Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2023: Tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh
Cùng tham dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ, Lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, đại diện Lãnh đạo Kiểm toán nhà nước.
Kinh tế-xã hội tiếp tục xu hướng phục hồi, đạt kết quả khả quan trên nhiều lĩnh vực
Các báo cáo, ý kiến tại phiên họp thống nhất đánh giá, trong tháng 2 và 2 tháng đầu năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương quyết liệt, linh hoạt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế-xã hội (KTXH) theo các Nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và phương châm điều hành năm 2023 được Chính phủ xác định là "Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả".
Chính phủ, Thủ tướng đã ban hành Nghị quyết 01, Chỉ thị 03, đôn đốc thực hiện nhiệm vụ sau nghỉ Tết; tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược; tổ chức nhiều hội nghị giải quyết các khó khăn, vướng mắc, đôn đốc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, tháo gỡ khó khăn thị trường bất động sản; thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu; đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia...
Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế được triển khai quyết liệt. Chính phủ tổ chức 2 phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật; chỉ đạo chuẩn bị kỹ các dự án Luật, Pháp lệnh trình Quốc hội; ban hành 11 văn bản quy phạm (8 Nghị định, trong đó có 2 Nghị định về tổ chức bộ máy và 3 quyết định quy phạm của Thủ tướng) và 23 Nghị quyết; tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)...
Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm, tăng trưởng được thúc đẩy. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2 tăng 0,45% so với tháng 1 và tăng 0,97% so với tháng 12/2022. Thị trường tiền tệ, tỉ giá ổn định, lãi suất đang có xu hướng giảm. Thu ngân sách Nhà nước 2 tháng đạt 22,4% dự toán, tăng 10,6% so với cùng kỳ.
Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu tháng 2 tăng 6,1% so với tháng 1 và tăng 1,8% so với cùng kỳ; xuất khẩu 2 tháng 49,4 tỷ USD, 2 tháng xuất siêu 2,82 tỷ USD. An ninh lương thực, năng lượng được bảo đảm. Cung ứng lao động cơ bản đáp ứng nhu cầu.
Tình hình sản xuất, kinh doanh có nhiều tín hiệu tích cực. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) đã vượt mốc 50 điểm, tăng từ 47,4 trong tháng 1 lên 51,2 điểm trong tháng 2/2023, thể hiện sản xuất phục hồi và mở rộng, đơn đặt hàng mới tăng trở lại.
Các ngành, lĩnh vực chủ yếu tiếp tục phát triển ổn định và có tăng trưởng. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 2 tăng 5,1% so với tháng 1 và tăng 3,6% so với cùng kỳ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 2 tháng tăng 13% so với cùng kỳ. Du lịch phục hồi nhanh, có trên 1,8 triệu lượt khách quốc tế, gấp 36,6 lần cùng kỳ.
Đầu tư được thúc đẩy. Giải ngân vốn đầu tư công tăng 4,6 nghìn tỷ đồng, cao hơn 10% so với cùng kỳ. Nhiều khó khăn, vướng mắc được tháo gỡ, thúc đẩy tiến độ xây dựng các công trình, dự án trọng điểm. Vốn FDI đăng ký mới (không bao gồm vốn điều chỉnh, giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài) đạt 1,76 tỷ USD, gấp 2,8 lần cùng kỳ.
Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, chuyển đổi số được thúc đẩy, nhất là xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia. Các lĩnh vực văn hóa xã hội được chú trọng, an sinh xã hội, đời sống người dân được bảo đảm. Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, uy tín và vị thế của đất nước tiếp tục được nâng lên.
Quốc phòng, an ninh, chủ quyền lãnh thổ được giữ vững. Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân…
Nhất quán, kiên trì, kiên định mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cơ bản nhất trí với các đánh giá, các nhiệm vụ, giải pháp được các thành viên Chính phủ nêu tại phiên họp, đồng thời phân tích thêm về những khó khăn, thách thức, tồn tại, hạn chế của tình hình KTXH.
Thủ tướng Chính phủ cho rằng, ổn định kinh tế vĩ mô chưa thực sự vững chắc, sức ép lạm phát còn cao, tăng trưởng tín dụng thấp hơn so với cùng kỳ, rủi ro nợ xấu gia tăng, bất ổn bên ngoài tác động lớn đến nước ta. Việc triển khai một số chính sách của 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi và phát triển KTXH còn chậm.
Hoạt động sản xuất kinh doanh còn gặp khó khăn. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường còn cao. Du lịch sôi động trở lại nhưng chưa được như trước đại dịch. Thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục khó khăn, cần được tháo gỡ nhanh. Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế chưa được khắc phục triệt để...
Phân tích thêm một số nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, phản ứng chính sách có lúc, có nơi chưa kịp thời, hiệu quả; còn tình trạng đùn đẩy, né tránh của một bộ phận cán bộ công chức, viên chức; sự phối hợp giữa một số Bộ, ngành, địa phương, cơ quan chưa thực sự hiệu quả, chưa đi tới tận cùng, giải quyết triệt để vấn đề.
Thủ tướng chỉ ra một số bài học kinh nghiệm, theo đó, phải đẩy mạnh nắm hình hình, nghiên cứu chiến lược, các Bộ trưởng trao đổi thẳng thắn, kịp thời phối hợp, phản ứng hiệu quả với các vấn đề nảy sinh; lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành giữ đúng nguyên tắc nhưng hết sức linh hoạt, sáng tạo, lấy hiệu quả làm thước đo; phát huy tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ, đặt lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên.
Các Bộ trưởng cho rằng, thời gian tới, dự báo tình hình quốc tế còn phức tạp, khó lường. Trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi và ngày càng gia tăng, áp lực điều hành kinh tế vĩ mô rất lớn. Chúng ta vừa phải thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên ngày càng nhiều hơn với yêu cầu cao hơn; đồng thời phải giải quyết nhiều vấn đề tồn đọng kéo dài và xử lý những vấn đề phát sinh.
Thủ tướng nhấn mạnh cần nhất quán, kiên trì, kiên định mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Các Bộ, ngành, địa phương cần chủ động bám sát, nắm chắc, phân tích, đánh giá tình hình, có các giải pháp phù hợp để điều hành cân bằng, hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa tỉ giá với lãi suất, giữa kiểm soát lạm phát với tăng trưởng, giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa, giữa tình hình trong nước và ngoài nước.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, chủ động triển khai các công việc trên cơ sở bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, các Nghị quyết, chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhất là Nghị quyết 01 và Chỉ thị 03.
Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, phân công, phân cấp rõ ràng đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc; chủ động giải quyết các khó khăn của người dân, doanh nghiệp, các vướng mắc về pháp lý, tinh thần là đã nói phải làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện phải có kết quả cụ thể; chủ động, kịp thời ứng phó, xử lý hiệu quả những vấn đề phát sinh, những vấn đề mới.
Về các nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ: Tập trung cho công tác quy hoạch, bảo đảm chất lượng, hiệu quả theo phương châm quy hoạch phải có tầm nhìn xa, chiến lược, tư duy đột phá, đi trước một bước và mở ra cơ hội, không gian phát triển mới.
Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch vốn ngân sách năm 2023; quản lý chặt chẽ, thúc đẩy tiến độ các dự án trọng điểm, nhất là các dự án giao thông; làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư; tăng cường hoạt động của 6 tổ công tác, giải quyết các khó khăn, vướng mắc ở cơ sở.
Tập trung rà soát, thực hiện hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, bảo đảm đúng quy định nhưng không được ách tắc.
Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân; đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, nhất là rà soát, hoàn thiện thể chế, pháp luật; trước các vướng mắc thực tiễn, các vấn đề mà cuộc sống đặt ra thì phải ưu tiên giải quyết ngay.
Thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, chăm lo đời sống nhân dân theo tinh thần không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần, phát triển văn hóa ngang tầm kinh tế, chính trị, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần để người dân ngày càng ấm no và hạnh phúc.
Đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, tăng cường kỷ luật kỷ cương, đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Củng cố, tăng cường quốc phòng an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, ổn định chính trị, đẩy mạnh hội nhập và đối ngoại.
Tăng cường công tác thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách, chú ý đấu tranh quyết liệt, phản bác thông tin xấu độc, thông tin giả, chống phá Đảng, Nhà nước, đi ngược lại lợi ích của nhân dân.
Thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, hiệu quả
Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng Bộ, ngành, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ chính sách tài khóa mở rộng có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác. Nghiên cứu, tổ chức thực hiện để giảm mặt bằng lãi suất, tăng khả năng tiếp cận vốn, tăng trưởng tín dụng hướng vào các động lực tăng trưởng (tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu) và các lĩnh vực ưu tiên đã xác định.
Nghiên cứu, điều hành lãi suất hợp lý, hiệu quả, phù hợp với kiểm soát lạm phát. Thực hiện cắt giảm lãi suất thực chất. Khơi thông thị trường liên ngân hàng. Tập trung xử lý hiệu quả các ngân hàng yếu kém theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, bảo đảm an toàn thanh khoản và hệ thống. Chú trọng xử lý nợ xấu và hạn chế phát sinh nợ xấu mới. Rà roát, có giải pháp tín dụng phù hợp, góp phần tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và các thị trường nói chung.
Bộ Tài chính tăng cường quản lý thu chi, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, triển khai thu thuế với dịch vụ ăn uống và các cửa hàng bán lẻ. Khẩn trương trình cấp có thẩm quyền chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Phối hợp với các cơ quan để trình phương án sử dụng nguồn tăng thu hiệu quả, đúng luật pháp. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan khẩn trương hoàn thiện dự thảo sửa đổi Nghị định 65 về trái phiếu doanh nghiệp để trình Chính phủ ban hành, giải quyết được khó khăn cho doanh nghiệp.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn thành phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách năm 2023, vốn chương trình phục hồi và phát triển; phối hợp với NHNN nghiên cứu điều chuyển ngân sách của gói hỗ trợ lãi suất 2% cho phù hợp; đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công; chủ trì sửa đổi Nghị định 27 về quản lý chương trình mục tiêu quốc gia; tiếp tục rà soát cắt giảm điều kiện kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Bộ Xây dựng chủ trì, hoàn thiện nghị quyết của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản theo tinh thần tất cả các chủ thể đều phải có trách nhiệm; điều hành không tạo sự thay đổi đột ngột, giật cục; thúc đẩy chương trình 1 triệu căn hộ nhà ở công nhân, nhà ở xã hội.
Bộ Công Thương rà soát, thúc đẩy phát triển, cơ cấu lại ngành công nghiệp, chú trọng các ngành có tiềm năng, lợi thế, giá trị gia tăng cao, bền vững; đẩy nhanh các dự án công nghiệp lớn; theo dõi hình hình trong nước và thế giới, bảo đảm cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu; tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu, chuỗi cung ứng; đẩy mạnh cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Bên cạnh đó, thúc đẩy ký kết các hiệp định thương mại, mở rộng các thị trường tại Trung Đông, châu Phi, Mỹ Latin... Sớm hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền ban hành quy hoạch điện VIII, sửa đổi Nghị định 95 và Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thúc đẩy sản xuất lương thực, thực phẩm, chương trình OCOP; thực hiện nghiêm việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU) để sớm gỡ thẻ vàng EC; đẩy mạnh xuất khẩu nông sản theo hướng bền vững, có thương hiệu...
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội khẩn trương trình phương án xử lý số dư 2,8 nghìn tỷ đồng sau khi thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; theo dõi sát, có giải pháp bảo đảm kết nối cung cầu lao động, phát triển thị trường lao động an toàn, lành mạnh, hiệu quả, hội nhập; hỗ trợ người lao động mất việc, giảm giờ làm; tổng kết Nghị quyết 68, xử lý dứt điểm các vấn đề phát sinh...
Bộ Y tế phối hợp với các cơ quan tập trung xử lý triệt để, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong mua sắm, đấu thầu, giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế; bảo đảm yêu cầu khám, chữa bệnh cho nhân dân, trong đó có việc hoàn thiện dự thảo, trình Chính phủ ban hành sửa đổi, bổ sung Nghị định số 98 về quản lý trang thiết bị y tế.
Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai tốt công tác chuẩn bị kỹ cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2023, nhanh chóng hoàn thiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tự chủ đại học.
Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các cơ quan tham mưu việc hoàn thành chỉ tiêu tăng năng suất lao động trong năm 2023.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến du lịch, tiếp tục thúc đẩy đàm phán để mở cửa các thị trường du lịch mới và mở cửa lại thị trường khách du lịch Trung Quốc.
Bộ Tư pháp chủ trì công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, nhất là chuẩn bị cho kỳ họp sắp tới của Quốc hội, những Luật cần trình ban hành theo trình tự rút gọn. Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã theo chỉ đạo của Bộ Chính trị; tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.
Bộ Quốc phòng, Bộ Công an bảo đảm quốc phòng, an ninh, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Bộ Công an sớm hoàn thiện, trình dự thảo sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh, các quy định, thủ tục tạo thuận lợi cho phục hồi du lịch và tháo gỡ vướng mắc về giấy phép lao động cho người nước ngoài.
Bộ Ngoại giao góp phần triển khai Chỉ thị 15 của Ban Bí thư về ngoại giao kinh tế. Ủy ban Quản lý vốn chỉ đạo đẩy mạnh sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước và triển khai các dự án đầu tư lớn.
Bộ Tài nguyên và Môi trường tăng cường việc lấy ý kiến người dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); xử lý dứt điểm các vấn đề liên quan tới tình trạng thiếu nguyên vật liệu tại các dự án cao tốc.
Các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước đẩy mạnh đầu tư phát triển, nhất là các dự án đầu tư mới có quy mô lớn, hiệu quả, lan tỏa cao, ứng dụng công nghệ, tập trung vào các ngành chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, ứng phó biến đổi khí hậu.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo, thực hiện quyết liệt hiệu quả, đồng bộ các nhiệm vụ trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là chăm lo đời sống nhân dân, xóa đói giảm nghèo, các Chương trình mục tiêu quốc gia, góp phần giải quyết tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế. Thủ tướng Chính phủ lưu ý các địa phương tập trung thực hiện tốt 5 công tác: Quy hoạch; giải quyết khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh sản xuất kinh doanh; giải phóng mặt bằng cho các dự án lớn; triển khai các chương trình mục tiêu; xúc tiến đầu tư, thương mại, đa dạng hóa sản phẩm, thị trường, chuỗi cung ứng./.
Phương Ngọc
