(SAICA - Viện kiểm toán công chứng Nam Phi) - Ngày 15/4/2021 đăng bài viết liên quan về các thất bại gần đây của doanh nghiệp đã làm xói mòn niềm tin vào
hệ thống báo cáo tài chính tại Nam Phi.
Các thất bại này cũng gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của người dân về tầm quan trọng và vai trò của SAICA trong việc đảm bảo sự tin tưởng vào thị trường tài chính cũng như niềm tin vào chất lượng của các thông tin tài chính. SAICA đã tham vấn các bên liên quan khác nhau để tìm ra nguyên nhân của cuộc khủng hoảng uy tín trong nghề kiểm toán. Theo đó, nguyên nhân có thể là do Kiểm toán viên đã quá quen với đơn vị được kiểm toán và đặt niềm tin sai vào những người chịu trách nhiệm quản lý. Điều này phản ảnh mối lo ngại về tính độc lập trong hoạt động kiểm toán. Tính độc lập rất khó đo lường cụ thể, đòi hỏi Kiểm toán viên phải luôn khách quan, công bằng, không thiên vị và không vì tư lợi mà bị tác động.
SAICA đã chỉ ra một số vấn đề có thể làm ảnh hưởng đến tính độc lập của Kiểm toán viên. Thứ nhất, việc cung cấp các hoạt động phi kiểm toán (đảm bảo và tư vấn) cho đơn vị được kiểm toán sẽ làm giảm tính độc lập của Kiểm toán viên do thu nhập từ các hoạt động này có thể tạo ra xung đột lợi ích. Ngoài ra, các hoạt động phi kiểm toán yêu cầu Kiểm toán viên trở thành cố vấn của ban quản lý đơn vị và vì lợi ích của đơn vị, trong khi đó hoạt động kiểm toán yêu cầu Kiểm toán viên phải áp dụng thái độ hoài nghi nghề nghiệp và hoạt động vì lợi ích người dân. Thứ hai, tại Nam Phi, ngoài các cuộc kiểm toán khu vực công, các Kiểm toán viên được chỉ định và trả lương bởi chính các đơn vị có báo cáo tài chính mà họ kiểm toán. Thu nhập từ các đơn vị này có thể dẫn đến các tình huống các đơn vị này sử dụng quyền lực kinh tế làm ảnh hưởng tới Kiểm toán viên. Thứ ba, việc lôi kéo các Kiểm toán viên cũ vào các vị trí tài chính chủ chốt, bao gồm cả vị trí ủy ban kiểm toán trong đơn vị được kiểm toán, khiến các kiểm toán viên quen và đặt niềm tin sai chỗ./.
(Bản tin quốc tế của KTNN số 100, ra ngày 4/5/2021)