Quốc hội nghe báo cáo về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết cho biết, tại Nghị quyết số 40/2021/QH15 ngày 13/11/2021 về phân bổ ngân sách Trung ương (NSTW) năm 2022, Quốc hội đã quyết nghị tổng dự toán vay của các địa phương năm 2022 là 28.636,7 tỷ đồng, trong đó, dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ là 18.482 tỷ đồng, dự toán vay chi tiết theo từng địa phương.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, tính đến ngày 31/8/2022, có 14 địa phương đề nghị điều chỉnh dự toán vốn vay lại, 01 địa phương đề nghị trả nợ trước hạn dẫn đến thay đổi mức vay, trả nợ của từng địa phương so với mức được Quốc hội đã quyết định. “Trên cơ sở rà soát sơ bộ, ước thực hiện dự toán vay lại các địa phương không sử dụng hết năm 2022 là 1.547,8 tỷ đồng, số đề nghị trả nợ trước hạn là 33,7 tỷ đồng, thì việc điều chỉnh số vay, trả nợ năm 2022 của các địa phương như trên, tổng mức vay và mức bội chi của ngân sách địa phương vẫn nằm trong hạn mức đã được Quốc hội cho phép” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc báo cáo.

Cụ thể, dự toán vay của các địa phương là 27.314,9 tỷ đồng (giảm 1.321,8 tỷ đồng), bội chi NSĐP là 23.842,7 tỷ đồng (giảm 1.339,1 tỷ đồng) và không địa phương nào vượt hạn mức dư nợ cho phép theo Luật Ngân sách Nhà nước (NSNN).

Trên nguyên tắc đảm bảo tổng mức bội chi của ngân sách địa phương không tăng, dư nợ của từng địa phương đúng trong hạn mức theo quy định của Luật NSNN, đồng thời để tạo điều kiện cho các địa phương sử dụng được tối đa nguồn vốn NSTW bổ sung có mục tiêu cho các địa phương năm 2022, Chính phủ trình Quốc hội tăng dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ năm 2022 của 7 địa phương thêm 226 tỷ đồng.

Cụ thể, Bắc Kạn tăng 33,7 tỷ đồng, Phú Thọ tăng 7,3 tỷ đồng, Yên Bái tăng 55,7 tỷ đồng, Hải Dương tăng 83,8 tỷ đồng, TP. Hải Phòng tăng 20,2 tỷ đồng, Nam Định tăng 22,1 tỷ đồng, Bắc Giang tăng 3,2 tỷ đồng.

Tăng dự toán chi trả nợ gốc của tỉnh Bắc Kạn thêm 33,7 tỷ đồng để tỉnh có căn cứ thực hiện trả nợ trước hạn. UBND tỉnh Bắc Kạn bố trí nguồn trả nợ trước hạn phù hợp với quy định.

Chấp thuận cho 7 địa phương giảm dự toán vốn vay lại năm 2022, với tổng mức giảm là 1.547,8 tỷ đồng để đảm bảo kế hoạch vay lại vốn vay nước ngoài và mức bội chi năm 2022 không vượt mức Quốc hội đã phê duyệt.

Giao UBND 7 tỉnh, thành phố được điều chỉnh tăng dự toán vốn vay lại năm 2022 nêu trên cam kết giải ngân hết toàn bộ số vốn được điều chỉnh tăng dự toán để tránh lãng phí.

Về nội dung bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2021 nguồn viện trợ không hoàn lại nước ngoài, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết,  khi trình Quốc hội quyết toán NSNN năm 2020, Chính phủ đã báo cáo số vốn viện trợ không hoàn lại nước ngoài đã tiếp nhận từ năm 2020 trở về trước nhưng chưa được bố trí dự toán để quyết toán theo quy định là 1.431,4 tỷ đồng.
 
Trên cơ sở báo cáo của Chính phủ, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 53/2022/QH15 ngày 15/6/2022 phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2020. Theo đó, Quốc hội đã chấp thuận quyết toán số vốn 599,3 tỷ đồng. Sau khi giảm trừ số hoàn trả lại nhà tài trợ (1,8 tỷ đồng), còn lại chưa được quyết toán là 830,3 tỷ đồng.

Đến nay qua tổng hợp báo cáo của các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương, trong số 830,3 tỷ đồng, số kinh phí đủ điều kiện quyết toán năm 2021 là 276,3 tỷ đồng.
Ngoài ra, qua rà soát, một số Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương báo cáo phát sinh một số khoản viện trợ khác từ năm 2019 trở về trước đã được các cơ quan tiếp nhận, không nằm trong khoản viện trợ 830,3 tỷ đồng nêu trên, đã chi tiêu, đủ điều kiện quyết toán, nhưng thiếu dự toán là 115,6 tỷ đồng.

Như vậy, tổng vốn viện trợ thực nhận từ năm 2020 trở về trước, đã chi tiêu và có nhu cầu bổ sung dự toán năm 2021 là 391,9 tỷ đồng.

Đối với các khoản viện trợ phát sinh năm 2021, theo Bộ trưởng, chủ yếu là viện trợ hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19 đã tiếp nhận.

Sau khi có ý kiến thẩm tra của Kiểm toán nhà nước, Chính phủ trình Quốc hội bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2021 nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài năm 2021 là 14.321,6 tỷ đồng. “Thực hiện quy định của Luật NSNN, trên cơ sở ý kiến của Kiểm toán nhà nước, để có cơ sở hạch toán đầy đủ vào NSNN và quyết toán số vốn viện trợ phát sinh đã tiếp nhận và sử dụng, Chính phủ trình Quốc hội bổ sung dự toán NSNN năm 2021 nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên) số tiền 14.713,5 tỷ đồng, trong đó phần bổ sung dự toán cho các khoản viện trợ cho phòng chống dịch Covid-19 là 11.360,4 tỷ đồng; phần bổ sung dự toán cho các khoản viện trợ khác là 3.353,1 tỷ đồng”- Bộ trưởng Hồ Đức Phớc báo cáo.
 

Liên quan đến nội dung điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, Chính phủ trình Quốc hội giảm dự toán chi thường xuyên năm 2021 của Bộ Tài chính số tiền 2.268,3 tỷ đồng, trong đó, của Tổng cục Thuế là 1.134,8 tỷ đồng, của Tổng cục Hải quan là 1.133,5 tỷ đồng; tăng tương ứng dự toán chi đầu tư phát triển năm 2021 của Bộ Tài chính, trong đó, Tổng cục Thuế là 1.134,8 tỷ đồng, của Tổng cục Hải quan là 1.133,5 tỷ đồng. Đồng thời cho phép chuyển nguồn số kinh phí này sang năm 2023 để thực hiện đầu tư 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, thời gian giải ngân đến hết ngày 31/12/2024.
 
Trình bày Báo cáo thẩm tra về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay năm 2022 của các địa phương, bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2021 nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài và điều chỉnh dự toán kinh phí chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí với sự cần thiết về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay năm 2022 của các địa phương, bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2021 nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài và điều chỉnh dự toán kinh phí chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan nhằm xử lý những vướng mắc trong thực tiễn, phù hợp với quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Về điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, Uỷ ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị Quốc hội cho phép điều chỉnh giảm 2.268,3 tỷ đồng dự toán chi thường xuyên năm 2021 của Bộ Tài chính và tăng dự toán chi đầu tư phát triển để triển khai 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan theo Tờ trình số 503/TTr-CP ngày 26/12/2022. Thời hạn giải ngân đến hết ngày 31/12/2024. 
 
Đồng thời giao Chính phủ bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2023 cho Bộ Tài chính theo thẩm quyền; chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước; tổng hợp báo cáo Quốc hội vào cuối kỳ Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 theo quy định. 
Về bổ sung dự toán NSNN nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021, Uỷ ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị Quốc hội đề nghị Chính phủ rà soát, thống nhất số liệu với Kiểm toán nhà nước trước khi đề xuất bổ sung dự toán thu, chi nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên) và chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ của số liệu. Cho phép bổ sung dự toán Ngân sách năm 2021 nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên) số tiền 14.713,5 tỷ đồng.
 
Về điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương, Uỷ ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị Chính phủ tiếp tục rà soát số liệu điều chỉnh tăng, giảm dự toán NSNN năm 2022 và chịu trách nhiệm về số liệu, bảo đảm tổng mức bội chi của ngân sách địa phương không tăng, dư nợ của từng địa phương đúng trong hạn mức theo quy định của Luật NSNN; bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn và thời hạn giải ngân số vốn điều chỉnh tăng dự toán năm 2022 của các địa phương theo đúng quy định. Trên cơ sở cam kết của Chính phủ và các địa phương, đề nghị Quốc hội cho phép điều chỉnh dự toán theo phương án Chính phủ trình./.
 
Ngọc Bích