30/10/2018
Xem cỡ chữ
Đọc bài viết
In trang
Quốc hội thảo luận về Ngân sách Nhà nước, đầu tư công trung hạn (sav.gov.vn) – Ngày 29/10/2018, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Kết quả thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2018; dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm (NSTW) 2019 và kế hoạch tài chính - NSNN quốc gia 3 năm 2019 - 2021; Phân bổ nguồn kinh phí còn lại và chi thường xuyên chưa sử dụng hết năm 2017; Đánh giá giữa kỳ thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia 5 năm giai đoạn 2016-2020.
Thảo luận tại Hội trường về kết quả thực hiện dự toán NSNN năm 2018, nhiều ý kiến cho rằng, việc thực hiện dự toán NSNN năm 2018 là tích cực, có nhiều chuyển biến, nâng cao hiệu quả sử dụng NSNN, đảm bảo cân đối NSNN. Tuy nhiên, tăng thu chủ yếu là tăng thu từ ngân sách địa phương, từ tiền sử dụng đất, các khoản thu từ năng lực nội tại của nền kinh tế như thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh không đạt dự toán và chưa bền vững, thiếu ổn định.
Về chi NSNN, nhiều ý kiến cho rằng, chi NSNN năm 2018 đã bám sát nghị quyết của Quốc hội, cơ bản đảm bảo các nhiệm vụ chi của NSNN. Tuy nhiên, kỷ luật tài chính ngân sách còn khá lỏng lẻo, việc thực hiện cơ chế tự chủ, khoán kinh phí ở một sô lĩnh vực dịch vụ công chưa được tích cực. Việc thực hiện tăng thu, tiết kiệm chi, ưu tiên vốn cho đầu tư phát triển còn hạn chế.
Về bội chi và nợ công, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng bội chi ngân sách và nợ công giữ được mức trong giới hạn cho phép, tuy nhiên cần lưu ý khoản nợ nước ngoài đang có xu hướng vượt trần.
Thảo luận về dự toán NSNN và phân bổ NSTW năm 2019 và kế hoạch tài chính NSNN 3 năm quốc gia 2019-2021, nhiều ý kiến đại biểu thống nhất về dự toán thu chi và bội chi NSNN 2019 và nhấn mạnh trọng tâm về tài chính NSNN trong năm 2019 và 3 năm tiếp theo là tiếp tục cơ cấu lại NSNN và nợ công theo hướng an toàn, bền vững và tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính.
Thảo luận tại Hội trường, một số đại biểu đề nghị: Rà soát lại chính sách thu, chi tiêu hợp lý, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để nâng cao kỷ luật tài chính; Cần đầu tư cho các dự án, công trình trọng điểm, các trọng điểm kinh tế để tạo sự lan tỏa, tạo động lực phát triển; Bố trí thêm nguồn lực để thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn nhiều khó khăn. Nhiều ý kiến đại biểu đề nghị đảm bảo chi NSNN cho một số lĩnh vực như y tế, giáo dục, văn hóa, nghệ thuật, bảo tồn di tích lịch sử, đảm bảo an sinh xã hội và chính sách cho người có công, tăng chi trong công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển rừng, phòng chống dịch bệnh, giữ trật tự an toàn xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh.
Tại phiên thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu thống nhất với các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể để thực hiện dự toán NSNN những tháng còn lại của năm 2018 và kế hoạch năm 2019-2020 như báo cáo của Chính phủ.
Một số ý kiến đề nghị Chính phủ giữ nguyên trần đầu tư công là 2 triệu tỷ đồng gắn với kế hoạch bội chi cũng như trần nợ công theo kế hoạch tài chính 5 năm đã được Quốc hội quyết định.
Các đại biệu cũng cơ bản tán thành việc điều chỉnh nâng trần vay ODA từ 300 nghìn tỷ đồng lên 360 nghìn tỷ đồng để đáp ứng nhu cầu giải ngân vốn ODA và cho phép sử dụng nguồn vốn dự phòng, căn cứ theo tiến độ thu ngân sách và phải cân đối được nguồn vốn; Chính phủ phải rà soát và giải trình thêm bằng văn bản với Quốc hội về việc nguồn lực có đủ hay không để phân bổ nguồn dự phòng như ý kiến của một số đại biểu Quốc hội.
Về phương án xử lý số vốn ODA tăng thêm và được sử dụng 10 nghìn tỷ đồng cho các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, gia cố hệ thống đê xung yếu, xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển, phòng, tránh, khắc phục thiên tai, các đại biểu cho rằng, cần đề xuất một số dự án, công trình cụ thể nhưng phải đảm bảo trật tự ưu tiên, nguyên tắc phân bổ phải có danh mục và mức phân bổ cụ thể. Trường hợp các danh mục không trình được tại kỳ họp lần này thì đề nghị giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định sau đó báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất. Tuy nhiên, cũng có ý kiến không giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội mà phải do Quốc hội quyết định tại kỳ họp sau.
Đánh giá giữa kỳ thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia 5 năm giai đoạn 2016-2020, nhiều ý kiến cho rằng Chính phủ có nhiều cố gắng bám sát Nghị quyết 25 và 26 của Quốc hội, về kế hoạch tài chính 5 năm, đã thực hiện khá tốt mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể. Các định hướng lớn được đảm bảo như tiến độ thu NSNN, tỷ lệ huy động NSNN, cơ cấu chi theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng chi đầu tư phát triển, giảm dần tỷ trọng chi thường xuyên. Kỷ luật tài chính được tăng cường hơn so với giai đoạn trước. Bội chi và trần nợ công được kiểm soát, cơ cấu nợ dần được cải thiện.
Các đại biểu cũng cho rằng việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 là một bước chuyển biến tích cực theo hướng đổi mới, cơ cấu lại đầu tư công. Mặc dù mới lần đầu triển khai kế hoạch đầu tư trung hạn và còn một số vướng mắc nhất định cần được tháo gỡ, song đầu tư công 3 năm qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, đảm bảo các mục tiêu, định hướng đầu tư theo Nghị quyết 26 của Quốc hội.
Bên cạnh những kết quả đạt được, các đại biểu đề nghị Chính phủ cần lưu ý những tồn tại, hạn chế cụ thể: Thu NSNN 3 năm mới đạt khoảng 53-54% kế hoạch 5 năm, dự kiến 5 năm chỉ đạt khoảng 97-98% kế hoạch thu, trong đó thu ngân sách trung ương gặp nhiều khó khăn. Việc sửa đổi chính sách thu trong 3 năm qua chưa kịp thời, còn khó khăn nhất định và tỷ lệ huy động thuế, phí trên GDP giảm dần.
Cơ cấu chi NSNN vẫn có mặt chưa thật hợp lý, tình trạng dàn trải trong việc phân bổ vốn chậm được khắc phục, giải ngân vốn còn chậm so với kế hoạch, việc điều hòa vốn giữa các nguồn vốn vay như ODA, trái phiếu Chính phủ còn có mặt lúng túng, chưa thật sự hợp lý nên thường xuyên phải điều chỉnh.
Một số đại biểu đề nghị Chính phủ cần có biện pháp khắc phục tình trạng chất lượng một số công trình, dự án đầu tư rất thấp, kéo dài thời gian hoàn thành, gây bức xúc trong dư luận, gây lãng phí NSNN và giảm hiệu quả vốn vay. Việc thực hiện pháp luật về đầu tư công chưa thật nghiêm, chậm ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành. Việc cân đối nguồn lực đầu tư công trung hạn mới chỉ đảm bảo 53% nhu cầu chứng tỏ việc bố trí vốn còn dàn trải, lựa chọn trật tự ưu tiên hoàn thiện các thủ tục đầu tư còn bất cập, thời gian kéo dài, phân bổ vốn chậm và chưa kịp thời. Việc bố trí nguồn vốn chưa hợp lý, nhất là vốn ODA, dự kiến tăng nhiều so với kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch cũng có mặt chưa kịp thời và còn nhiều vướng mắc. Kỷ luật, kỷ cương trong lĩnh vực xây dựng cơ bản chưa thực sự nghiêm…
Về bội chi và nợ công. Các đại biểu đề nghị tăng cường quản lý chặt chẽ nợ công, bội chi của ngân sách địa phương phải sử dụng nguồn tăng thu để giảm bội chi, sử dụng hiệu quả vốn vay và đánh giá kỹ vấn đề cho vay lại và bảo lãnh vay, bảo đảm an toàn nợ công.
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đồng tình với các đánh giá của các đại biểu về một số tồn tại, hạn chế trong thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn 3 năm và trong việc thực hiện Luật Đầu tư công.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Chính phủ đã nhận thức các vấn đề tồn tại bất cập trong một số quy định của Luật Đầu tư công, đang trình với Quốc hội để sửa lần này. Chính phủ đã ban hành Nghị định 120 để sửa 3 nghị định liên quan đến đầu tư công để khắc phục một bước các bất cập, vướng mắc hiện nay. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, việc sửa Luật Đầu tư công cần đồng bộ với các văn bản pháp luật khác; Phân cấp triệt để trong lựa chọn dự án phân bổ vốn cho đến điều chỉnh vốn, thẩm định nguồn vốn, khả năng cân đối vốn nhưng tổ chức thực hiện tinh thần phân cấp triệt để cho các địa phương và các bộ ngành; Phải gắn trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức thực hiện liên quan đến các khâu, các đoạn của phân bổ vốn và giải ngân vốn. Đặc biệt của người đứng đầu các cấp cơ sở thực hiện dự án.
Về tình trạng giao vốn chậm, thành nhiều lần và giải ngân chậm, Bộ Trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chia sẻ: Cùng một mặt bằng quy phạm pháp luật có tỉnh giải ngân chậm, có tỉnh giải ngân nhanh, có tỉnh giao vốn chậm, có tỉnh giao vốn nhanh, vì vậy, các địa phương cần phải xem xét lại trách nhiệm của mình. Bộ Trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các đại biểu Quốc hội và các đoàn đại biểu Quốc hội tăng cường công tác giám sát với các địa phương, đôn đốc, thúc đẩy cũng như giám sát việc thực hiện giao vốn và giải ngân vốn ở các cấp cơ sở. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã công khai thông tin về giải ngân trên Cổng thông tin của Bộ phục vụ cho công tác giám sát.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã giải trình trước Quốc hội về vấn đề nợ nước ngoài, Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước chủ trì nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động vay nước ngoài theo phương thức tự vay, tự trả của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng. Đồng thời, phải thực hiện đồng bộ với các giải pháp khác nhằm quản lý chặt chẽ nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép. Hạn chế tối đa cấp bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay mới. Không bảo lãnh cho doanh nghiệp để vay vốn nước ngoài và không sử dụng nguồn Chính phủ vay về để cho doanh nghiệp vay lại. Không sử dụng NSNN để cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, xử lý nợ xấu của ngân hàng và cấp vốn điều lệ cho các tổ chức tín dụng thương mại.
Về vấn đề quản lý vốn ODA, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, theo quy định hiện hành Bộ Tài chính là đầu mối về đàm phán ký kết thỏa thuận vốn vay ODA. Bộ Tài chính đang phối hợp tích cực với các cơ quan, như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước để triển khai. Tuy nhiên, việc phân bổ, giao dự toán theo Luật Đầu tư công và phân công của Chính phủ vẫn do Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm chủ trì. Như vậy hai Bộ vẫn phải tiếp tục phối hợp với nhau tốt hơn. Bộ Tài chính cũng đồng tình việc Chính phủ báo cáo tăng 60 ngàn tỷ đồng do vay ODA để điều chỉnh vốn vay nước ngoài nhưng nằm trong cơ cấu tổng vay của ngân sách nhà nước trong 5 năm cũng như điều chỉnh giảm trái phiếu Chính phủ tương ứng để giữ trần bội chi và nợ công.
Đối với dự phòng đầu tư công trung hạn, Bộ Tài chính thống nhất kiến nghị Quốc hội thông qua chủ trương sử dụng dự phòng đầu tư công trung hạn trên cơ sở đảm bảo chỉ tiêu về bội chi, nợ công theo Nghị quyết 07 Bộ Chính trị và Nghị quyết 25 Quốc hội và khả năng cân đối ngân sách Trung ương trong 2 năm 2019 và 2020. Trên cơ sở đó, đề nghị rà soát lại danh mục và mức vốn để sử dụng và Chính phủ báo cáo với Thường vụ Quốc hội thông qua và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, tại phiên thảo luận đã có 42 đại biểu Quốc hội phát biểu, 4 đại biểu tham gia tranh luận với rất nhiều ý kiến phân tích sâu sắc, thảo luận thẳng thắn. Bộ trưởng các Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Thống đốc Ngân hàng nhà nước đã tham gia giải trình cụ thể một số vấn đề có liên quan.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, các ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội đã được Ban Thư ký ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghiêm túc tiếp thu và giải trình, đồng thời chỉ đạo Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội và các cơ quan liên quan của Chính phủ hoàn thành các dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua./.
Ngọc Bích
(sav.gov.vn) – Ngày 29/10/2018, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Kết quả thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2018; dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm (NSTW) 2019 và kế hoạch tài chính - NSNN quốc gia 3 năm 2019 - 2021; Phân bổ nguồn kinh phí còn lại và chi thường xuyên chưa sử dụng hết năm 2017; Đánh giá giữa kỳ thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia 5 năm giai đoạn 2016-2020.
Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển điều hành phiên thảo luận
Thảo luận tại Hội trường về kết quả thực hiện dự toán NSNN năm 2018, nhiều ý kiến cho rằng, việc thực hiện dự toán NSNN năm 2018 là tích cực, có nhiều chuyển biến, nâng cao hiệu quả sử dụng NSNN, đảm bảo cân đối NSNN. Tuy nhiên, tăng thu chủ yếu là tăng thu từ ngân sách địa phương, từ tiền sử dụng đất, các khoản thu từ năng lực nội tại của nền kinh tế như thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh không đạt dự toán và chưa bền vững, thiếu ổn định.
Về chi NSNN, nhiều ý kiến cho rằng, chi NSNN năm 2018 đã bám sát nghị quyết của Quốc hội, cơ bản đảm bảo các nhiệm vụ chi của NSNN. Tuy nhiên, kỷ luật tài chính ngân sách còn khá lỏng lẻo, việc thực hiện cơ chế tự chủ, khoán kinh phí ở một sô lĩnh vực dịch vụ công chưa được tích cực. Việc thực hiện tăng thu, tiết kiệm chi, ưu tiên vốn cho đầu tư phát triển còn hạn chế.
Về bội chi và nợ công, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng bội chi ngân sách và nợ công giữ được mức trong giới hạn cho phép, tuy nhiên cần lưu ý khoản nợ nước ngoài đang có xu hướng vượt trần.
Thảo luận về dự toán NSNN và phân bổ NSTW năm 2019 và kế hoạch tài chính NSNN 3 năm quốc gia 2019-2021, nhiều ý kiến đại biểu thống nhất về dự toán thu chi và bội chi NSNN 2019 và nhấn mạnh trọng tâm về tài chính NSNN trong năm 2019 và 3 năm tiếp theo là tiếp tục cơ cấu lại NSNN và nợ công theo hướng an toàn, bền vững và tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính.
Thảo luận tại Hội trường, một số đại biểu đề nghị: Rà soát lại chính sách thu, chi tiêu hợp lý, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để nâng cao kỷ luật tài chính; Cần đầu tư cho các dự án, công trình trọng điểm, các trọng điểm kinh tế để tạo sự lan tỏa, tạo động lực phát triển; Bố trí thêm nguồn lực để thực hiện các chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn nhiều khó khăn. Nhiều ý kiến đại biểu đề nghị đảm bảo chi NSNN cho một số lĩnh vực như y tế, giáo dục, văn hóa, nghệ thuật, bảo tồn di tích lịch sử, đảm bảo an sinh xã hội và chính sách cho người có công, tăng chi trong công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển rừng, phòng chống dịch bệnh, giữ trật tự an toàn xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh.
Tại phiên thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu thống nhất với các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể để thực hiện dự toán NSNN những tháng còn lại của năm 2018 và kế hoạch năm 2019-2020 như báo cáo của Chính phủ.
Một số ý kiến đề nghị Chính phủ giữ nguyên trần đầu tư công là 2 triệu tỷ đồng gắn với kế hoạch bội chi cũng như trần nợ công theo kế hoạch tài chính 5 năm đã được Quốc hội quyết định.
Các đại biệu cũng cơ bản tán thành việc điều chỉnh nâng trần vay ODA từ 300 nghìn tỷ đồng lên 360 nghìn tỷ đồng để đáp ứng nhu cầu giải ngân vốn ODA và cho phép sử dụng nguồn vốn dự phòng, căn cứ theo tiến độ thu ngân sách và phải cân đối được nguồn vốn; Chính phủ phải rà soát và giải trình thêm bằng văn bản với Quốc hội về việc nguồn lực có đủ hay không để phân bổ nguồn dự phòng như ý kiến của một số đại biểu Quốc hội.
Về phương án xử lý số vốn ODA tăng thêm và được sử dụng 10 nghìn tỷ đồng cho các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, gia cố hệ thống đê xung yếu, xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển, phòng, tránh, khắc phục thiên tai, các đại biểu cho rằng, cần đề xuất một số dự án, công trình cụ thể nhưng phải đảm bảo trật tự ưu tiên, nguyên tắc phân bổ phải có danh mục và mức phân bổ cụ thể. Trường hợp các danh mục không trình được tại kỳ họp lần này thì đề nghị giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định sau đó báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất. Tuy nhiên, cũng có ý kiến không giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội mà phải do Quốc hội quyết định tại kỳ họp sau.
Đánh giá giữa kỳ thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia 5 năm giai đoạn 2016-2020, nhiều ý kiến cho rằng Chính phủ có nhiều cố gắng bám sát Nghị quyết 25 và 26 của Quốc hội, về kế hoạch tài chính 5 năm, đã thực hiện khá tốt mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể. Các định hướng lớn được đảm bảo như tiến độ thu NSNN, tỷ lệ huy động NSNN, cơ cấu chi theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng chi đầu tư phát triển, giảm dần tỷ trọng chi thường xuyên. Kỷ luật tài chính được tăng cường hơn so với giai đoạn trước. Bội chi và trần nợ công được kiểm soát, cơ cấu nợ dần được cải thiện.
Các đại biểu cũng cho rằng việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 là một bước chuyển biến tích cực theo hướng đổi mới, cơ cấu lại đầu tư công. Mặc dù mới lần đầu triển khai kế hoạch đầu tư trung hạn và còn một số vướng mắc nhất định cần được tháo gỡ, song đầu tư công 3 năm qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, đảm bảo các mục tiêu, định hướng đầu tư theo Nghị quyết 26 của Quốc hội.
Bên cạnh những kết quả đạt được, các đại biểu đề nghị Chính phủ cần lưu ý những tồn tại, hạn chế cụ thể: Thu NSNN 3 năm mới đạt khoảng 53-54% kế hoạch 5 năm, dự kiến 5 năm chỉ đạt khoảng 97-98% kế hoạch thu, trong đó thu ngân sách trung ương gặp nhiều khó khăn. Việc sửa đổi chính sách thu trong 3 năm qua chưa kịp thời, còn khó khăn nhất định và tỷ lệ huy động thuế, phí trên GDP giảm dần.
Cơ cấu chi NSNN vẫn có mặt chưa thật hợp lý, tình trạng dàn trải trong việc phân bổ vốn chậm được khắc phục, giải ngân vốn còn chậm so với kế hoạch, việc điều hòa vốn giữa các nguồn vốn vay như ODA, trái phiếu Chính phủ còn có mặt lúng túng, chưa thật sự hợp lý nên thường xuyên phải điều chỉnh.
Một số đại biểu đề nghị Chính phủ cần có biện pháp khắc phục tình trạng chất lượng một số công trình, dự án đầu tư rất thấp, kéo dài thời gian hoàn thành, gây bức xúc trong dư luận, gây lãng phí NSNN và giảm hiệu quả vốn vay. Việc thực hiện pháp luật về đầu tư công chưa thật nghiêm, chậm ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành. Việc cân đối nguồn lực đầu tư công trung hạn mới chỉ đảm bảo 53% nhu cầu chứng tỏ việc bố trí vốn còn dàn trải, lựa chọn trật tự ưu tiên hoàn thiện các thủ tục đầu tư còn bất cập, thời gian kéo dài, phân bổ vốn chậm và chưa kịp thời. Việc bố trí nguồn vốn chưa hợp lý, nhất là vốn ODA, dự kiến tăng nhiều so với kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch cũng có mặt chưa kịp thời và còn nhiều vướng mắc. Kỷ luật, kỷ cương trong lĩnh vực xây dựng cơ bản chưa thực sự nghiêm…
Về bội chi và nợ công. Các đại biểu đề nghị tăng cường quản lý chặt chẽ nợ công, bội chi của ngân sách địa phương phải sử dụng nguồn tăng thu để giảm bội chi, sử dụng hiệu quả vốn vay và đánh giá kỹ vấn đề cho vay lại và bảo lãnh vay, bảo đảm an toàn nợ công.
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đồng tình với các đánh giá của các đại biểu về một số tồn tại, hạn chế trong thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn 3 năm và trong việc thực hiện Luật Đầu tư công.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Chính phủ đã nhận thức các vấn đề tồn tại bất cập trong một số quy định của Luật Đầu tư công, đang trình với Quốc hội để sửa lần này. Chính phủ đã ban hành Nghị định 120 để sửa 3 nghị định liên quan đến đầu tư công để khắc phục một bước các bất cập, vướng mắc hiện nay. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, việc sửa Luật Đầu tư công cần đồng bộ với các văn bản pháp luật khác; Phân cấp triệt để trong lựa chọn dự án phân bổ vốn cho đến điều chỉnh vốn, thẩm định nguồn vốn, khả năng cân đối vốn nhưng tổ chức thực hiện tinh thần phân cấp triệt để cho các địa phương và các bộ ngành; Phải gắn trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức thực hiện liên quan đến các khâu, các đoạn của phân bổ vốn và giải ngân vốn. Đặc biệt của người đứng đầu các cấp cơ sở thực hiện dự án.
Về tình trạng giao vốn chậm, thành nhiều lần và giải ngân chậm, Bộ Trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chia sẻ: Cùng một mặt bằng quy phạm pháp luật có tỉnh giải ngân chậm, có tỉnh giải ngân nhanh, có tỉnh giao vốn chậm, có tỉnh giao vốn nhanh, vì vậy, các địa phương cần phải xem xét lại trách nhiệm của mình. Bộ Trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các đại biểu Quốc hội và các đoàn đại biểu Quốc hội tăng cường công tác giám sát với các địa phương, đôn đốc, thúc đẩy cũng như giám sát việc thực hiện giao vốn và giải ngân vốn ở các cấp cơ sở. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã công khai thông tin về giải ngân trên Cổng thông tin của Bộ phục vụ cho công tác giám sát.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã giải trình trước Quốc hội về vấn đề nợ nước ngoài, Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước chủ trì nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động vay nước ngoài theo phương thức tự vay, tự trả của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng. Đồng thời, phải thực hiện đồng bộ với các giải pháp khác nhằm quản lý chặt chẽ nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép. Hạn chế tối đa cấp bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay mới. Không bảo lãnh cho doanh nghiệp để vay vốn nước ngoài và không sử dụng nguồn Chính phủ vay về để cho doanh nghiệp vay lại. Không sử dụng NSNN để cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, xử lý nợ xấu của ngân hàng và cấp vốn điều lệ cho các tổ chức tín dụng thương mại.
Về vấn đề quản lý vốn ODA, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, theo quy định hiện hành Bộ Tài chính là đầu mối về đàm phán ký kết thỏa thuận vốn vay ODA. Bộ Tài chính đang phối hợp tích cực với các cơ quan, như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước để triển khai. Tuy nhiên, việc phân bổ, giao dự toán theo Luật Đầu tư công và phân công của Chính phủ vẫn do Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm chủ trì. Như vậy hai Bộ vẫn phải tiếp tục phối hợp với nhau tốt hơn. Bộ Tài chính cũng đồng tình việc Chính phủ báo cáo tăng 60 ngàn tỷ đồng do vay ODA để điều chỉnh vốn vay nước ngoài nhưng nằm trong cơ cấu tổng vay của ngân sách nhà nước trong 5 năm cũng như điều chỉnh giảm trái phiếu Chính phủ tương ứng để giữ trần bội chi và nợ công.
Đối với dự phòng đầu tư công trung hạn, Bộ Tài chính thống nhất kiến nghị Quốc hội thông qua chủ trương sử dụng dự phòng đầu tư công trung hạn trên cơ sở đảm bảo chỉ tiêu về bội chi, nợ công theo Nghị quyết 07 Bộ Chính trị và Nghị quyết 25 Quốc hội và khả năng cân đối ngân sách Trung ương trong 2 năm 2019 và 2020. Trên cơ sở đó, đề nghị rà soát lại danh mục và mức vốn để sử dụng và Chính phủ báo cáo với Thường vụ Quốc hội thông qua và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, tại phiên thảo luận đã có 42 đại biểu Quốc hội phát biểu, 4 đại biểu tham gia tranh luận với rất nhiều ý kiến phân tích sâu sắc, thảo luận thẳng thắn. Bộ trưởng các Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Thống đốc Ngân hàng nhà nước đã tham gia giải trình cụ thể một số vấn đề có liên quan.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, các ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội đã được Ban Thư ký ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghiêm túc tiếp thu và giải trình, đồng thời chỉ đạo Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội và các cơ quan liên quan của Chính phủ hoàn thành các dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua./.
Ngọc Bích