Thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải sẽ giúp tăng thu ngân sách Nhà nước 1.200 tỷ đồng/năm

(sav.gov.vn) - Bộ Tài chính vừa gửi lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp về dự thảo Nghị định quy định phí bảo vệ môi trường (BVMT) đối với khí thải, nhằm từng bước nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của tổ chức, cá nhân xả thải và toàn xã hội.

Theo đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ trước mắt chỉ quy định đơn vị phải nộp phí là: Các cơ sở xả khí thải là các nhà máy, cơ sở sản xuất gang thép, luyện kim; hóa chất vô cơ cơ bản, phân bón vô cơ và hợp chất ni tơ; lọc hóa dầu; tái chế, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; sản xuất than cốc, khí than; nhiệt điện; xi măng.

Để bảo đảm thống nhất, tạo thuận lợi cho việc thu, nộp phí; hạn chế làm tăng chi phí trong thu, nộp phí, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ quy định cơ quan thu phí BVMT đối với khí thải tương tự như cơ quan thu phí BVMT đối với nước thải công nghiệp đã quy định tại Nghị định số 53/2020/NĐ-CP.

Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường, Phòng Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố, quận, huyện sẽ thu phí BVMT đối với khí thải của các cơ sở xả khi thải trên địa bàn quản lý. Căn cứ tình hình thực tế quản lý, Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phân công địa bàn, đối tượng thu để tổ chức thực hiện thu phí BVMT đối với khí thải của các cơ sở xả khí thải trên địa bàn.

Bộ Tài chính trình Chính phủ quy định xây dựng mức phí gồm 2 phần: Phí cố định thu đối với mọi cơ sở xả khí thải, để bảo đảm chi phí xử lý các chất nằm ngoài 4 chất gồm: Bụi tổng, NOx, SOx, CO và phí biến đổi thu bổ sung đối với các cơ sở phải quan trắc khí thải thu đối với 4 chất: Bụi tổng, NOx, SOx, CO. 

Mức phí cố định dự kiến thu đối với các cơ sở xả khí thải là 3.000.000 đồng/năm, được quy định theo năm, cũng có thể nộp phí theo quý.

Đối với phí biến đổi, trên cơ sở đề xuất của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính trình Chính phủ quy định mức phí biến đối đối với 4 chất gây ô nhiễm môi trường gồm: Bụi tổng, NOx, SOx, CO từ 500-800 đồng/tấn.

Về kê khai, nội phí, đối với cơ sở xả khí thải thuộc đối tượng quan trắc khí thải tự động, liên tục và quan trắc định kỳ, hàng quý, chậm nhất là ngày 10 của tháng đầu tiên của quý tiếp theo, người nộp phí thực hiện lập Tờ khai phí bảo vệ môi trường đối với khí thải của quý trước, nộp cho tổ chức thu phí. Trường hợp chậm nộp phí theo thông báo thì phải nộp cả tiền chậm nộp theo quy định pháp luật về quản lý thuế.

Người nộp phí thực hiện nộp phí bằng một trong các hình thức: Nộp phí theo hình thức không dùng tiền mặt vào tài khoản chuyên thu phí của tổ chức thu phí mở tại tổ chức tín dụng; nộp phí vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách của tổ chức thu phí mở tại Kho bạc Nhà nước; nộp phí bằng tiền mặt cho tổ chức thu phí.

Đánh giá tác động của chính sách đối với kinh tế - xã hội, Bộ Tài chính cho rằng việc quy định thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải sẽ khuyến khích các cơ sở xả thải đầu tư công nghệ giảm thiểu xả thải gây ô nhiễm môi trường, phù hợp với chủ trương của Đảng và Chính phủ về bảo vệ môi trường không khí.

Việc quy định thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải tương đồng với phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp đang quy định tại Nghị định số 53/2020/NĐ-CP sẽ góp phần làm tăng hiệu xuất thực thi công vụ, tiết kiệm nguồn nhân lực và tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân liên quan trong việc thu nộp phí bảo vệ môi trường đối với khí thải.

Việc xác định khối lượng khí thải căn cứ trên số liệu quan trắc là đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp, phát huy vai trò của người dân trong giám sát quá trình thực hiện nghĩa vụ nộp phí của tổ chức xả thải gây ô nhiễm môi trường. Qua đó, người dân có thể phát hiện, phản ánh đến các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về những sai phạm, tiêu cực; xử lý kịp thời những phát sinh liên quan đến đời sống của người dân nơi diễn ra hoạt động xả thải gây ô nhiễm môi trường không khí.

Bộ Tài chính tính toán khoản thu mới nếu được thực hiện sẽ giúp tăng thu ngân sách Nhà nước 1.200 tỷ đồng một năm. Số tiền này góp phần khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường không khí tại địa phương nơi có nguồn thải gây ô nhiễm môi trường không khí làm ảnh hưởng môi trường xung quanh.
Cũng theo Bộ Tài chính, việc quy định thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải sẽ khuyến khích các cơ sơ xả thải đầu tư công nghệ giảm thiểu xả thải gây ô nhiễm môi trường, phù hợp với chủ trương của Đảng và Chính phủ về bảo vệ môi trường không khí./.
 
Hiện cả nước có khoảng 5,1 triệu ô tô cùng một lượng lớn xe máy lưu hành; hàng chục khu tổ hợp, liên hợp trong đó tập trung nhiều dự án, loại hình sản xuất bauxite, gang thép, lọc hóa dầu, trung tâm điện lực đang hoạt động. Ngoài ra, Việt Nam có gần 120.000 cơ sở sản xuất công nghiệp, trong đó 138 đơn vị gây ô nhiễm nghiêm trọng; khoảng 110.000 doanh nghiệp xây dựng. Các cơ sở này phát sinh khối lượng lớn khí thải công nghiệp, bụi thải, tác động xấu đến môi trường.

Khánh Vy