Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2017

(sav.gov.vn) - Sáng 12/4/2018, tại Nhà Quốc hội, Ba Đình, Hà Nội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục phiên làm việc thứ 23, cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2017. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp. Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh dự phiên họp.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã trình bày Báo cáo kết quả THTK, CLP năm 2017. Theo đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, giám sát của Quốc hội, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, ngành, chính quyền địa phương và nhân dân trong cả nước đã tích cực triển khai, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tăng cường THTK,CLP trong tất cả các lĩnh vực theo quy định của Luật THTK,CLP, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển KT-XH năm 2017 Quốc hội đã đề ra.

Với tinh thần chỉ đạo xuyên suốt năm 2017 là tập trung thực hiện các Nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội trên tất cả các lĩnh vực, Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương triển khai, thực hiện nhiều giải pháp THTK, CLP trên các lĩnh vực, nhằm phát huy cao nhất mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế, ổn định đời sống của nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển, hành động, phục vụ nhân dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng chỉ rõ một số tồn tại hạn chế trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ năm 2017 của các cấp, các ngành như: Quá trình tái cơ cấu nền kinh tế diễn ra chậm, chưa đồng bộ ở các Bộ, Ngành địa phương; chưa xây dựng được tiêu chí đánh giá việc tổ chức thực hiện. Cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước còn gặp nhiều vướng mắc, trở ngại. Hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật, chính sách tuy đã có nhiều cải thiện nhưng có mặt còn hạn chế. Vấn đề nợ xấu của ngân hàng thương mại, nợ đọng xây dựng cơ bản của các địa phương, hiệu quả đầu tư công chưa cao, đã tác động tiêu cực đến thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Các ngành công nghiệp phụ trợ, chế biến vẫn chậm phát triển. Sử dụng đất nông nghiệp ở một số địa phương chưa hiệu quả…
 

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày báo cáo tại phiên họp


Đối với THTK, CLP trong quản lý ngân sách Nhà nước (NSNN), công tác quản lý thu NSNN ở một số địa bàn, lĩnh vực chưa quyết liệt, chưa theo sát tình hình thực tiễn; nợ đọng thuế, nhất là những khoản không có khả năng thu còn lớn; quản lý, sử dụng sai nguồn kinh phí thực hiện cải cách tiền lương; chi ngân sách tạm ứng, ứng trước ngoài dự toán chậm thu hồi; nợ xây dựng cơ bản sử dụng vốn đầu tư ở nhiều bộ, địa phương còn dàn trải, lãng phí. Qua công tác thanh tra, kiểm tra phát hiện tình trạng chi NSNN sai tiêu chuẩn, định mức, chế độ còn xảy ra tại nhiều đơn vị…

Việc phân bổ, sử dụng vốn vay cho đầu tư còn dàn trải, hiệu quả chưa cao, một số dự án vay lại vốn vay ODA, ưu đãi, bảo lãnh Chính phủ phát sinh rủi ro không trả được nợ, phải thực hiện tái cơ cấu tài chính, chuyển sang hình thức Nhà nước đầu tư hoặc Quỹ Tích lũy phải ứng trả thay. Quản lý, sử dụng vốn vay còn bất cập, thiếu gắn kết giữa quyết định đầu tư với cân đối trả nợ...

Một số Bộ, cơ quan, địa phương chưa thực hiện nghiêm công tác tổng kết đánh giá và chế độ báo cáo theo quy định của Luật THTK, CLP, làm giảm hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật về THTK, CLP, như: Không báo cáo, chậm báo cáo hoặc báo cáo không đúng yêu cầu, quy định; không đánh giá, phân tích, không có số liệu về kết quả tiết kiệm, tình trạng lãng phí và những tồn tại, hạn chế trong công tác THTK, CLP tại Bộ, ngành, cơ quan, địa phương mình hoặc né tránh, không báo cáo rõ về những tổ chức, cá nhân yếu kém, có hành vi phạm, gây lãng phí đã được phát hiện... Đến hết năm 2017, vẫn còn 17/35 Bộ, cơ quan ở Trung ương; 17/63 tỉnh, TP trực thuộc Trung ương và 16/22 Tập đoàn, Tổng công ty chưa ban hành Chương trình THTK, CLP năm 2017 gửi về Bộ Tài chính theo quy định. "Những vấn đề tồn tại, hạn chế trong các lĩnh vực chậm được khắc đã và đang gây ra sự lãng phí không nhỏ các nguồn lực của đất nước và trong sản xuất, đời sống của nhân dân" - ông Đinh Tiến Dũng cho biết.

Thảo luận tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với nhiều nội dung thể hiện trong báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí năm 2017. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng cho rằng, báo cáo của Chính phủ còn thiếu nhiều số liệu, thể hiện sự chưa nghiêm túc của một số Bộ, Ngành, địa phương, Tổng công ty, Tập đoàn trong công tác này, đồng thời cần đề cập tới tính kỷ luật trong xây dựng báo cáo.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị báo cáo cần bám theo kết cấu và phạm vi của Luật THTK, CLP để tập trung vào những nội dung lớn: Quản lý, sử dụng NSNN, vốn và tài sản Nhà nước, lao động, thời gian lao động trong khu vực Nhà nước; Quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên; Hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.

Bà Lê Thị Nga cũng cho rằng, ở phụ lục báo cáo có ghi nhiều Bộ, ngành, tỉnh thành và Tập đoàn chưa có chương trình hành động, chưa có báo cáo. “Với số lượng đơn vị chưa ban hành chương trình, chưa có báo cáo lớn như vậy thì số liệu trong báo cáo có đúng không? Có đánh giá đúng bản chất của việc thực hành tiết kiệm chống lãng phí không?” - bà Nga đặt câu hỏi.

Đồng tình với ý kiến này, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải cho rằng, báo cáo của Chính phủ chủ yếu dựa vào kết quả của Thanh tra Bộ Tài chính, các cơ quan của Bộ Tài chính sẽ không thể đánh giá được đầy đủ, toàn diện tình hình triển khai THTK, CLP nhất là các vi phạm, sai sót. "Thực trạng này thể hiện ý thức chưa nghiêm của một số Bộ, Ngành, địa phương, đơn vị trong việc tuân thủ các quy định của luật THTK, CLP và là một trong những nguyên nhân dẫn đến những bất cập, thiếu sót trong THTK, CLP" - ông Nguyễn Đức Hải nói.

Nhấn mạnh những số liệu một số Bộ, Ngành, tỉnh, thành phố và Tập đoàn, Tổng công ty chưa gửi Chương trình về phòng chống lãng phí, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Nguyễn Văn Giàu đề nghị cần xem lại nghiêm túc vấn đề này. “Từ nhận thức quy định mới có cơ sở thực hiện, trong khi hơn một nửa đơn vị chưa có chương trình thế này thì không ổn. Thường vụ Quốc hội nên cho ý kiến về vấn đề này để Chính phủ quan tâm chỉ đạo và có hướng xử lý” – ông Nguyễn Văn Giàu nói.
 
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phát biểu kết luận

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đánh giá: Tuy còn hạn chế, song công tác THTK, CLP  trong năm 2017 có nhiều tiến bộ so với 2016; việc chấp hành nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quốc hội được thực hiện nghiêm túc hơn, có nhiều cố gắng từ quản lý sử dụng ngân sách, mua sắm trang thiết bị, khai thác sử dụng tài nguyên. Công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán được tăng cường và phát hiện nhiều vi phạm để chấn chỉnh.

Cơ bản nhất trí với nhiều nội dung trong báo cáo của Chính phủ và cơ quan thẩm tra, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển yêu cầu Chính phủ và Uỷ ban Tài chính – Ngân sách điều chỉnh số liệu cho sát và đúng của năm 2017, hoàn chỉnh các báo cáo đầy đủ. "Lưu ý là số liệu kiểm toán 2017 là kiểm toán niên độ 2016. Lấy niên độ 2016 để báo cáo 2017 là không sát" - ông Phùng Quốc Hiển nói.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội phê bình các Bộ, địa phương và Tập đoàn, Tổng công ty chưa có báo cáo, thể hiện chưa nghiêm túc. “Báo cáo của Chính phủ cần làm rõ địa chỉ trách nhiệm để công tác THTK, CLP có bước tiến mới trong năm sau” - ông Phùng Đức Hiển kết luận./.
 
Theo Báo cáo của Chính phủ, trong năm 2017, Kiểm toán nhà nước đã triển khai 257 cuộc kiểm toán trong năm 2017,  phát hiện, kiến nghị xử lý về tài chính 43.660  tỷ đồng (tăng thu, giảm chi NSNN 32.609 tỷ đồng, kiến nghị khác 11.051 tỷ đồng). Trong đó, kiểm toán công tác quản lý công chức, viên chức, người lao động trong khu vực Nhà nước đã phát hiện thừa biên chế 57.175 người; kiểm toán xác định giá trị doanh nghiệp Nhà nước trước khi cổ phần hóa 06 doanh nghiệp, phát hiện, kiến nghị tăng thêm vốn nhà nước 8.688 tỷ đồng và các khoản phải nộp NSNN tăng thêm 504,5 tỷ đồng. Kiến nghị sửa đổi, hủy bỏ 96 văn bản pháp luật nhằm bịt lỗ hổng, tránh thất thoát, lãng phí trong quản lý, sử dụng đất đai, thực hiện các dự án BT, BOT giao thông; việc đầu tư không hiệu quả tại các tập đoàn, tổng công ty,...; cung cấp hồ sơ, tài liệu cho các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ công tác giám sát, kiểm tra, tố tụng, góp phần thực hiện nghiêm Kết luận số 10-KL/TW ngày 26/12/2016 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết TW3 khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; chuyển một số vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật sang cơ quan điều tra theo quy định.

M. Thúy