(sav.gov.vn) - Tiếp tục chương trình phiên họp chuyên đề pháp luật, sáng 17/8/2022, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch thường trực Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi). Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh dự phiên họp.
UBTVQH biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc bổ sung dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022
Tại phiên họp, với 100% thành viên UBTVQH tham gia biểu quyết tán thành, UBTVQH đã thông qua Nghị quyết về việc bổ sung dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 4 theo quy trình thông qua tại một kỳ họp.
Trước đó, trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi), Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường – Trưởng ban soạn thảo cho biết, mục đích sửa đổi Nội quy nhằm hoàn thiện các quy định liên quan đến kỳ họp Quốc hội theo hướng quy định đầy đủ, cụ thể, khoa học, hợp lý những quy trình, thủ tục tại kỳ họp; sửa đổi, bổ sung trên cơ sở kế thừa, phát huy có hiệu quả những quy định còn phù hợp. Nội quy hóa những vấn đề về cải tiến, đổi mới trong công tác chuẩn bị, tiến hành kỳ họp đã được thực tiễn kiểm nghiệm, chứng minh là đúng đắn và phù hợp nhằm tăng cường tính dân chủ, pháp quyền, tính chuyên nghiệp, chủ động trong hoạt động của Quốc hội, bảo đảm phân định rõ thẩm quyền của các chủ thể tham gia kỳ họp Quốc hội, tạo thuận lợi cho đại biểu Quốc hội thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn tại kỳ họp, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả kỳ họp Quốc hội.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường - Trưởng Ban soạn thảo báo cáo tại phiên họp
Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, qua thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với các nội dung được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Nội quy kỳ họp. Đồng thời, tán thành với đề xuất của Ban soạn thảo và quy định thể hiện trong dự thảo Nội quy kỳ họp đối với 03/05 vấn đề còn có ý kiến khác nhau, bao gồm quy định về thời gian phát biểu tối đa của đại biểu Quốc hội tại phiên họp toàn thể không quá 07 phút; quy định về tranh luận với người bị chất vấn; quy định về cơ quan trình (Chính phủ) có trách nhiệm tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo nghị quyết đối với các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội trình Quốc hội trong thời gian giữa 02 kỳ họp.
Về vai trò của Chủ tọa, người điều hành phiên họp, Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với việc bổ sung quy định về quyền của Chủ tọa, người điều hành phiên họp trong việc điều hành linh hoạt phiên họp toàn thể tại Hội trường như thể hiện trong dự thảo Nội quy kỳ họp.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Ban soạn thảo tổng kết thực tiễn điều hành các phiên họp của Quốc hội để nghiên cứu, quy định cụ thể hơn các trường hợp cần thiết, Chủ tọa hoặc người điều hành phiên họp đề nghị Quốc hội quyết định kéo dài hoặc rút ngắn thời gian phát biểu hoặc giải trình.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị không nên quy định việc điều chỉnh thời gian phát biểu của đại biểu Quốc hội, bởi vì quyền phát biểu tại phiên họp là một quyền quan trọng của đại biểu, là phương thức thể hiện tính chất dân chủ trong hoạt động của Quốc hội. Do đó, cần bảo đảm đủ thời gian cần thiết để đại biểu Quốc hội phát biểu tại Hội trường, bảo đảm sự bình đẳng giữa các đại biểu thông qua việc áp dụng nguyên tắc phát biểu theo đúng thứ tự đăng ký. Trường hợp có nhiều đại biểu Quốc hội đăng ký phát biểu, có thể kéo dài thời gian phiên họp để bảo đảm tất cả đại biểu đăng ký đều được phát biểu.
Quang cảnh phiên họp
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng: Quyền của người chủ tọa điều hành phiên họp phải được làm rõ trong Nội quy lần này là quyền linh hoạt điều chỉnh thời gian dài hoặc ngắn; quyền yêu cầu dừng phát biểu chất vấn khi không đúng nội dung và có biểu hiện không bảo đảm tính tôn nghiêm của Quốc hội và quyền thay đổi thứ tự phát biểu theo hướng ưu tiên những Đoàn chưa được phát biểu.
Tán thành với ý kiến của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, khi điều hành, cần thiết phải bảo đảm thời gian cho đại biểu để bảo đảm quyền của đại biểu trong việc thể hiện chính kiến của mình và đặc biệt các phiên thảo luận trên hội trường đại biểu còn muốn thể hiện trách nhiệm của mình với địa phương nơi mình ứng cử.
Qua thực tiễn điều hành các phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, điều hành là thuộc quyền của Chủ tịch Quốc hội và các Phó Chủ tịch được Chủ tịch Quốc hội phân công. Trong quá trình điều hành, chủ tọa bảo đảm tối đa quyền của đại biểu Quốc hội, trong trường hợp cần thiết, điều hành đề nghị rút ngắn thời gian phát biểu của đại biểu từ 7 phút xuống còn 5 phút để có thêm nhiều đại biểu được phát biểu thì các đại biểu đều rất tán thành và phát biểu cô đọng, chất lượng hơn.
Để hoạt động nghị trường sôi nổi, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, cần phải có tranh luận nhưng nên bố trí hợp lý giữa tranh luận và thảo luận, hợp lý giữa cơ cấu vùng miền, địa phương, ngành với đại biểu. “Kinh nghiệm điều hành cho thấy phát biểu tranh luận cũng phải sau 3 hoặc 5 đại biểu thảo luận, để thành một nhóm những đại biểu đã đăng ký, bảo đảm được quyền phát biểu của đại biểu. Do đó việc giao quyền linh hoạt cho người điều hành là rất cần thiết để làm tạo nên một không khí trong Quốc hội vừa thảo luận, vừa tranh luận sôi động và tránh trùng lắp” – Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nói.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ cần nhấn mạnh và bám sát quan điểm lớn: Đảm bảo tính đầy đủ trong quy trình thủ tục theo quy định của pháp luật để tiến hành kỳ họp Quốc hội. Đồng thời mở rộng dân chủ, tăng tính pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, công khai, minh bạch, khoa học, hợp lý và hiệu quả; thích ứng linh hoạt với tình hình thực tế; phân định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp của các cơ quan hữu quan tại kỳ họp; bám sát định hướng đổi mới, phương thức tổ chức để bảo đảm quyền và nâng cao trách nhiệm của đại biểu Quốc hội; tiếp tục cải tiến cách thức điều hành, chuyển trọng tâm từ Quốc hội tham luận sang thảo luận và tranh luận; áp dụng công nghệ thông tin và xây dựng Quốc hội điện tử; chính thức hóa nội dung đã chín, đã rõ, được thực tiễn kiểm nghiệm và đồng thuận cao.
Với tinh thần nêu trên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát kỹ các điều khoản để bảo đảm tính tương thích, thống nhất với hệ thống pháp luật, phù hợp với các quy định của pháp luật liên quan; đồng thời gợi ý bổ sung trách nhiệm của Tổng Thư ký Quốc hội và Ban Thư ký tại kỳ họp./.
M. Thúy