Hoàn thiện tổ chức kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển các Khu công nghệ cao

Đề tài do Ông Võ Văn Thọ, Phó Kiểm toán trưởng KTNN khu vực IV và Ông Đặng Văn Công, Trưởng phòng KTNN khu vực IV đồng chủ nhiệm.

Trình bày tóm tắt nội dung nghiên cứu, Ông Đặng Văn Công cho biết: Trên thế giới, đã có nhiều quốc gia thành công với mô hình đầu tư các khu công nghệ cao, tạo ra cuộc cải cách to lớn trong việc kết hợp khoa học và công nghệ với nền kinh tế bằng việc sử dụng đầy đủ các nghiên cứu và giới thiệu các ngành công nghiệp công nghệ ra thị trường thế giới.

Đảng và Nhà nước đã nhìn nhận sự cần thiết của việc đầu tư xây dựng các khu công nghệ cao nhằm tăng cường việc thu hút nguồn vốn đầu tư của các ngành công nghệ cao từ các nước phát triển, tạo nên một lực lượng sản xuất mới có trình độ hiện đại thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển với tốc độ nhanh. Do vậy, Chính phủ đã đầu tư xây dựng thí điểm 03 Khu CNC, gồm: Khu CNC Hòa Lạc, Khu CNC Đà Nẵng, và Khu CNC Thành phố Hồ Chí Minh.

Hoạt động thu hút đầu tư ở 3 khu công nghệ cao đang chuyển biến tích cực, tạo nền tảng để phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ với tỷ trọng ngày càng lớn trong cơ cấu ngành kinh tế của địa phương; nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp, trình độ kỹ thuật và công nghệ; tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu, tiếp thu công nghệ hiện đại và các bí quyết quản lý, giải quyết công ăn việc làm, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần làm gia tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc đầu tư và thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao do nhà nước đầu tư còn nhiều bất cập, như: việc lựa chọn các dự án vào Khu CNC chưa đảm bảo các tiêu chí của Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan ban hành; việc áp dụng chính sách ưu đãi đầu tư hay chính sách ưu đãi thuế còn chưa phù hợp; Việc xác định đối tượng được ưu đãi miễn, giảm tiền thuê đất tại các khu công nghệ cao chưa rõ ràng, chưa đúng quy định; Nhiều dự án còn chậm triển khai, đặc biệt là các dự án có sử dụng đất, gây lãng phí tài nguyên đất của địa phương, làm mất mỹ quan đô thị… dẫn đến việc chưa đạt được mục tiêu dài hạn đặt ra cho các Khu CNC, đồng thời làm thất thu ngân sách nhà nước từ các doanh nghiệp được đầu tư trong khu công nghệ cao.

KTNN Khu vực IV đã thực hiện kiểm toán hoạt động Khu CNC Thành phố Hồ Chí Minh và đã phát hiện ra một số bất cập cần phải chấn chỉnh, khắc phục. Tuy nhiên, qua thực hiện kiểm toán cho thấy việc thực hiện nhiệm vụ kiểm toán còn dựa vào kinh nghiệm và sự tìm tòi học hỏi của kiểm toán viên, chưa có hướng dẫn cách thức tổ chức chung để có thể áp dụng chung cho toàn đội ngũ kiểm toán viên.

Vì vậy, nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện tổ chức kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển các Khu Công nghệ cao” có tính cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. Trên cơ sở làm rõ tổng quan về mục tiêu xây dựng các các khu CNC; các tiêu chí để dự án sản xuất sản phẩm, dịch vụ đáp ứng yêu cầu là sản xuất sản phẩm công nghệ cao; cơ chế hoạt động của khu CNC; điều kiện để thực hiện các mục tiêu của khu CNC và khảo sát thực trạng công tác kiểm toán việc thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao trên cả nước, Ban đề tài xây dựng hướng dẫn kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao.

Đề tài sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu: phương pháp thu thập tài liệu, phân tích, thống kê, tổng hợp; so sánh, đối chiếu; tham khảo kinh nghiệm kiểm toán quốc tế.        
 
Ngoài phần mở đầu và kết luận, Đề tài được kết cấu thành 3 chương: Chương 1 - Tổng quan về mục tiêu xây dựng, cơ chế hoạt động và điều kiện để thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao trên cả nước các khu CNC; Chương 2 - Thực trạng công tác kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao trên cả nước; Chương 3 - Hoàn thiện tổ chức kiểm toán hoạt động đầu tư và việc thực hiện các mục tiêu phát triển các khu công nghệ cao.
 

Tại hội thảo, các thành viên Hội đồng khoa học đều đánh giá cao ý nghĩa về mặt thực tiễn của đề tài. Đề tài đã xác định được mục tiêu, đối tượng, phạm vi; đề ra các giải pháp xây dựng đề cương kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển Khu CNC.

 
Tuy nhiên, để đề tài được hoàn thiện hơn, Ban chủ nhiệm đề tài cần xem xét cân đối dung lượng giữa các chương đảm bảo bố cục, kết cấu hài hoà. Chương 1 cần rà soát, biên tập ngắn gọn một số mục đảm bảo trọng tâm nghiên cứu. Phần mục tiêu riêng của từng Khu CNC nghiên cứu bổ sung Khu CNC Hoà Lạc và CNC Đà Nẵng để cho toàn diện.

Ngoài ra, Chương 2 cần trình bày rõ hơn thực trạng bao gồm: mặt làm được, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân chủ quan/khách quan; nghiên cứu bổ sung trình bày thực trạng theo quy trình kiểm toán gồm 04 bước; cần phân tích đánh giá các nội dung liên quan đến công tác tổ chức kiểm toán Khu CNC nói chung, kiểm toán hoạt động việc thực hiện các mục tiêu phát triển Khu CNC nói riêng của KTNN; bổ sung thực trạng về các văn bản, chính sách quy định liên quan đến vấn đề nghiên cứu; bổ sung số liệu để tăng tính chân thực và rõ nét; bổ sung một số kinh nghiệm quốc tế về kiểm toán hoạt động việc thực hiện mục tiêu phát triển khu CNC.

Chương 3, giải pháp cần logic với kết quả đánh giá thực trạng; bổ sung một số giải pháp tương ứng với những khó khăn, bất cập rút ra ở Chương 2; bổ sung các yếu tố khác liên quan đển tổ chức hoạt động kiểm toán như: phương án tổ chức đoàn, tổ kiểm toán; bố trí nhân sự kiểm toán; công tác phối hợp với các đơn vị kiểm toán và các bên có liên quan; công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn; sử dụng ý kiến chuyên gia…

Trên cơ sở tiếp thu toàn bộ ý kiến góp ý của Hội đồng khoa học, Ban chủ nhiệm đề tài cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện đề tài trước khi trình Hội đồng nghiệm thu.

Hà Linh