Kiểm toán nhà nước hai nước Việt Nam và Nam Phi trao đổi kinh nghiệm chuyên môn kiểm toán

Tiếp Đoàn có Kiểm toán trưởng khu vực tỉnh Western Cape Sangeeta Kallen, Phó kiểm toán trưởng Ashley Olkers, Phó kiểm toán trưởng Thomas Mamagwe, đại diện cơ quan KTNN Nam Phi và các Kiểm toán viên cao cấp của Khu vực tỉnh Western Cape.

Tại buổi làm việc, hai Bên đã có nhiều trao đổi về: Hoạt động của KTNN tại địa phương cũng như quy trình kiểm toán; kinh nghiệm của từng nước trong việc đảm bảo các nguồn ngân sách công ở địa phương được hạch toán theo đúng chuẩn mực; việc thực hiện các biện pháp nhằm bảo vệ các nguồn lực công không bị biển thủ hay sử dụng sai mục đích.

Chia sẻ với các đồng nghiệp tại Cơ quan kiểm toán khu vực tỉnh Western Cape, KTNN Việt Nam cho biết, trong những năm qua, hoạt động kiểm toán của KTNN Việt Nam đã liên tục được đổi mới và nâng cao chất lượng toàn diện cả về năng lực, hiệu lực, hiệu quả, từ đó mang lại nhiều thành công nổi bật. Trong đó có thể kể đến những thành công lớn bao gồm các cuộc kiểm toán về quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công của các cấp chính quyền địa phương; đánh giá việc điều hành và quản lý ngân sách của địa phương, qua đó góp phần xây dựng niềm tin của nhân dân và nâng cao sự minh bạch, liêm chính, trách nhiệm giải trình trong hoạt động kiểm toán.

Đại diện cơ quan KTNN khu vực tỉnh Western Cape, Kiểm toán trưởng Sangeeta Kallen đã chia sẻ nhiều bài học kinh nghiệm trong việc lập kế hoạch và kiểm toán báo cáo tài chính địa phương, kinh nghiệm áp dụng công nghệ thông tin trong quá trình thực hiện kiểm toán.

Qua trao đổi, Đoàn công tác của KTNN Việt Nam rất ấn tượng với các báo cáo kiểm toán của Cơ quan kiểm toán khu vực tỉnh Western Cape, vì báo cáo tuân thủ chuẩn mực rất cao, đảm bảo chất lượng kiểm toán, tính chuyên nghiệp và đạo đức nghề nghiệp. Ngoài ra, Cơ quan kiểm toán khu vực tỉnh Western Cape cũng có thế mạnh trong việc ứng dụng công nghệ thông tin với những ứng dụng và phần mềm hiện đại, giúp công tác kiểm toán đạt hiệu quả cao.

Kiểm toán trưởng Sangeeta Kallen vui mừng được tiếp đón Đoàn công tác của KTNN Việt Nam đến thăm và làm việc với KTNN khu vực tỉnh Western Cape. “Tôi nhận thấy rằng hoạt động kiểm toán tại địa phương ở 2 nước có nhiều điểm tương đồng, chúng tôi đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ các đồng nghiệp Việt Nam, đặc biệt về hiệu lực và hiệu quả kiểm toán, công tác theo dõi thực hiện kiến nghị kiểm toán – đây là lĩnh vực chúng tôi đang cố gắng nâng cao” - bà Sangeeta Kallen chia sẻ.

Kiểm toán trưởng Sangeeta Kallen cho biết đã học được một số kinh nghiệm trong việc lập báo cáo kiểm toán và quy trình quản lý chất lượng của KTNN Việt Nam; việc KTNN Việt Nam chú trọng về trách nhiệm giải trình. “Chúng tôi rất quan tâm đến chế tài xử lý các sai phạm tài chính trong quá trình kiểm toán, đặc biệt trong việc buộc các quan chức phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra sai phạm” – bà Sangeeta Kallen nhấn mạnh.
 

Trước đó, Đoàn công tác của KTNN Việt Nam đã có buổi làm việc với KTNN Nam Phi tại thủ đô hành chính Pretoria. Hai Bên đã chia sẻ các bài học kinh nghiệm quý báu trong việc quản lý và kiểm soát chất lượng kiểm toán và tăng cường chuyên môn của Kiểm toán viên nhà nước. Việt Nam cũng đã có nhiều chia sẻ kinh nghiệm về xử lý các sai phạm tài chính trong quá trình kiểm toán.

Tại buổi làm việc, Vụ trưởng Vụ quản lý rủi ro KTNN Nam Phi Solly Segooa đã  trình bày về: Hệ thống quản lý chất lượng kiểm toán của AGSA; việc triển khai hệ thống quản lý chất lượng và giám sát chất lượng kiểm toán tại cơ quan AGSA; các thành quả đạt được và các thách thức trong quá trình triển khai hệ thống quản lý chất lượng kiểm toán. Theo đó, AGSA đã đạt được một số thành tựu như: Tăng cường và hoàn thiện các công cụ quản lý dự án và kỹ thuật; đạt chuẩn với tiêu chuẩn của các công ty Big Four; triển khai hiệu quả các chương trình đào tạo về chuẩn mực kiểm toán. Tuy nhiên, AGSA cũng gặp phải một số thách thức như: Các yêu cầu báo cáo rất cồng kềnh, phức tạp; thời gian làm việc với nhiều đơn vị khác nhau; các vấn đề về nguồn lực hạn chế trong đó bao gồm cả việc cạnh tranh ưu tiên nguồn lực trong chính cơ quan kiểm toán AGSA.

KTNN Việt Nam đánh giá cao các bài học kinh nghiệm của AGSA thông qua hoạt động quản lý và kiểm soát chất lượng, trong đó sự phối hợp là yếu tố then chốt quyết định thành công của hệ thống quản lý chất lượng vì quá trình này đòi hỏi sự hợp lực của rất nhiều các bộ phận và đơn vị trong ngành. Ngoài ra, các cuộc họp giải trình trách nhiệm thường xuyên cũng như các mô hình kiểm soát và quản lý dự án cũng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống kiểm soát và quản lý chất lượng kiểm toán.
 

Chia sẻ kinh nghiệm của KTNN Việt Nam trong việc kiến nghị xử lý các sai phạm tài chính trong quá trình kiểm toán, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp KTNN Việt Nam Vũ Ngọc Tuấn, cho biết trong giai đoạn 2018-2022, KTNN Việt Nam đã thực hiện và phát hành 1.352 báo cáo kiểm toán (BCKT), kiến nghị xử lý tài chính tăng thu, giảm chi NSNN 148.935 tỷ VND (tăng thu NSNN 46.535 tỷ VND; giảm chi NSNN 102.399 tỷ VND). Riêng năm 2022 kiến nghị tăng thu, giảm chi NSNN khoảng 34.000 tỷ VND, tương ứng 1,4 tỷ USD, bằng khoảng 1,87% quy mô thu, chi NSNN năm 2022 khoảng 1.800.000 tỷ VND, tương ứng 75 tỷ USD. Kết quả thực hiện kiến nghị hàng năm đạt khoảng 75% tổng số kiến nghị xử lý tài chính, riêng năm 2022 trên 80%. “Bên cạnh kiến nghị xử lý tài chính, KTNN Việt Nam đã tập trung kiểm toán đánh giá tính hiệu lực, hiệu quả của các cơ chế, chính sách quản lý tài chính công, tài sản công; chú trọng phát hiện các kẽ hở trong cơ chế, chính sách, pháp luật, những “điểm nghẽn”, rào cản ảnh hưởng đến động lực phát triển kinh tế, xã hội để kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ Việt Nam và các cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật đảm bảo chặt chẽ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương và thượng tôn pháp luật. Thông qua kiểm toán trong giai đoạn 5 năm gần đây, KTNN Việt Nam đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ bình quân hàng năm trên 200 văn bản sai quy định hoặc không phù hợp với quy định chung của Nhà nước” – ông Vũ Ngọc Tuấn nhấn mạnh..

Đại diện AGSA bày tỏ rất ấn tượng với kết quả KTNN Việt Nam đã chuyển 23 vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện thông qua hoạt động kiểm toán sang cơ quan Cảnh sát điều tra; cung cấp 1.228 hồ sơ, Báo cáo kiểm toán và tài liệu liên quan cho cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan điều tra và các cơ quan Nhà nước khác có thẩm quyền của Việt Nam để phục vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát.

Hai Bên đánh giá cao kết quả cuộc họp trao đổi chuyên môn, qua đó cùng học hỏi kinh nghiệm của mỗi Cơ quan Kiểm toán để áp dụng vào công tác chuyên môn./.

Thúy Nguyễn