Nghiệm thu đề tài nghiên cứu khoa học “Xây dựng Hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Cục Thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương”

Báo cáo tại buổi nghiệm thu, Ban chủ nhiệm đề tài cho biết: Kiểm toán ngân sách địa phương là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong hoạt động kiểm toán hàng năm của KTNN. Việc kiểm toán công tác thu ngân sách Nhà nước (NSNN) luôn là trọng tâm kiểm toán, trong đó, kiểm toán việc tổ chức thu NSNN tại các Cục Thuế là hoạt động thường xuyên của KTNN. Cục Thuế là tổ chức trực thuộc Tổng cục Thuế, có chức năng tổ chức thực hiện công tác quản lý thuế, phí, lệ phí, các khoản thu khác của NSNN thuộc phạm vi nhiệm vụ của cơ quan thuế quản lý thu trên địa bàn theo quy định của pháp luật. Mục tiêu của Cục Thuế là đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ thu NSNN trên địa bàn. Việc tổ chức kiểm toán hoạt động nhằm đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với một Cục Thuế có ý nghĩa quan trọng, thúc đẩy đơn vị hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ thu NSNN trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, từ đó, góp phần tăng thu NSNN trên địa bàn và chống thất thu ngân sách.

Việc kiểm toán tại Cục Thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương được thực hiện thường xuyên với 02 loại hình kiểm toán tuân thủ và kiểm toán tài chính; tuy nhiên, hiện nay KTNN chưa có ban hành hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Cục Thuế, do đó việc lựa chọn đề tài nghiên cứu là cần thiết trước yêu cầu thực tiễn của KTNN.
 
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, các phụ lục, sơ đồ... phần nội dung đề tài được kết cấu 03 chương: Chương 1 - Tổng quan về hoạt động của Cục Thuế và kiểm toán hoạt động; Chương 2 - Thực trạng kiểm toán hoạt động tại Cục Thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương; Chương 3 - Xây dựng hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Cục Thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương.

Theo nhận xét của Hội đồng nghiệm thu, Đề tài được thực hiện một cách hệ thống từ cơ sở lý luận đến đánh giá thực trạng và định hướng ứng dụng, giải pháp và lộ trình thực hiện. Kết quả nghiên cứu cho thấy đề tài có giá trị cả về mặt khoa học và thực tiễn. Từ phân tích thực trạng kiểm toán hoạt động tại cơ quan thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương; đề tài đã đưa ra được các định hướng, nguyên tắc triển khai kiểm toán hoạt động đối với công tác quản lý, tổ chức thu ngân sách, bên cạnh đó sản phẩm của đề tài còn bao gồm hướng dẫn kiểm toán hoạt động đối với Cục Thuế trong kiểm toán ngân sách địa phương với mục tiêu tổng quát, nội dung kiểm toán, tiêu chí kiểm toán và các thủ tục kiểm toán bao gồm thu thập tài liệu, hướng dẫn kiểm toán và các vấn đề cần lưu ý.

Đề tài liệu rất hữu ích cho KTNN trong việc nghiên cứu, ban hành các quy trình, hướng dẫn về kiểm toán thu ngân sách địa phương và là nguồn tài liệu để Kiểm toán viên nhà nước nghiên cứu khi thực hiện kiểm toán hoạt động thu ngân sách địa phương.

Đề tài đưa ra các nội dung không trùng lắp với các nghiên cứu sẵn có mà đưa ra vấn đề mới, có tính thực tiễn, được nghiên cứu, tham khảo nhiều văn bản quy định của Nhà nước, các kết quả kiểm toán thực tiễn, các tài liệu trích dẫn được sử dụng hợp lý, các dẫn chứng khá đầy đủ và được trình bày rõ ràng, rành mạch.

Tuy nhiên, để đề tài được hoàn thiện hơn, Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban đề tài bổ sung các hướng dẫn trong lĩnh vực kiểm toán hoạt động; Chương 2 cần đánh giá việc tổ chức kiểm toán còn khó khăn, hạn chế gì để có các giải pháp tại Chương 3; việc đánh giá phải trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quy trình hoạt động của cơ quan thuế; xây dựng tiêu chí kiểm toán cần bám sát vào quy trình hoạt động của cơ quan thuế…

Kết luận buổi nghiệm thu, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Vũ Thanh Hải đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Ban chủ nhiệm đề tài trong quá trình tổ chức nghiên cứu. Đề tài đã có những đóng góp nhất định cả về mặt lý luận và thực tiễn trong hoạt động kiểm toán của KTNN. Mặc dù vậy, Ban chủ nhiệm đề tài cần xem xét để bổ sung những vấn đề góp ý của các thành viên trong Hội đồng nghiệm thu để đề tài được hoàn thiện, đáp ứng tốt hơn yêu cầu.

Đề tài được Hội đồng nghiệm thu thông qua và xếp loại khá./.

Hà Linh