Giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước

Báo cáo tại buổi nghiệm thu, Ban chủ nhiệm đề tài cho biết: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán nhà nước đã bổ sung quyền hạn của Kiểm toán nhà nước được truy cập vào cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán, của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán để khai thác, thu thập thông tin, tài liệu phục vụ cho công tác kiểm toán đã mở ra cơ hội nhằm hiện đại hóa hoạt động kiểm toán bắt kịp xu thế của cuộc CMCN 4.0. Trong những năm gần đây việc ứng dụng CNTT trong hoạt động kiểm toán đã được Kiểm toán nhà nước đặc biệt quan tâm và đạt được những kết quả quan trọng; ngày càng nhiều đơn vị trong ngành đã và đang đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong tất cả các khâu của hoạt động kiểm toán, đã đem lại kết quả rất tích cực. Tuy nhiên, KTNN chưa xây dựng được một hệ thống các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và công cụ hỗ trợ việc tìm kiếm, thu thập, khai thác và đối chiếu thông tin phục vụ hoạt động kiểm toán; phần lớn các công đoạn trong hoạt động kiểm toán, đặc biệt là việc khai thác, thu thập thông tin, tài liệu về cơ bản hiện nay vẫn đang thực hiện thủ công, chưa được hỗ trợ bởi những công cụ, công nghệ thông minh; mặt bằng trình độ thao tác, sử dụng các cộng cụ CNTT của nhiều kiểm toán viên vẫn còn rất hạn chế, chưa theo kịp được với những đòi hỏi mới, nhất là yêu cầu của cuộc CMCN 4.0 ở Việt Nam hiện nay, phần nào cũng hạn chế tiến trình đẩy mạnh ứng dụng CNTT rộng rãi trong toàn ngành. Do vậy, để thực hiện quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử và đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật số để khai thác, thu thập thông tin, tài liệu phục vụ cho công tác kiểm toán của KTNN, việc nghiên cứu Đề tài “Giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước” rất cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.

Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, đề tài được chia thành 02 Chương: Chương 1 - Những vấn đề cơ bản về quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử phục vụ công tác kiểm toán của KTNN; Chương 2 - Giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán của KTNN.

Ban đề tài vận dụng tổng hợp nhiều phương pháp như: Phương pháp tổng hợp, phương pháp phân tích, phương pháp luận giải, phương pháp tư duy logic,… để nghiên cứu, thực hiện đề tài.

Theo đánh giá của Hội đồng nghiệm thu, kết quả nghiên cứu của Đề tài có tính cấp thiết cao và rất có ý nghĩa trong hoạt động thực tiễn kiểm toán. Đề tài đã khái quát những vấn đề cơ bản về về quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán gắn với thực trạng thực hiện quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử phục vụ công tác kiểm toán của KTNN. Từ đó, Ban đề tài đã nêu được các giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán; điều kiện và lộ trình thực hiện; các kiến nghị liên quan đến cơ chế, chính sách, bổ sung luật.
 

Để đề tài hoàn thiện và đảm bảo tính ứng dụng cao, Hội đồng nghiệm thu đề nghị nhóm nghiên cứu bổ sung thêm mục các phương thức truy cập, khai thác dữ liệu gắn với các ví dụ thực tiễn trong hoạt động kiểm toán, bao gồm: các điều kiện kỹ thuật, rủi ro pháp lý, cách thức kiểm soát đảm bảo an toàn thông tin của từng phương thức truy cập. Ban Đề tài có thể bổ sung các kinh nghiệm từ cuộc kiểm toán từ xa do KTNN CN VII thực hiện và kinh nghiệm các cơ quan kiểm toán trên thế giới gắn với các phương thức truy cập cụ thể.

Ban đề tài cần bám sát mục tiêu, đối tượng nghiên cứu để mô tả, phân tích thực trạng về văn bản quy định và thực tiễn thực hiện quyền truy cập, khai thác cả về cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử  để đánh giá kết quả đạt được và hạn chế, nguyên nhân của hạn chế. Các giải pháp cần được trình bày gắn với từng phương thức truy cập, khai thác dữ liệu.
 
Kết luận buổi nghiệm thu, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Trần Kim Lộc đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Ban chủ nhiệm đề tài trong quá trình tổ chức nghiên cứu. Mặc dù vậy, Ban chủ nhiệm đề tài cần xem xét để bổ sung những vấn đề góp ý của các thành viên trong Hội đồng nghiệm thu để đề tài được hoàn thiện, đáp ứng tốt hơn yêu cầu. Ban chủ nhiệm đề tài lưu ý một số vấn đề về phạm vi nghiên cứu, thực trạng truy cập, khai thác hiện nay và cơ sở pháp lý để các giải pháp mang tính khả thi hơn.
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu thông qua và xếp loại khá./.
Hà Linh