Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán công tác quản lý môi trường tại các nhà máy nhiệt điện than

(sav.gov.vn) - Chiều 11/4/2023, tại Hà Nội, Hội đồng khoa học Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã tổ chức nghiệm thu Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Cơ sở “Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán công tác quản lý môi trường của các nhà máy nhiệt điện than” do ThS. Nguyễn Việt Hà - Văn phòng KTNN và ThS. Đỗ Văn Hữu - KTNN chuyên ngành III đồng Chủ nhiệm.

ThS. Trần Kim Lộc - Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán là Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu.

Theo Ban Đề tài, nhiệt điện than (NĐT) đã và đang đóng vai trò chính trong sản lượng điện của nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mang lại cho quốc gia, quá trình phát triển và vận hành của các nhà máy NĐT cũng tạo nên những thách thức không nhỏ về ô nhiễm môi trường, tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng.

Nhận thức được tầm quan trọng của phát triển năng lượng phải đi đôi với công tác bảo vệ môi trường, đảm bảo việc thực hiện phát triển năng lượng bền vững, Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm và định hướng các chủ trương phát triển năng lượng điện. Trong đó, nhấn mạnh việc tăng cường các hoạt động thanh, kiểm tra, kiểm toán để không chỉ phát hiện những sai phạm trong lĩnh vực môi trường, mà còn tư vấn cho nhà quản lý, Nhà nước trong việc xây dựng, hoàn thiện công tác quản lý môi trường đối với các nhà máy NĐT, đảm bảo an ninh năng lượng song hành cùng bảo vệ môi trường.

Hiện nay, KTNN đã và đang thực hiện nhiều cuộc kiểm toán liên quan đến chủ đề môi trường, trong đó có cuộc kiểm toán môi trường nhà máy NĐT Vĩnh Tân. Kết quả kiểm toán bước đầu đã đánh giá được nhiều hạn chế, tồn tại từ khâu ban hành cơ chế, chính sách, khâu lập quy hoạch, thanh tra, kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước cho đến khâu tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường của các chủ đầu tư.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, kiểm toán môi trường là lĩnh vực khó, Kiểm toán viên chưa có nhiều kinh nghiệm và chưa đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn cao liên quan đến NĐT. Hầu hết các phương pháp kiểm toán thiên về tính chất tuân thủ, chưa mang thiên hướng kiểm toán hoạt động theo xu hướng chung của thế giới…

Xuất phát thực tế trên, Ban Đề tài đã nghiên cứu và đưa ra các giải pháp cơ bản để hoàn thiện công tác quản lý môi trường tại KTNN nói chung cũng như xây dựng một bộ tài liệu hướng dẫn, tham khảo về kiểm toán công tác quản lý môi trường của các nhà máy NĐT theo thông lệ quốc tế, phù hợp với bối cảnh Việt Nam.

Đề tài được kết cấu gồm 2 chương: Chương 1 - Cơ sở lý luận và thực tiễn việc kiểm toán công tác quản lý môi trường tại các nhà máy NĐT; Chương 2 - Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán công tác quản lý môi trường tại các nhà máy NĐT.
 

Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Trần Kim Lộc phát biểu kết luận 

Đánh giá cao kết quả nghiên cứu, Hội đồng nghiệm thu cho rằng, đề tài phù hợp và cần thiết cả về lý luận và thực tiễn đối với hoạt động của KTNN. Trong đó, đề tài đề cập đến các nội dung cơ bản về: đặc điểm tổ chức hoạt động của các nhà máy NĐT, đánh giá kết quả kiểm toán, chỉ ra những khó khăn, hạn chế và nguyên nhân trong hoạt động kiểm toán thời gian qua. Đây là những luận điểm quan trọng để hướng tới để xuất các giải pháp có tính khả thi.

Để đề tài được hoàn thiện hơn, Hội đồng nghiệm thu đề nghị ban chủ nhiệm đề tài nghiên cứu, bổ sung số nội dung: Các quy định của KTNN về kiểm toán môi trường; làm rõ đặc thù của nhà máy NĐT ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện kiểm toán. Đối với các giải pháp, cần làm rõ việc thiết lập các cơ sở dữ liệu hỗ trợ thu thập, khai thác và lập kế hoạch kiểm toán về trung hạn, hằng năm và theo từng cuộc kiểm toán; sử dụng các chuyên gia khi triển khai thực hiện kiểm toán môi trường…

Phát biểu kết luận, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Trần Kim Lộc đề nghị Ban đề tài nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến của Hội đồng, hoàn thiện đề tài và gửi lại Văn phòng Hội đồng khoa học trong vòng 1 tháng, kể từ ngày nghiệm thu.

Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Khá./.

M. Thúy