(sav.gov.vn) - Sáng 28/2/2022, tại Nhà Quốc hội, Hà Nội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh đã đồng chủ trì “Phiên giải trình về tình hình thị trường xăng dầu và kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu”.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ dự phiên giải trình
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chịu trách nhiệm giải trình.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ dự phiên giải trình.
Phát biểu chỉ đạo, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, mặc dù Chính phủ, các Bộ, ngành đã có nhiều nỗ lực, tuy nhiên tình hình thị trường xăng dầu vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Xăng dầu luôn là vấn đề “nóng”, ảnh hưởng đến kinh tế, an ninh năng lượng, an sinh xã hội, tác động đến cuộc sống của gần 100 triệu người dân Việt Nam. Thực trạng trên đặt ra yêu cầu bức thiết phải đánh giá lại tình hình thị trường xăng dầu và kết quả thực hiện nhiệm vụ, giải pháp trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu để tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan, nguyên nhân từ cơ chế chính sách, đến tổ chức thực hiện để đề ra giải pháp căn cơ, toàn diện khắc phục. “Hiện nay việc kiểm soát lạm phát là một trong những ưu tiên hàng đầu để ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định sản xuất kinh doanh và đời sống của Nhân dân” - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội (ĐBQH), Bộ trưởng Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Lãnh đạo các Bộ ngành, địa phương và các đại biểu tham dự thẳng thắn trao đổi, xác định rõ vấn đề vướng mắc, nguyên nhân và giải pháp để thay đổi thực trạng hiện nay, ổn định thị trường xăng dầu, đóng góp quan trọng vào ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh năng lượng, an sinh xã hội, đời sống của nhân dân.
Phát biểu tại Phiên giải trình, các ĐBQH ghi nhận sự nỗ lực của các Bộ, ngành trong công tác quản lý kinh doanh xăng dầu thời gian qua, góp phần bảo đảm nguồn cung, ổn định giá cả, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, các ĐBQH cũng thẳng thắn chỉ ra những vướng mắc, bất cập trong các quy định hiện hành như: Doanh nghiệp sản xuất được hưởng cơ chế, chính sách đặc thù nhưng không có cam kết về mức sản lượng tối thiểu, dẫn đến sự bị động khi phải tìm nguồn thay thế; đánh giá về cơ cấu nguồn cung xăng dầu, cơ sở phân giao tổng nguồn; xăng dầu dự trữ quốc gia chưa được bảo quản riêng theo Luật Dự trữ quốc gia mà vẫn cất trữ chung trong kho thương mại của doanh nghiệp, dẫn đến thiếu minh bạch; phương pháp tính giá có nhiều hạn chế, chưa bảo đảm tính cạnh tranh, chưa tuân thủ các quy luật của thị trường; việc áp đặt định mức chi phí, lợi nhuận cho tất cả doanh nghiệp dẫn đến triệt tiêu động lực cạnh tranh; chưa “tính đúng, tính đủ” cho doanh nghiệp, một số yếu tố cấu thành giá được rà soát định kỳ 6 tháng, hàng năm nên không phù hợp với tình hình thực tế; việc xác định giá thế giới trong công thức tính giá cơ sở bằng cách lấy “giá trung bình” của 10 ngày trước kỳ điều hành để cấu thành “giá trần” cho 10 ngày sau vừa không bảo đảm tính chất “trần”, vừa tạo ra sự “lệch pha” giữa giá Việt Nam và giá thế giới…
Nêu vấn đề quản lý Nhà nước về xăng dầu đang giao thoa nhiệm vụ giữa nhiều Bộ, một số ý kiến đề nghị cân nhắc giao Bộ Công Thương quản lý trong lĩnh vực này để bảo đảm chủ động, linh hoạt trong công tác điều hành. Đồng thời, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và có chế tài nghiêm khắc để loại bỏ xăng dầu giả, kém chất lượng khỏi thị trường, ngăn ngừa các hành vi gian lận, đầu cơ, “găm hàng” trong kinh doanh xăng dầu…
Giải trình các câu hỏi của các ĐBQH, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo Nghị quyết số 499/NQ-UBTVQH15 ngày 28/3/2022 của UBTVQH trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ đã phối hợp với Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện nội dung dự thảo Tờ trình, dự thảo Nghị định trên cơ sở ý kiến góp ý của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các doanh nghiệp, hiệp hội để bảo đảm việc sửa đổi Nghị định lấy đủ ý kiến của các đối tượng chịu tác động, phù hợp với tình hình thực tiễn, công khai, minh bạch, hiệu quả, hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Tại phiên giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo về cơ sở, căn cứ điều hành giá, nguyên tắc và tình hình trích lập, chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.
Bên cạnh đó, hai Bộ trưởng đã giải trình, làm sáng tỏ nhiều vấn đề cụ thể trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu, đồng thời đưa ra những kiến nghị, đề xuất liên quan đến bảo đảm nguồn cung, phương pháp tính giá, thời gian giữa hai kỳ điều hành giá, về dự trữ xăng dầu, phân công trách nhiệm trong quản lý Nhà nước…
Phát biểu tại phiên giải trình, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải hoan nghênh Ủy ban Kinh tế đã tích cực, chủ động triển khai chủ trương của UBTVQH về tăng cường hoạt động giải trình tại Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và lựa chọn chủ đề “nóng”, quan trọng, được nhiều cử tri, đại biểu Quốc hội quan tâm để tổ chức phiên giải trình về "Tình hình thị trường xăng dầu và kết quả thực hiện nhiệm vụ, giải pháp trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu".
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, việc lựa chọn chủ đề này là hết sức cần thiết, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Thành công của phiên giải trình sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn vướng mắc, thúc đẩy ổn định thị trường xăng dầu, góp phần vào việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định sản xuất kinh doanh, đời sống của Nhân dân.
Ông Nguyễn Đức Hải đề nghị, các Bộ, ngành tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp theo Nghị quyết số 499/NQ-UBTVQH15 ngày 28/3/2022 của UBTVQH trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu; sớm hoàn thiện chính sách, pháp luật, nhất là kịp thời sửa đổi các nghị định, thông tư có liên quan; thực hiện đầy đủ và phân định trách nhiệm rõ ràng của các Bộ, ngành, địa phương, thương nhân đầu mối sản xuất và nhập khẩu, thương nhân phân phối, thương nhân bán lẻ để đáp ứng nguồn cung; nâng cao hiệu quả công tác phối hợp của các cơ quan quản lý Nhà nước; cơ chế quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu; phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại trong kinh doanh xăng dầu.
Sau Phiên giải trình, Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Ủy ban Kinh tế có báo cáo gửi UBTVQH, Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan liên quan, trong đó đề xuất, kiến nghị cụ thể với các Bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương để thực hiện trách nhiệm theo quy định của pháp luật; các Bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để có kế hoạch thực hiện các đề xuất, kiến nghị về nội dung giải trình trong thời gian tới; Ủy ban Kinh tế tiếp tục giám sát việc thực hiện Nghị quyết số 499/NQ-UBTVQH15 ngày 28/3/2022 của UBTVQH./.
M. Thúy