(sav.gov.vn) - Mới đây, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn đã ký ban hành Quyết định số 500/QĐ-KTNN về việc ban hành Đề cương kiểm toán chuyên đề Việc quản lý, sử dụng Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách (TCNNS) do Trung ương quản lý giai đoạn 2020-2023 (Đề cương).
Ảnh minh họa
Đề cương này được cấu trúc thành ba phần chính: Phần đầu nêu rõ cơ sở pháp lý và nguyên tắc quản lý, cùng với cách thức sử dụng quỹ TCNNS, làm rõ những yêu cầu pháp lý mà các quỹ cần tuân theo. Phần thứ hai, là trọng tâm của Đề cương, chi tiết hóa quy trình và phương pháp kiểm toán sẽ được áp dụng. Cuối cùng, phần ba cung cấp các hồ sơ mẫu biểu kiểm toán, giúp quá trình kiểm toán diễn ra một cách thuận lợi và có hệ thống.
Đề cương kiểm toán dẫn chiếu Báo cáo số 556/BC-CP ngày 19/10/2023 của Chính phủ về tình hình thực hiện kế hoạch tài chính năm 2023 và dự kiến kế hoạch tài chính năm 2024 của các quỹ TCNNS do Trung ương quản lý.
Theo Báo cáo này, hiện có 20 quỹ TCNNS do Trung ương quản lý đã đi vào hoạt động, bao gồm các quỹ lớn như Quỹ bảo hiểm xã hội, Quỹ bảo hiểm thất nghiệp, Quỹ bảo hiểm y tế, Quỹ tích lũy trả nợ, Quỹ dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam, Quỹ quốc gia về việc làm. Trong đó, 9 quỹ có quy mô vốn, nguồn thu và nhiệm vụ chi lớn.
Báo cáo cho biết tình hình tài chính và việc thực hiện kế hoạch tài chính năm 2023 của các quỹ TCNNS như sau: Tổng số dư đầu năm 2023 khoảng 1.326,1 nghìn tỷ đồng, chủ yếu là số dư của 3 quỹ do BHXH Việt Nam quản lý (chiếm 90,5%). Tổng số thu năm 2023 ước đạt 548,4 nghìn tỷ đồng. Tổng số chi ước 448,6 nghìn tỷ đồng. Dự kiến số dư cuối năm 2023 khoảng 1.425,9 nghìn tỷ đồng, tăng 7,5% so với đầu năm.
Các quỹ đã được Trung ương hỗ trợ 48,4 nghìn tỷ đồng từ ngân sách nhà nước trong năm 2023, gồm Quỹ BHXH, Quỹ phát triển KH&CN quốc gia, Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia và Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch.
Như vậy, Báo cáo 556 đã cung cấp những số liệu, thông tin tổng quan về tình hình quản lý, sử dụng các quỹ TCNNS do Trung ương quản lý trong năm 2023 và dự kiến cho năm 2024. Đây là cơ sở quan trọng để Đề cương kiểm toán đề ra các nội dung, phạm vi kiểm toán cụ thể.
Đề cương kiểm toán chuyên đề không chỉ tập trung vào việc đánh giá sự tuân thủ pháp luật và chính sách hiện hành mà còn nhấn mạnh việc đánh giá tính hiệu quả và hiệu lực trong quản lý và sử dụng tài chính công. Qua đó, Kiểm toán nhà nước không chỉ phát hiện các hành vi tham nhũng, lãng phí và sai phạm, mà còn xác định rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan để từ đó đề xuất biện pháp xử lý phù hợp.
Ngoài ra, Đề cương cũng đặt ra các giải pháp nhằm khắc phục, chấn chỉnh các bất cập từ quá trình kiểm toán, từ đó đề xuất các cải tiến trong quản lý và sử dụng các quỹ, cũng như trong cơ cấu tổ chức của một số quỹ hiện đang hoạt động không hiệu quả.
Cuộc kiểm toán này được kỳ vọng sẽ làm sáng tỏ nhiều vấn đề còn tồn tại, từ đó giúp cải thiện cơ chế, chính sách và pháp luật, nhằm đảm bảo rằng các nguồn lực tài chính, tài sản công được sử dụng một cách tiết kiệm và hiệu quả hơn. Điều này không chỉ cải thiện chất lượng quản lý tài chính và tài sản công của các quỹ TCNNS do Trung ương quản lý mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền tài chính quốc gia bền vững và trong sạch.
Đề cương cũng đặt ra các yêu cầu cụ thể đối với Kiểm toán nhà nước trong việc thực hiện kiểm toán, bao gồm việc không chỉ kiểm toán những quỹ đã được lựa chọn mà còn cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính và các cơ quan quản lý quỹ khác để thu thập thông tin, dữ liệu cần thiết. Tuy nhiên, Kiểm toán nhà nước sẽ không thực hiện kiểm toán trực tiếp tại Bộ Tài chính mà tập trung vào các quỹ và các đơn vị liên quan khác dưới sự quản lý của Trung ương.
Ngoài ra, quyết định cũng chỉ rõ, trong trường hợp các đơn vị đã được Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hoặc các cơ quan điều tra khác thực hiện kiểm toán hoặc thanh tra trước đó, Kiểm toán nhà nước sẽ không lặp lại kiểm toán trên những nội dung đã được kiểm tra. Điều này nhằm tránh sự chồng chéo và lãng phí nguồn lực, đồng thời đảm bảo rằng mọi nỗ lực kiểm toán đều tập trung vào việc phát hiện mới và giải quyết các vấn đề còn tồn đọng.
Đề cương cũng đề cập đến việc thiết lập một danh mục đầu mối và đơn vị được kiểm toán dựa trên kết quả khảo sát và lập kế hoạch kiểm toán tổng thể, đảm bảo rằng cuộc kiểm toán được tiến hành một cách toàn diện và hiệu quả, nhắm vào những lĩnh vực quan trọng và cần được chú ý nhất.
Kết quả từ cuộc kiểm toán này dự kiến sẽ mang lại nhiều đóng góp quan trọng, không chỉ trong việc nâng cao hiệu lực và hiệu quả của việc quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công mà còn trong việc tăng cường sự minh bạch, trách nhiệm và phòng chống tham nhũng trong quản lý tài chính nhà nước. Điều này không chỉ thể hiện cam kết của Kiểm toán nhà nước trong việc đảm bảo tài chính quốc gia được quản lý một cách hiệu quả mà còn là bước đi quan trọng trong việc xây dựng lòng tin của người dân đối với các cơ quan quản lý tài chính và tài sản công của đất nước.
Đ.Trang