Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”

Tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn giám sát đánh giá cao Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chú trọng công tác tham mưu trình Chính phủ ban hành và trực tiếp ban hành hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, bao quát được cơ bản những vấn đề cốt lõi, cần thiết nhất, ngay sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 88. Qua giám sát trực tiếp tại 8 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và qua nghiên cứu báo cáo của các Bộ, ngành, địa phương, thành viên Đoàn giám sát đã nêu một số vấn đề, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo làm rõ.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai, thành viên Đoàn giám sát cho biết, báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa có sự thống nhất về số liệu chi ngân sách cho ngành Giáo dục. “Thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông có 2 nguồn ngân sách Nhà nước và nguồn xã hội hóa, nhưng thực tế cho thấy việc huy động xã hội hóa đối với lĩnh vực giáo dục rất khó khăn, do đó Bộ Giáo dục và Đào tạo cần làm rõ tính khả thi trong việc huy động xã hội hóa như thế nào” – bà Lưu Mai đề nghị.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách cũng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo quan tâm đến vấn đề giá sách giáo khoa, trong đó chú trọng khâu thẩm định giá sách giáo khoa để không gây phản ứng trong xã hội. Đồng thời, đề nghị Bộ cho biết giải pháp quản lý vấn đề giá sách giáo khoa và mức chiết khấu sách giáo khoa như thế nào? 

Quan tâm đến việc ban hành văn bản hướng dẫn triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Minh Hiếu cho rằng, hệ thống văn bản tương đối đầy đủ, từng bước thể chế hóa quan điểm của Đảng, Nhà nước về đổi mới chương trình và sách giáo khoa phổ thông. Tuy nhiên, về tính kịp thời, thẩm quyền, hình thức và tính đầy đủ đối với một số văn bản chưa đáp ứng yêu cầu và theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, việc thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông cần gắn chặt với việc thực hiện đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo có kiến nghị đủ mạnh để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để có giải pháp phù hợp với thực tiễn, trong đó có quy định về chuẩn hóa giáo viên; chú trọng quan tâm đầu tư đúng mức đối với giáo dục mầm non đặc biệt là ở vùng sâu vùng xa, vùng nông thôn; các Bộ ngành theo chức năng nhiệm vụ được giao báo cáo cụ thể tiến độ triển khai thực hiện chương trình; đồng thời đề nghị Đoàn giám sát nêu rõ trong Nghị quyết về đảm bảo nguồn ngân sách cho thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
 

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cảm ơn các ý kiến thấu hiểu, tâm huyết, trách nhiệm, chia sẻ với ngành giáo dục của thành viên Đoàn giám sát; đồng thời khẳng định Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 là hợp phần quan trọng nhất trong triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương. Vì vậy, Chính phủ, ngành giáo dục và các Bộ, ngành, địa phương đã tập trung toàn lực lượng với quyết tâm cao triển khai. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã tác động trực tiếp và gián tiếp đến việc triển khai chương trình. Hơn nữa, chương trình được phân cấp mạnh mẽ, với sự tham gia của các chủ thể khác nhau nhưng mức độ hoàn thành công việc khác nhau đã phần nào ảnh hưởng đến chất lượng chương trình.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong quá trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, mục tiêu quan trọng nhất là đạt được chuẩn đầu ra về phát triển con người, năng lực, phẩm chất của học sinh. Chất lượng đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất đóng vai trò quan trọng để việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông đạt kết quả. Tuy nhiên, đây là hai vướng mắc lớn đã tồn tại trong thời gian dài. Vì vậy, cần có chế độ đãi ngộ phù hợp với đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục và cần có chương trình mục tiêu quốc gia hoặc dự án để cải thiện cơ sở vật chất ngành giáo dục.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn tiếp thu ý kiến của Đoàn giám sát về việc chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn thi hành; đồng thời khẳng định, việc triển khai thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới đến năm 2023 đã đi được hơn nửa chặng đường; việc đổi mới giáo dục và đào tạo đòi hỏi nhiều thời gian mới có thể đánh giá được hiệu quả, tác động. Tại thời điểm giám sát, chương trình mới đang trong giai đoạn đầu triển khai nên nhiều nội dung mới chỉ dừng lại ở việc đánh giá bước đầu, cần tổng kết, đánh giá toàn diện khi kết thúc chương trình vào năm 2025. Vì vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị Quốc hội chỉ đạo kiên trì chủ trương đổi mới; triển khai thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới đến toàn bộ các lớp học, cấp học trước khi tiếp tục tổ chức đánh giá một cách khoa học, toàn diện về những kết quả đạt được cũng như những khó khăn, hạn chế cần tiếp tục khắc phục, hoàn thiện.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Trưởng Đoàn giám sát khẳng định, các ý kiến phát biểu, trao đổi tại buổi làm việc rất thẳng thắn, sâu sắc, tâm huyết và trách nhiệm trên tinh thần thiện chí, cầu thị, xây dựng. Đoàn giám sát ghi nhận đầy đủ và sẽ nghiêm túc nghiên cứu kỹ lưỡng để tiếp thu, thể hiện trong Báo cáo kết quả giám sát trình UBTVQH.

Đoàn giám sát đánh giá cao công tác chuẩn bị nội dung báo cáo, giải trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Qua nghiên cứu và nghe báo cáo, Đoàn giám sát nhận thấy, việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 là nhiệm vụ lớn có tính chất quan trọng nhưng được bắt đầu triển khai trong bối cảnh hết sức khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, trong đó nòng cốt là Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng với sự nỗ lực, chủ động và sáng tạo của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục từ Trung ương tới địa phương và cơ sở giáo dục, việc thực hiện đổi mới Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã có những kết quả bước đầu.

Cơ bán tán thành với những giải pháp và kiến nghị của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các Bộ, ngành liên quan để nâng cao hiệu quả việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong thời gian tới, Trưởng đoàn Giám sát cho biết, các kiến nghị của Bộ sẽ được Đoàn giám sát tổng hợp đầy đủ, nghiên cứu kỹ lưỡng để tiếp thu, xây dựng Báo cáo kết quả giám sát trình UBTVQH, các đại biểu Quốc hội.

Đối với các ý kiến trao đổi tại phiên làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, các Bộ: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Lao động, Thương binh và Xã hội nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến của các thành viên Đoàn giám sát, các cơ quan, Bộ, ngành để tiếp tục hoàn thiện báo cáo, giải trình bổ sung gửi đến Đoàn giám sát trước khi Đoàn làm việc với Chính phủ./.

M. Thúy