theo đó, năm 2023, Quốc hội giám sát 2 chuyên đề và UBTVQH giám sát 2 chuyên đề, được lựa chọn trong số 5 chuyên đề cụ thể như sau:    

Chuyên đề 1: Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Chuyên đề 2: Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia (xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030).

Chuyên đề 3: Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển nguồn năng lượng tái tạo.

Chuyên đề 5: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư công giai đoạn 2015 - 2020.

Với 4 chuyên đề được lựa chọn, UBTVQH sẽ trình Quốc hội lựa chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao. 2 chuyên đề còn lại giao UBTVQH giám sát và báo cáo Quốc hội.

Tổng Thư ký Quốc hội cũng đề nghị UBTVQH lựa chọn 4 trong số 5 chuyên đề theo Phiếu xin ý kiến.

Nêu ý kiến thảo luận, các Ủy viên UBTVQH cho rằng về tổng thể, dự kiến chương trình giám sát năm 2023 như đề nghị của Tổng Thư ký Quốc hội là cơ bản phù hợp, bám sát các quy định, gắn với những vấn đề nổi lên được cử tri và nhân dân quan tâm.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, về cơ bản, các ý kiến nhất trí với dự kiến nội dung chương trình. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị cân nhắc bổ sung, điều chỉnh thời gian UBTVQH xem xét một số nội dung về: Tài chính, quyết toán ngân sách Nhà nước, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi...

Đồng thời, để phục vụ cho hoạt động giám sát lại tại Kỳ họp thứ 6 vào tháng 10/2023 đạt hiệu quả, Tổng Thư ký Quốc hội dự kiến tham mưu Quốc hội, UBTVQH giao Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, căn cứ lĩnh vực phụ trách, chủ động tổ chức hoạt động giám sát, khảo sát phục vụ việc xây dựng báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước về việc thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề và chất vấn của Quốc hội và UBTVQH; báo cáo UBTVQH xem xét tại Phiên họp tháng 9/2023 trước khi trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6.

Trên cơ sở tổng hợp lấy phiếu xin ý kiến của các Ủy viên UBTVQH về nội dung giám sát chuyên đề năm 2023, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết UBTVQH đã lựa chọn 4 trong 5 chuyên đề để báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định gồm các chuyên đề 1, 2, 3 và 4, trong đó chuyên đề 4 mở rộng diện giám sát ra lĩnh vực năng lượng nói chung.
 

 
Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung chuyên đề giám sát về tổng rà soát công tác bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ giai đoạn 2011 đến nay vì tham nhũng đang ngày càng diễn biến phức tạp, có quy mô lũng đoạn Nhà nước; sự trì trệ trong quản lý điều hành ở không ít nơi; chất lượng xây dựng và ban hành thể chế đều bắt nguồn từ chất lượng nhân sự của bộ máy.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, việc lựa chọn các chuyên đề giám sát được thực hiện theo quy trình chặt chẽ được quy định tại quy chế hoạt động giám sát của Quốc hội và phù hợp với đa số đề xuất của các cơ quan, các đoàn đại biểu Quốc hội. Tuy nhiên, Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng, chuyên đề đề nghị bổ sung là vấn đề được cử tri và dư luận xã hội quan tâm. Căn cứ tình hình thực tiễn, Tổng Thư ký Quốc hội sẽ đề xuất đưa vào các phiên chất vấn và trả lời chất vấn hoặc Chương trình giám sát của Quốc hội, UBTVQH vào thời điểm thích hợp. Có một số nội dung được nhiều cơ quan đề xuất giám sát liên quan đến đất đai, chính sách tài khóa, tiền tệ nhưng chưa được lựa chọn.

Lý giải vấn đề này, Tổng Thư ký Quốc hội nêu rõ:

Về các đề xuất liên quan việc triển khai chính sách tài khóa, tiền tệ (11 ý kiến), Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất vào tháng 1/2022. Nếu tổ chức giám sát chuyên đề này sẽ có nhiều nội dung, hoạt động trùng lặp với cách thức tiến hành thẩm tra, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết. Bên cạnh đó, trong quá trình tổng kết Nghị quyết về nội dung này sẽ có sự tham gia phối hợp của Ủy ban Kinh tế và các cơ quan của Quốc hội để thẩm tra việc thực hiện hàng năm.

Đối với vấn đề về đất đai, hiện nay, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) dự kiến được điều chỉnh trình Quốc hội cho ý kiến từ Kỳ họp thứ 3 sang Kỳ họp thứ 4 và xem xét, thông qua theo quy trình tại 3 kỳ họp (cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 và thứ 5, thông qua tại Kỳ họp thứ 6)."Trong quá trình thẩm tra và hoàn thiện dự án Luật, Ủy ban Kinh tế và các cơ quan của Quốc hội sẽ tham gia để phối hợp lựa chọn các vấn đề chuyên sâu, trọng tâm, trọng điểm để giám sát, khảo sát" – ông Bùi Văn Cường cho biết.

Giám sát là một trong 3 chức năng quan trọng của Quốc hội. Theo chương trình hoạt động, trong năm 2022, Quốc hội sẽ tiến hành giám sát tối cao 02 chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021”. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát 02 chuyên đề “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 01/7/2016 đến ngày 01/7/2021” và “Việc thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021”./.

Phương Ngọc