Theo Ban đề tài, xác định tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả đối với các nội dung kiểm toán có vai trò quan trọng mang tính quyết định trong việc thực hiện kiểm toán hoạt động (KTHĐ). Trong những năm qua, KTNN đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng các chuẩn mực, hướng dẫn KTHĐ, trong đó có các quy định, hướng dẫn xây dựng tiêu chí KTHĐ. Tuy nhiên, do tính chất mới mẻ, việc vận dụng các quy định, hướng dẫn xác định tiêu chí KTHĐ nói chung, trong các cuộc KTHĐ theo từng chủ đề nói riêng vẫn còn nhiều bỡ ngỡ và hạn chế. Trong bối cảnh đó, việc lực chọn đề tài nghiên cứu: “Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực trong kiểm toán hoạt động chi ĐTXDCB ngân sách địa phương” mang tính thời sự, cụ thể hóa lý luận và có ý nghĩa thực tiễn.
Đề tài được kết cấu bởi 03 chương: Chương 1 - Tổng quan một số vấn đề chung về KTHĐ và tiêu chí KTHĐ; Chương 2 - Phân tích, đánh giá thực trạng KTHĐ của KTNN, chỉ ra một số bất cập, hạn chế trong KTHĐ của KTNN nói chung và việc thiết lập tiêu chí KTHĐ chi ĐTXDCB ngân sách địa phương nói riêng; Chương 3 - Xây dựng một số tiêu chí KTHĐ ĐTXDCB trong kiểm toán ngân sách địa phương.
Theo đánh giá của Hội đồng nghiệm thu, đề tài có giá trị khoa học nhất định, đã làm rõ cơ sở lý luận, thực trạng về kiểm toán hoạt động và việc xây dựng hệ thống tiêu chí kiểm toán hoạt động trong chi ĐTXDCB ngân sách địa phương của KTNN; đề xuất một số phương pháp xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực trong kiểm toán hoạt động chi ĐTXDCB ngân sách địa phương.
Đề tài có giá trị thực tiễn, có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo, tài liệu giảng dạy, đào tạo của KTNN; đặc biệt làm tài liệu hướng dẫn kiểm toán trực tiếp cho các KTV, Tổ kiểm toán, Đoàn kiểm toán thuộc các KTNN khu vực nói riêng và kiểm toán đầu tư xây dựng của KTNN.
Ban chủ nhiệm đề tài và các thành viên thực hiện đề tài là những người có kinh nghiệm trong công tác nghiên cứu và kiểm toán nên cơ bản phù hợp, thuận lợi khi nghiên cứu đề tài.
Tuy nhiên, để đề tài có giá trị khoa học cao hơn, Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban đề tài xem xét chỉnh sửa mục tiêu, phạm vi nghiên cứu; biên tập ngắn gọn, súc tích mục "Những đóng góp mới của đề tài".
Chương 1, Ban đề tài cần rà soát lại tên các bước trong quy trình kiểm toán theo quy định tại Quyết định 02/2020/QĐ-KTNN và Quyết định 1925/QĐ-KTNN quy định về Hướng dẫn Kiểm toán hoạt động (KTHĐ) cho phù hợp. Rà soát, lược bỏ các nội dung không liên quan trực tiếp đến mục tiêu nghiên cứu; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của KTNN; kiểm toán chi ĐTXDCB NSĐP. Nghiên cứu bổ sung lý luận về tiêu chí KTHĐ chi ĐTXDCB NSĐP, trong đó cần làm rõ đặc điểm của chi ĐTXDCB trong NSĐP ảnh hưởng đến việc xác định tiêu chí KTHĐ.
Chương 2, Ban đề tài cần xem xét biên tập tên chương ngắn gọn, gắn với tên và mục tiêu nghiên cứu của đề tài. Cần có minh họa, tham chiếu việc xây dựng tiêu chí đối với các nội dung KTHĐ chi ĐTXDCB NSĐP cụ thể để phân tích, đánh giá thực trạng, làm rõ hạn chế, nguyên nhân của hạn chế trong việc xây dựng tiêu chí, làm cơ sở cho việc đề xuất giải pháp xây dựng hệ thống tiêu chí tại chương 3. Cân nhắc một số nhận định, đánh giá.
Chương 3, rà soát chuyển các nội dung mang tính chất lý luận về chương 1, các nội dung đánh giá thực trạng về chương 2. Rà soát lược bỏ các nội dung về KTHĐ nói chung, tập trung vào việc xây dựng tiêu chí KTHĐ chi ĐTXDCB NSĐP, trong đó lưu ý việc thiết lập các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu quả cần cụ thể bằng hệ thống chỉ tiêu mang tính định lượng, có thể so sánh được. Bổ sung nội dung xây dựng nguyên tắc tiêu chí kiểm toán 3 nhóm (nhóm tiêu chí đánh giá tính kinh tế, nhóm tiêu chí đánh giá tính hiệu quả, nhóm tiêu chí đánh giá tính hiệu lực). Bổ sung Phụ lục tổng hợp kết quả lấy ý kiến của đơn vị khi xác định các tiêu chí kiểm toán của cuộc kiểm toán cho phù hợp với Hướng dẫn kiểm toán hoạt động.
Đối với các điều kiện thực hiện giải pháp, Ban chủ nhiệm đề tài cần phân tích sâu thêm và gắn các điều kiện với việc tác động cụ thể đến thực hiện các giải pháp nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả các giải pháp.
Ngoài ra, đề tài cần trích dẫn rõ nguồn tài liệu tham khảo theo đúng quy định; diễn giải rõ hơn phần các khuyến nghị về điều kiện thực hiện liên quan đến kết quả nghiên cứu; bổ sung phụ lục các cuộc KTHĐ, cuộc kiểm toán có nội dung KTHĐ chi ĐTXDCB ngân sách địa phương, trong đó có việc thiết lập tiêu chí kiểm toán làm cơ sở cho việc nghiên cứu đề tài; lược bỏ việc trích dẫn toàn bộ các quy định tại Hướng dẫn kiểm toán ngân sách địa phương của KTNN về kiểm toán chi ĐTXDCB…
Đề nghị cho phép bảo vệ trước Hội đồng nghiệm thu sau khi Ban Chủ nhiệm nghiên cứu, tham khảo, tiếp thu và chỉnh sửa những điểm cần xem xét, bổ sung và hoàn thiện.
Kết luận buổi nghiệm thu, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Lê Đình Thăng đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Ban chủ nhiệm đề tài trong quá trình tổ chức nghiên cứu. Đề tài đã được tổ chức nghiên cứu một cách nghiêm túc và công phu, có giá trị lý luận và ứng dụng thực tiễn. Kết quả nghiên cứu cơ bản đáp ứng được các yêu cầu đặt ra, song còn một số hạn chế nhất định cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện.
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu thông qua và xếp loại khá./.
Hà Linh