Quốc hội tiếp tục tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải.

Ngày 7/6/2023, Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt về nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ. Tại phiên chất vấn, các đại biểu đã tập trung chất vấn vào những nội dung:

Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ quốc gia; giải pháp đẩy mạnh ứng dụng và triển khai những thành tựu, sản phẩm khoa học, công nghệ tiên tiến vào cuộc sống.

Việc ứng dụng công nghệ cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp.

Việc bố trí, quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước chi cho nghiên cứu khoa học thời gian qua, việc quản lý, sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia.

Hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học ra thị trường của các đơn vị nghiên cứu, viện, trường, đơn vị sự nghiệp công lập.

Cơ chế, chính sách khuyến khích tư nhân đầu tư nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ.

Việc thực hiện chính sách, pháp luật về Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Tại phiên chất vấn đã có 32 đại biểu tham gia chất vấn với 20 đại biểu đặt câu hỏi và 12 đại biểu tham gia tranh luận.
 
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã trả lời đầy đủ, thẳng thắn các câu hỏi của đại biểu Quốc hội, đề xuất định hướng và phương án cụ thể trong thời gian tới. Qua Báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ và diễn biến của phiên chất vấn cho thấy, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự quyết tâm, nỗ lực, trách nhiệm, ngành khoa học, công nghệ đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng; hành lang pháp lý về phát triển khoa học, công nghệ ngày càng được hoàn thiện; thị trường khoa học công nghệ được chú trọng phát triển, đẩy nhanh chuyển giao và ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc, hạn chế trong việc phát triển và phát huy vai trò then chốt của khoa học công nghệ; hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia đang trong giai đoạn hình thành, chưa đồng bộ và hiệu quả; việc phát triển các loại hình khu công nghệ cao chưa đạt như kỳ vọng…

Kết luận phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, các Bộ trưởng có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện các giải pháp đề ra nhằm khắc phục tồn tại, hạn chế, trong đó tập trung vào một số vấn đề, cụ thể: Thực hiện có hiệu quả chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới, sáng tạo đến năm 2030; triển khai đồng bộ các chương trình khoa học và công nghệ quốc gia đến năm 2030; rà soát, sửa đổi, bổ sung, tháo gỡ các rào cản về pháp luật, chính sách kinh tế, tài chính, đầu tư, thủ tục hành chính theo hướng phù hợp với cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế; nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự là đột phá chiến lược, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; đổi mới tư duy và trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho tổ chức khoa học, công nghệ công lập; chú trọng việc xác lập quyền sở hữu công nghiệp, công nhận đăng ký lưu hành sản phẩm mới, công nghệ mới, công bố công nghệ mới, sản phẩm mới tạo ra tại Việt Nam; tăng đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho khoa học, công nghệ đảm bảo 2% chi ngân sách Nhà nước trở lên; hoàn thiện cơ chế đối tác công tư, hành lang pháp lý cho các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư cộng đồng và các nền tảng công nghệ số; tiếp tục hoàn thiện quy định về các khu công nghệ cao; sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về Quỹ Khoa học công nghệ quốc gia.

Tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa các dịch vụ khoa học công nghệ, nhất là dịch vụ tư vấn, môi giới, đánh giá, thẩm định và giám định công nghệ, các dịch vụ sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng.

Thúc đẩy hoạt động truyền thông về vai trò khoa học công nghệ, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, nâng cao khả năng tiếp cận thông tin công nghệ trong nước và quốc tế.

Quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc thi công các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, các dự án quan trọng quốc gia 

Từ 15h00 đến 17h00 ngày 7/6/2023, Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng về nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực giao thông vận tải; tập trung vào những nội dung:

Giải pháp hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, hạn chế tai nạn giao thông trong cả nước, giảm ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn.

Trách nhiệm quản lý Nhà nước trong hoạt động kiểm định; giải pháp tháo gỡ khó khăn, nâng cao chất lượng công tác kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, đường thủy nội địa.

Quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện; công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi và quản lý giấy phép điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa.

Tại phiên chất vấn đã có 20 đại biểu đặt câu hỏi, 17 đại biểu tranh luận; các đại biểu Quốc hội bám sát nội dung chất vấn, tích cực tranh luận để làm rõ thực trạng, trách nhiệm; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trả lời đầy đủ, giải trình khá rõ các vấn đề còn bất cập, hạn chế, đề xuất một số giải pháp để thực hiện tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của Bộ và ngành Giao thông vận tải. 
 
Kết luận nội dung chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, các Bộ trưởng, Trưởng ngành có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến của đại biểu Quốc hội; chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện đồng bộ các giải pháp đã đề ra nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế, trong đó tập trung vào một số vấn đề chính:

Thứ nhất, tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc thi công các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là các dự án quan trọng quốc gia và trọng điểm của ngành giao thông vận tải, bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả; phối hợp chặt chẽ với các địa phương kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm nguồn vật liệu trong quá trình triển khai các dự án; nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, huy động tối đa các nguồn lực ngoài ngân sách, áp dụng linh hoạt các hợp đồng đầu tư theo phương thức đối tác công tư phù hợp với đặc điểm lợi thế của từng địa phương, dự án; tổ chức triển khai việc thu phí đối với các tuyến đường cao tốc đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước theo các Nghị quyết của Quốc hội; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian, thủ tục đầu tư; tăng cường công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo đảm công khai, minh bạch, khả thi, hiệu quả trong việc huy động, phân bổ, sử dụng các nguồn lực trong đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông.

Thứ hai, tiếp tục tái cơ cấu thị trường vận tải theo hướng giảm thị phần vận tải đường bộ, tăng thị phần các phương thức vận tải đường thủy nội địa và đường sắt; phát triển ngành logistics để giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp, tăng tỷ trọng logistics trong GDP; đẩy nhanh tiến độ đầu tư phát triển hệ thống vận tải công cộng đô thị và liên tỉnh gắn với lộ trình hợp lý, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới, cá nhân trong các đô thị lớn; nâng cao chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện giao thông vận tải; hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho phương tiện, linh kiện, vật liệu và hạ tầng để tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh và lưu hành đối với phương tiện giao thông thân thiện môi trường.

Thứ ba, Bộ Giao thông Vận tải chủ trì xây dựng dự án Luật Đường bộ; phối hợp với Bộ Công an, các Bộ, ngành liên quan xây dựng dự án Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ để trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023), thông qua tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024); chú trọng nâng cao năng lực, hiệu quả thực thi pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông, triển khai quyết liệt các giải pháp kiểm soát tải trọng phương tiện; đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tiếp tục triển khai hiệu quả công tác thu phí không dừng; bảo trì, sửa chữa kết cấu hạ tầng giao thông gắn với rà soát, xử lý dứt điểm các điểm đen về tai nạn giao thông.

Thứ tư, tách bạch chức năng quản lý Nhà nước và chức năng cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực do Bộ Giao thông vận tải phụ trách, trước hết và trọng điểm là lĩnh vực đăng kiểm, đào tạo cấp phép lái xe; tăng cường xã hội hóa trong lĩnh vực cung ứng dịch vụ đăng kiểm, tập trung khắc phục tình trạng đình trệ trong hoạt động đăng kiểm, xử lý triệt để các sai phạm và sớm đưa hoạt động đăng kiểm trở lại bình thường; chỉ đạo rà soát, kịp thời sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, quy trình, quy phạm trong lĩnh vực đăng kiểm; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công do Bộ Giao thông vận tải phụ trách. 

Thứ năm, tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật, rà soát, hoàn thiện về nội dung, phương pháp đào tạo, tiêu chuẩn, điều kiện về cơ sở vật chất đối với các cơ sở đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, sát hạch, cấp lại giấy phép lái xe; chấm dứt tình trạng cấp giấy phép lái xe cho những người không đủ sức khỏe, năng lực hành vi; nghiên cứu giải pháp quản lý lái xe sau đào tạo.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã báo cáo, làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Sau 2,5 ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi, tập trung, trí tuệ, trách nhiệm cao, Quốc hội đã hoàn thành tốt đẹp phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 5. Phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, thu hút được sự quan tâm và chú ý rộng rãi của cử tri và Nhân dân cả nước, với 454 lượt đại biểu Quốc hội đăng ký tham gia chất vấn, 112 lượt đại biểu Quốc hội đã thực hiện quyền chất vấn, 49 lượt đại biểu Quốc hội đã tiến hành tranh luận để làm rõ hơn những vấn đề mà đại biểu quan tâm, nâng tổng số đại biểu tham gia chất vấn của 2 năm đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV lên 831 lượt người; tiếp tục khẳng định chất vấn và trả lời chất vấn là hình thức giám sát tối cao trực tiếp được đại biểu Quốc hội rất quan tâm và đạt hiệu quả cao.

Qua phiên chất vấn cho thấy, các vị đại biểu Quốc hội đã thực hiện nghiêm túc các quy định tại Nội quy kỳ họp năm 2022, nhất là các nguyên tắc về cách thức chất vấn, trao đổi, tranh luận, bảo đảm đúng thời gian quy định, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, phản ánh sát với diễn biến thực tế đời sống, cũng như tâm tư, nguyện vọng, tình cảm của Nhân dân và cử tri cả nước. Các nội dung hỏi và trả lời nhìn chung ngắn gọn, cụ thể, rõ ràng, có sự đối thoại, tranh luận thẳng thắn, mang tính xây dựng, tận dụng tối đa, hiệu quả thời gian để chất vấn và làm rõ thêm vấn đề. Diễn biến phiên chất vấn cho thấy việc lựa chọn 4 nhóm vấn đề chất vấn lần này là cần thiết, đáp ứng nhu cầu thực tiễn, mong muốn của Nhân dân và cử tri. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã tiếp tục phát huy tích cực tinh thần tận tâm, tận lực, tích cực, tâm huyết và trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, các vị Bộ trưởng và Trưởng ngành.

Tuy nhiên, trong từng lĩnh vực, bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, thách thức, cần phải có quyết tâm cao, có nhiều giải pháp đột phá, hành động quyết liệt, cụ thể, sâu sát để khắc phục trong thời gian tới.

Kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn nữa, tạo chuyển biến tích cực, rõ rệt đối với những vấn đề vừa được chất vấn tại kỳ họp. Trên cơ sở chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội, trả lời của các thành viên Chính phủ, kết luận đối với nội dung chất vấn về từng nhóm vấn đề, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu chuẩn bị Nghị quyết về hoạt động chất vấn để trình Quốc hội xem xét thông qua vào cuối kỳ họp, làm cơ sở để tổ chức thực hiện và giám sát theo quy định.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại Kỳ họp thứ 6, tháng 10/2023, theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận Báo cáo tổng hợp của các thành viên Chính phủ, Báo cáo của Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước và những người được chất vấn khác về việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chất vấn và các vấn đề đã hứa tại kỳ họp này và các kỳ họp Quốc hội, các phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. “Đây vừa là cách thức giám sát lại, thể hiện sự đi đến cùng vấn đề giám sát, vừa là kênh thông tin quan trọng để Quốc hội xem xét, phục vụ việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn tại Kỳ họp thứ 6” - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành chuẩn bị và gửi báo cáo trước ngày 15/7/2023 theo Kế hoạch 435/KH-UBTVQH ngày 16/3/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Bên cạnh đó, các cơ quan của Quốc hội cần đổi mới cách thức thẩm tra báo cáo để đảm bảo đánh giá chính xác mức độ hoàn thành; các vị đại biểu Quốc hội qua theo dõi, giám sát từ đầu nhiệm kỳ đến nay tiếp tục nghiên cứu, tìm hiểu kỹ để chuẩn bị câu hỏi có chất lượng và mang tính xây dựng cao./.

Khánh Vy