Công khai kết quả kiểm toán ngân sách địa phương năm 2022 tại tỉnh Kiên Giang
(sav.gov.vn) – Kiểm toán Nhà nước (KTNN) chỉ ra nhiều bất cập trong thu - chi ngân sách, chi thường xuyên và chi đầu tư của tỉnh Kiên Giang. Từ đó, kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các đơn vị liên quan chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
Kiểm toán nhà nước (KTNN) vừa hoàn thành báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương năm 2022 tại tỉnh Kiên Giang. KTNN đánh giá, năm 2022, công tác lập, phân bổ, giao dự toán thu, chi ngân sách của địa phương cơ bản được thực hiện theo các quy định, hướng dẫn tại Luật Ngân sách nhà nước, các Nghị quyết, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và Hội đồng nhân dân (HĐND).
Cơ quan Thuế đã triển khai thực hiện kịp thời chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và Nghị định số 34/2022/NĐ - CP của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất, đảm bảo thực hiện các chính sách an sinh - xã hội cũng như các nhiệm vụ quan trọng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, kết quả kiểm toán cho thấy, công tác quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN) của tỉnh còn nhiều tồn tại, hạn chế.
Nhiều bất cập trong thu, chi ngân sách
Về lập và giao dự toán NSNN, kết quả kiểm toán chỉ rõ, UBND huyện Châu Thành đã trình HĐND huyện phân bổ dự toán thu, chi ngân sách năm 2022 trước khi có quyết định của UBND tỉnh giao dự toán ngân sách là chưa đúng quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư số 122/2021/TT-BTC ngày 24/12/2021 của Bộ Tài chính quy định về tổ chức thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2022, dẫn đến dự toán chi cao hơn dự toán tỉnh giao 167,5 tỷ đồng.
Về thu NSNN, Vườn Quốc gia Phú Quốc thu phí tham quan danh lam thắng cảnh theo các quy định của tỉnh, trong khi các quy định này được xây dựng căn cứ trên văn bản đến nay đã hết hiệu lực. Ngoài ra, qua kiểm toán cho thấy ngày 29/12/2022, Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Kiên Giang đã ban hành Nghị quyết số 38/2022/NQ- HĐND quy định về phí tham quan danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn tỉnh ban hành theo Luật Phí và lệ phí năm 2015 chưa quy định về thu phí tại Khu bảo tồn biển Phú Quốc.
UBND tỉnh ban hành Quyết định số 05/2022/QĐ-UBND ngày 05/4/2022, về việc quy định mức thu tiền sử dụng khu vực biển giai đoạn 2022- 2025 (có hiệu lực từ ngày 15/4/2022) chậm so với thời hạn quy định tại điểm c khoản 2 Điều 34 Nghị định số 11/2021/NĐ-CP ngày 10/02/2021 của Chính phủ quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác sử dụng tài nguyên (chậm nhất là ngày 27/6/2021).
Đáng chú ý, kết kiểm toán đã chỉ ra một số tồn tại đối với các hồ sơ thuê mặt nước biển, giao sử dụng khu vực biển. Cụ thể:
Hồ sơ cho thuê mặt nước biển Công ty cổ phần du lịch sinh thái Eo Xoài còn chưa thống nhất trong xác định là cho thuê đất có mặt nước ven biển hay mặt nước biển (Cục Thuế đã áp dụng đơn giá cho thuê mặt nước).
Hồ sơ Công ty TNHH MTV Ngọc Trai Ngọc Hiền Phú Quốc và Hồ sơ Dự án ương, nuôi các loại cá biển nuôi lồng quy mô công nghiệp của Công ty TNHH MTV TMDV XNK Trấn Phú chưa thực hiện chuyển sang giao sử dụng khu vực biển theo quy định tại Điều 44 Luật Thủy sản năm 2017, dẫn đến doanh nghiệp được nộp tiền thuê mặt nước biển, không nộp tiền thuê khu vực biển
Dự án của Công ty cổ phần AB Phú Quốc được cấp Giấy chứng nhận đầu tư để thực hiện Khu nghỉ dưỡng cao cấp Resort - Nhà hàng Móng Tay Resort (Nam Nghi Resort) trên đất quốc phòng, không đúng mục đích sử dụng đất, không có quy hoạch xây và cấp phép xây dựng, pháp nhân thực hiện không phải là pháp nhân ký hợp đồng liên doanh liên kết, dẫn đến việc giao khu vực biển không đáp ứng điều kiện theo quy định tại tiết a và b khoản 1 Điều 11 Nghị định số 51/2014/NĐ-CP ngày 21/5/2014 của Chính phủ;
Dự án nuôi cá lồng bè tại Hòn Bờ Đập, xã Nam Du, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang của Công ty TNHH MTV Hiền Công được giao sử dụng khu vực biển theo quy định tại Điều 44 Luật Thủy sản năm 2017 vào thời điểm chưa có quy định về giá cho thuê khu vực biển và chính sách ưu đãi đối với tổ chức thuê khu vực biển để nuôi trồng thủy sản (đến ngày 10/02/2021 mới có Nghị định so 11/2021/NĐ-CP Chính phủ quy định giao các khu vực biển nhất định cho tô chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển) nhưng Cục Thuế không báo cáo cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn mà thực hiện quản lý thu theo quy định về cho thuê mặt nước tại Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước và ban hành quyết định miễn tiền thuê mặt nước theo quy định tại khoản 4 Điều 6 Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản.
Công ty Cổ phần Dịch vụ du lịch Mũi Nai - Hà Tiên thuê đất và mặt nước biển tại Bãi Sau khu du lịch Mũi Nai, tổ 3, khu phố 3, phường Pháo Đài, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang để sử dụng vào mục đích đầu tư xây dựng khu vui chơi ven biển thuộc khu du lịch Mũi Nai (Quyết định số 1152/QĐ-UBND ngày 09/5/2013 của UBND tỉnh nêu là măt nước biển đối với diện tích 420 m2, trong khi trích đo địa chính khu đất số 419/TĐĐC, tỷ lệ 1/2000 do Văn phòng Đăng ký quyên sử dụng đất thị xã Hà Tiên lập ngày 16/4/2013 thì xác định diện tích 420 m2 là đất mặt nước biển). Việc cho thuê đất mặt nước biển của UBND tỉnh Kiên Giang để cho doanh nghiệp xây dựng Khu vui chơi không được quy định tại Luật Đất đai năm 2003.
Về chi đầu tư phát triển, báo cáo kiểm toán cũng chỉ rõ việc chuyển nhượng giá trị thực hiện hợp đồng trong liên danh trúng thầu và chuyển nhượng cho nhà thầu khác không đúng quy định.
Gói thầu xây lắp 01- Dự án ĐTXD công trình nâng cấp, mở rộng đường Dương Đông - Cửa Cạn - Gành Dầu và xây dựng mới nhánh nối với đường trục Nam - Bắc: Thành viên liên danh là Công ty TNHH Thiên Thanh nhận điêu chuyển giá trị từ 02 thành viên còn lại trong liên danh từ 8,0% lên 29,15% giá trị hợp đồng (tương ứng từ 52,2 tỷ đông thành 192,8 tỷ đồng). Việc điêu chỉnh giá trị như trên đã vượt điều kiện năng lực kinh nghiệm của Công ty TNHH Thiên Thanh so với yêu cầu của Hồ sơ mời thầu, không có quy định trong hợp đồng, không tuân thủ thoả thuận trong liên danh nêu tại Hồ sơ dự thầu.
Dự án ĐTXD công trình đường ven biển từ Rạch Giá đi Hòn Đất - Gói thầu xây lắp số 03A: Ban QLDA và nhà thầu liên danh là Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn - Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng - Công ty cổ phần Trường Sơn 185 ký 04 phụ lục hợp đồng chuyển nhượng giá trị hợp đồng 201,9 tỷ đồng cho Công ty TNHH ĐTXD và TM Thuận Phát EC (chiếm 64% giá trị của Hợp đồng), vi phạm điểm a khoản 8 Điều 89 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013. Đến nay, số dư tạm ứng chưa thu hồi theo số liệu của Kho bạc Nhà nước Kiên Giang là 37,5 tỷ đồng (có bảo lãnh tạm ứng và còn hiệu lực đến khi thu hồi hết giá trị tạm ứng), so với giá trị hợp đồng còn lại phải thực hiện của liên danh sau khi chuyển nhượng, giá trị tạm ứng vượt 24,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, thường trực UBND tỉnh cho phép Chủ đầu tư chỉ định thầu gói thầu tư vấn giá trị 11 tỷ đồng của Dự án Bệnh viện Ung bướu tỉnh Kiên Giang quy mô 400 giường không đúng quy định tại khoản 1 Điều 40 Nghị định 85/2009/NĐ- CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ Hướng dẫn Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu theo Luật Xây dựng (nay là khoản 1 Điều 54 Nghị định 63/2014/NĐ-CP ngày 26/06/2014 của Chính phủ).
Kết quả kiểm toán chi thường xuyên cho thấy số dư tạm ứng đến thời điểm 30/6/2023 là 831,6 tỷ đồng, trong đó các khoản tạm ứng từ năm 2021 trở về trước là 584,4 tỷ đồng và tạm ứng năm 2022 là 247,2 tỷ đồng.
Năm 2022, địa phương chủ yếu tạm ứng chi phục vụ phòng chống dịch Covid- 19 là 139,7 tỷ đồng, tạm ứng xây dựng Trụ sở làm việc Công an tỉnh Kiên Giang 100 tỷ đồng và ứng kinh phí cho Sở NN&PTNT thực hiện phương án tái sản xuất đàn heo giống cấp ông, bà tại Trại giống nông nghiệp Hòn Đất giai đoạn 2021- 2023 số tiền 3,3 tỷ đồng... Các khoản ứng này không có trong dự toán được giao theo quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật Ngân sách nhà nước.
Tính đến ngày 01/7/2023, Thành phố Phú Quốc tạm ứng 32,9 tỷ đồng cho Ban Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thành phố Phú Quốc để chi trả bồi thường cho các hộ dân tại Dự án Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc là dự án không thuộc nhiệm vụ chi của địa phương (thực hiện theo Thông báo số 536/TB-VP ngày 14/6/2022 của Văn phòng UBND tỉnh Kiên Giang), không đúng quy định tại khoản 6 Điều 18 Luật NSNN năm 2015.
Kiến nghị xử lý thu hồi các khoản tạm ứng ngân sách 831,6 tỷ đồng
Từ những bất cập đã phát hiện, KTNN kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang tiếp tục làm việc với Bộ Giao thông vận tải, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và các cơ quan, đơn vị liên quan để thu hồi tạm ứng chi đền bù giải phóng mặt bằng Dự án Cảng Hàng không quốc tế Phú Quốc số tiền 32,9 tỷ đồng.
Đồng thời, xem xét việc thu phí tham quan danh lam thắng cảnh Khu bảo tồn biển Phú Quốc để trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết thu phí theo đùng quy định pháp luật hiện hành.
Bên cạnh đó, KTNN còn kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị có liên quan:
Kiểm tra, rà soát việc cho thuê đối với Công ty cổ phần Du lịch sinh thái Eo Xoài (MST: 1700483107, diện tích 509.233,5 m2) theo Quỵết định số 18/QĐ-BQLPTPQ ngày 04/3/2010 của Ban Quản lý đầu tư phát triển đảo Phú Quốc là đất có mặt nước ven biển hay mặt nước biển và mục đích cho thuê để báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo xử lý theo quy định pháp luật (nếu có sai phạm).
Kiểm tra, rà soát lại việc cho thuê 420 m2 mặt nước biển tại Quyết định số 2465/QĐ-UBND ngày 30/11/2012 của UBND tỉnh Kiên Giang về việc cho Công ty cổ phần Dịch vụ du lịch Mũi Nai - Hà Tiên thuê đất và mặt nước biển tại Bãi Sau khu du lịch Mũi Nai, tổ 3, khu phố 3, phường Pháo Đài, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang để sử dụng vào mục đích đầu tư xây dựng khu vui chơi ven biển thuộc khu du lịch Mũi Nai và Quyết định số 1152/QĐ-UBND ngày 09/5/2013 của UBND tỉnh về việc điều chỉnh Điều 1 Quyết định số 2465/QĐ-UBND ngày 30/11/2012 để tham mưu UBND tỉnh xử lý theo quy định về việc cho thuê đất có mặt nước biến để đầu tư xây dựng công trình phục vụ du lịch không đúng quy định của Luật Đất đai.
Tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh việc cho thuê mặt biển tại Quyết định số 1121/QĐ-UBND ngày 17/5/2019 của UBND tỉnh Kiên Giang về việc điều chỉnh thời hạn cho thuê mặt nước biển để thực hiện Dự án ương, nuôi các loại cá biển nuôi lồng quy mô công nghiệp tại huyện Phú Quốc của Công ty TNHH MTV TMDV XNK Trấn Phú, chuyển sang giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản theo đúng quy định tại Điều 44 Luật Thủy sản năm 2017.
Rà soát các trường hợp đã được cho thuê mặt nước biển cho mục đích nuôi trồng thủy sản theo Luật Thủy sản năm 2003, đến nay đã hết thời hạn hợp đồng vẫn đang tiếp tục sử dụng nhưng chưa được giao sử dụng khu vực biến theo quy định tại Nghị định số 11/2021/NĐ-CP ngày 10/02/2021 để thực hiện thủ tục giao sử dụng khu vực biển và chuyển thông tin cho cơ quan Thuế quản lý thu tiền sử dụng khu vực biển (trong đó, lưu ý trường hợp Công ty TNHH MTV Ngọc Trai Ngọc Hiền Phú Quốc, Dự án nuôi trai cấy ngọc nhân tạo tại ấp Rạch Vẹm, xã Gành Dầu, thành phố Phú Quốc).
KTNN kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo kiểm tra hoặc thanh tra làm rõ việc thực hiện không đúng quy định tại khoản 8 Điều 89 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 tại Ban QLDA ĐTXD các công trình giao thông, xử lý theo quy định nếu có sai phạm đối với 02 trường hợp:
Việc chuyển nhượng khối lượng trong liên danh trúng thầu (Công ty Xây dựng Trường Sơn - Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng - Công ty TNHH Thiên Thanh) không đúng quy định của hợp đồng, vượt năng lực kinh nghiệm của thành viên trong liên danh nhận chuyên nhượng (Gói thâu xây lăp sô 01, Dự án ĐTXD công trình nâng cấp, mở rộng đường Dương Đông - Cửa Cạn - Gành Dầu và xây dựng mới nhánh nối với đường trục Nam - Bắc: Công ty TNHH Thiên Thanh nhận chuyển phần khối lượng phải thực hiện từ 02 thành viên còn lại từ 52,2 tỷ đồng lên 192,8 tỷ đồng).
Việc Ban QLDA và nhà thầu liên danh là Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn - Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng - Công ty cổ phần Trường Sơn 185 ký 04 phụ lục hợp đồng chuyển nhượng giá trị hợp đồng 201,9 tỷ đồng cho Công ty TNHH ĐTXD và TM Thuận Phát EC (MST 3702643800), chiếm 64% giá trị của Hợp đồng (Gói thầu xây lắp số 03 A, Dự án ĐTXD công trình đường ven biển từ Rạch Giá đi Hòn Đất). Dần tới phân giá trị tạm ứng theo hợp đông ban đầu chưa thu hồi hết theo số liệu của KBNN tỉnh Kiên Giang là 37,5 tỷ đồng (có bảo lãnh tạm ứng và cỏn hiệu lực đến khi thu hồi hết giá trị tạm ứng), so với giá trị hợp đồng còn lại phải thực hiện của liên danh sau khi chuyên nhượng, giá trị tạm ứng vượt 24,5 tỷ đồng.
KTNN kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp với Bộ Quốc phòng kiểm tra, làm rõ việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư của Dự án Móng Tay Resort thực hiện trên đất quôc phòng và quản lý sử dụng đất, khu vực biển tại Dự án Móng Tay Resort do Dự án đang thực hiện trên đất được quy hoạch cho mục đích quốc phòng đê xử lý theo quy định pháp luật nếu có sai phạm. Kiểm tra làm rõ việc thực hiện Dự án không đúng mục đích sử dụng đất; không có quy hoạch xây dựng, cấp phép xây dựng; pháp nhân thực hiện dự án không phải là pháp nhân ký hợp đông liên doanh liên kết; việc giao khu vực biển không đáp ứng điều kiện theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Nghị định số 51/2014/NĐ-CP ngày 21/5/2014 của Chính phủ.
Tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể và các cá nhân có liên quan để xem xét xử lý theo quy định về việc: Chỉ định thầu gói thầu tư vấn giá trị 11 tỷ đồng thuộc Dự án Bệnh viện Ưng bướu tỉnh Kiên Giang chưa phù hợp quy định tại khoản 1 Điều 54 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/06/2014 của Chính phủ; Chậm ban hành quy định mức thu tiền sử dụng khu vực biển thuộc thẩm quyền giao khu vực biển của UBND tỉnh Kiên Giang sau khi Nghị định số 11/2021/NĐ-CP ngày 10/2/2021 của Chính phủ được ban hành.
Chỉ đạo UBND huyện Châu Thành tổ chức xem xét trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan trong việc tham mưu cho UBND huyện trình HĐND huyện phân bổ dự toán chi ngân sách huyện cao hon dự toán tỉnh giao.
Kiểm tra, rà soát việc quản lý thu theo quy định về cho thuê mặt nước tại Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 cửa Chính phủ và miễn tiền thuê mặt nước theo quy định tại khoản 4 Điều 6 Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính phủ đối với khu vực biển thực hiện Dự án nuôi cá lồng bè tại Hòn Bờ Đập, xã Nam Du, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang của Công ty TNHH MTV Hiến Công (MST 1701897125), diện tích 95.000 m2 để xác định nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; trường hợp có vướng mắc trong áp dụng quy định về nghĩa vụ tài chính đối với dự án được giao sử dụng khu vực biển trước Nghị định số 11/2021/NĐ-CP ngày 10/02/2021 của Chính phủ có hiệu lực, đề nghị có văn bản gửi cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn.
Chỉ đạo Sở Tài chính đề xuất giải pháp trình cấp thẩm quyền xem xét xử lý thu hồi các khoản tạm ứng ngân sách 831,6 tỷ đồng, gồm các khoản tạm ứng từ năm 2021 trở về trước 584,4 tỷ đồng và tạm ứng năm 2022 số tiền 247,2 tỷ đồng.