Phiên họp thứ 22, Ủy ban Thường vụ QH Khóa XIII: Cho ý kiến về các tờ trình của Kiểm toán Nhà nướcỦy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn đã trình bày các Tờ trình của KTNN về việc: thành lập KTNN chuyên ngành VIII trực thuộc Kiểm toán Nhà nước; kế hoạch bố trí vốn đầu tư giai đoạn 2013 – 2015 cho các dự án trụ sở làm việc của KTNN; sửa đổi, bổ sung chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của KTNN. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý đã trình bày Báo cáo thẩm tra về việc thành lập KTNN VIII trực thuộc KTNN và sửa đổi, bổ sung chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của KTNN; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển đã trình bày Báo cáo thẩm tra kế hoạch bố trí vốn đầu tư giai đoạn 2013 - 2015 cho các dự án trụ sở làm việc của KTNN.  Cơ bản tán thành với việc thành lập Kiểm toán chuyên ngành VIII về kiểm toán hoạt động Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn đã trình bày trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về những lý do cần thiết thành lập KTNN chuyên ngành VIII trực thuộc Kiểm KTNN.  Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, KTNN Chuyên ngành VIII được thành lập nhằm đảm bảo thực hiện tốt chức năng kiểm toán hoạt động đã được xác lập trong Luật Kiểm toán Nhà nước và mục tiêu Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030; khắc phục hạn chế trong tổ chức kiểm toán hoạt động thời gian qua do Kiểm toán chuyên ngành và Kiểm toán Nhà nước khu vực không đủ năng lực để thực hiện kiểm toán độc lập, phù hợp với thông lệ quốc tế và tạo điều kiện thực hiện các cuộc kiểm toán hoạt động độc lập, chuyên sâu, nâng cao chất lượng kiểm toán hoạt động... "Việc thành lập một Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành chuyên về kiểm toán hoạt động là nhu cầu cần thiết và khách quan, phù hợp với Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước" - Tổng Kiểm toán Nhà nước nói. Theo Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý: Việc thành lập KTNN chuyên ngành VIII để kiểm toán hoạt động với chức năng giúp Tổng KTNN xây dựng kế hoạch kiểm toán hoạt động của ngành, tổ chức thực hiện kiểm toán hoạt động trong việc quản lý, sử dụng ngân sách, tiền, tài sản nhà nước. Trên cơ sở đó cung cấp các thông tin về tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong việc quản lý, sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà nước, tính hiệu lực của các cơ chế, chính sách đang triển khai thực hiện... nhằm phục vụ công tác giám sát, quyết định chính sách của Quốc hội.  Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với việc thành lập Kiểm toán chuyên ngành VIII về kiểm toán hoạt động bảo đảm phù hợp với yêu cầu đẩy mạnh kiểm toán hoạt động theo Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020. Theo Thường trực UB Pháp luật, việc thành lập KTNN chuyên ngành VIII chuyên về kiểm toán hoạt động là nhằm triển khai thực hiện một trong những chức năng cơ bản, quan trọng của KTNN đã được quy định tại Điều 14 của Luật KTNN, chức năng của KTNN gồm: chức năng kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ và kiểm toán hoạt động đối với cơ quan, tổ chức quản lý, sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà nước.  Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, cần có vụ chuyên ngành làm nòng cốt. Nên có đơn vị thực hiện chức năng kiểm toán hoạt động, là hạt nhân hạt nhân, chứ nếu chỉ dừng ở kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ hạch toán kế toán thì không đủ. Cho ý kiến về việc thành lập KTNN chuyên ngành VIII, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nói, vừa qua, KTNN đã lồng ghép kiểm toán hoạt động trong quá trình thực hiện nhưng vẫn còn hạn chế. Vì vậy, KTNN hiện muốn thành lập chuyên ngành VIII nhằm hoạt động độc lập, không phải thực hiện kiểm toán lồng ghép như đã thực hiện trong thời gian qua.   Qua thảo luận nhiều, các ý kiến cho rằng việc thành lập một đơn vị độc lập chuyên về kiểm toán hoạt động làm đầu mối theo dõi, giúp Tổng Kiểm toán Nhà nước thống nhất trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ và chỉ đạo điều hành là cần thiết, nhằm bảo đảm để Kiểm toán Nhà nước thực hiện có hiệu quả và đầy đủ chức năng của kiểm toán. Nhiều ý kiến của đại biểu đều tán thành với việc thành lập KTNN chuyên ngành VIII, chuyên về kiểm toán hoạt động nhằm triển khai thực hiện một trong những chức năng cơ bản, quan trọng của KTNN đã được quy định trong Luật. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị cần có sự rà soát, làm rõ về chức năng nhiệm vụ của kiểm toán hoạt động để phân định rõ, tránh trùng lặp với nhiệm vụ, quyền hạn của các đơn vị khác, hoặc cắt khúc trong quy trình kiểm toán.  UBTVQH đồng ý mức trích số tiền thu nộp ngân sách của KTNN sẽ được tăng từ 2% lên 5% kể từ năm 2014 Trình bày về đề xuất sửa đổi, bổ sung nguồn kinh phí để thực hiện chế độ ưu tiên đối với Kiểm toán Nhà nước, Tổng Kiểm toán Nguyễn Hữu Vạn nêu rõ, để khuyến khích, động viên cán bộ, công chức và người lao động của Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1003 và sau đó là Nghị quyết số 794 sửa đổi, bổ sung chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của Kiểm toán Nhà nước.                                                                                                  Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn trình bày Tờ trình của KTNN Kiểm toán Nhà nước được trích 2% số tiền do Kiểm toán Nhà nước phát hiện và kiến nghị. Tuy nhiên, nguồn kinh phí 2% của Kiểm toán Nhà nước có xu hướng giảm, không đủ để thực hiện chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của Kiểm toán Nhà nước theo Nghị quyết 794 do một số lý do trong đó có việc hoạt động của Kiểm toán Nhà nước đã có tác động tích cực trong việc quản lý, sử dụng tiền, tài sản nhà nước; nền tài chính càng lành mạnh thì nguồn kinh phí 2% của Kiểm toán Nhà nước ngày càng giảm xuống... Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn cũng đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc bố trí vốn đầu tư cho các dự án trụ sở làm việc của Kiểm toán nhà nước.  Qua thảo luận, nhiều thành viên Ủy ban TVQH cơ bản thống nhất với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách, tán thành với đề nghị sửa đổi, bổ sung chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của KTNN và kiến nghị việc bố trí vốn đầu tư giai đoạn 2013-2015 cho các dự án trụ sở làm việc của KTNN. Đa số Ủy viên UBTVQH tán thành với việc nâng mức trích từ 2% lên 5% số tiền để lại cho KTNN kể từ năm 2014 để thực hiện chế độ ưu tiên đối với cán bộ, công chức và người lao động của KTNN. Các Ủy viên UBTVQH cũng tán thành với kế hoạch bố trí vốn đầu tư giai đoạn 2013 – 2015 cho các dự án trụ sở làm việc của KTNN nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn trong công tác của KTNN. Tuy nhiên, một số Ủy viên UBTVQH cũng đề nghị, KTNN cần tập trung đầu tư cho các dự án đang thi công dở dang, các dự án thực sự cấp bách, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành và đưa vào sử dụng, tránh đầu tư dàn trải, lãng phí.UBTVQH đồng ý mức trích số tiền thu nộp ngân sách của KTNN sẽ được tăng từ 2% lên 5% kể từ năm 2014. Về nguồn đầu tư cơ sở vật chất làm việc cho KTNN, UBTVQH đồng ý với phương án ưu tiên bố trí từ vốn đầu tư xây dựng cơ bản tập trung trong dự toán ngân sách nhà nước hàng năm, kể từ năm 2014, trong đó có sử dụng một phần nguồn kinh phí trong nguồn 5% số tiền do KTNN phát hiện và kiến nghị. Số còn thiếu được cấp lại không quá 500 tỷ đồng/năm từ số thực thu qua kết quả kiểm toán hàng năm do KTNN phát hiện tăng thêm cho NSNN trong 4 năm từ 2014 - 2017 như đề xuất của Kiểm toán Nhà nước. Khánh Vy