Mới đây, một cuộc kiểm toán nội bộ xem xét tình hình tài chính của Cơ quan Dịch vụ y tế Ireland (HSE) đã tiết lộ hàng loạt hành vi lạm chi ngân sách công gây ra những tổn thất tài chính lớn, đồng thời, làm dấy lên nhiều mối quan ngại về năng lực quản lý và đạo đức của lãnh đạo Cơ quan này suốt nhiều năm qua.
Nhiều khoản chi không được quản lý chặt chẽ
HSE là cơ quan nhà nước có đội ngũ nhân lực lớn nhất tại Ireland với hơn 67.000 nhân viên đang làm việc trực tiếp và 40.000 nhân viên khác công tác tại các cơ quan y tế trực thuộc. Mỗi năm, HSE được nhận từ ngân sách quốc gia hơn 13 tỷ Euro, nhiều hơn bất kỳ tổ chức khu vực công nào tại đất nước này.
Cuộc kiểm toán cho thấy, từ năm 2014-2016, tổng chi qua thẻ tín dụng cho Chương trình Hỗ trợ thanh thiếu niên (YAP) đã lên đến gần 100.000 Euro. Trong đó, 20.000 Euro được trả cho các chi phí ở các khách sạn; 12.500 Euro thanh toán chi phí ăn uống, tiếp khách tại các nhà hàng; gần 10.000 Euro được dùng để mua quà tặng và thanh toán chi phí giải trí; 1.700 Euro được chi để mua máy tính xách tay bao gồm cả 1 máy tính xách tay chuyên để chơi điện tử.
Báo cáo kiểm toán cũng lên án tình trạng 7 tài khoản mở cho YAP do Cơ quan Trẻ em và Gia đình tài trợ đã không được quản lý chặt chẽ, không hề có văn bản hướng dẫn cụ thể về các nguyên tắc sử dụng hay số tiền giao dịch. YAP được cấp 3 thẻ tín dụng, trong đó, 2 thẻ được ủy quyền cho cùng 1 người đứng tên chủ thẻ tiềm ẩn nguy cơ ngân sách bị chi tiêu tùy tiện, trái phép.
Các kiểm toán viên cho rằng, nhiều khoản chi qua thẻ tín dụng, đặc biệt, thanh toán chi phí ăn uống tại các nhà hàng và tiền mua quà tặng, thanh toán các dịch vụ giải trí có thể chỉ để phục vụ mục đích cá nhân chứ không liên quan đến các hoạt động chung của cơ quan.
Hàng loạt sai phạm tài chính tại các đơn vị trực thuộc HSE
Qua kiểm toán, các kiểm toán viên đã chỉ ra tới 60 sai phạm đang tồn tại tại HSE, trong đó, 42 sai phạm được đánh giá là “những vi phạm nghiêm trọng” có thể gây ra những tổn thất tài chính đáng kể và nhiều nguy cơ khác.
Chẳng hạn, khi tiến hành một cuộc kiểm tra riêng đối với Công ty TNHH Familiscope - cơ quan chuyên cung cấp các dịch vụ y tế cho trẻ em, thanh thiếu niên và các gia đình đang sinh sống tại Thủ đô Dublin, đặc biệt những bệnh nhân đang mắc phải các vấn đề về rối loạn cảm xúc và hành vi - các kiểm toán viên đã không thể xác định được các hồ sơ tài chính trong 3 năm (từ năm 2012 đến 2014) của Familiscope. Kiểm tra các giao dịch tại ngân hàng, đội ngũ kiểm toán viên phát hiện tài khoản của Familiscope đã bị rút gần 20.000 Euro, gần 5.000 Euro khác đã được tiêu thông qua thẻ tín dụng. Các khoản chi tiêu này đều không được công khai rõ ràng.
Bên cạnh đó, nhóm kiểm toán viên cũng phát hiện nhiều sai phạm tài chính trong quá trình kiểm tra các bệnh viện tại khu vực Nam/Tây Nam. Cụ thể, Bệnh viện Đại học Cork đã trả hơn 14.000 Euro cho một nhà tư vấn dịch vụ qua điện thoại trong 1 tuần, số tiền này vượt quá 8.500 Euro, tương đương 150% so với giá trị thỏa thuận trong hợp đồng ký với cơ quan tư vấn. Hay, Bệnh viện Đại học Kerry (UHK) đã trả cho một công ty tuyển dụng gần 20.000 Euro để thuê một chuyên gia tư vấn; tuy nhiên, chuyên gia tư vấn đó lại chính là một nhân viên đã làm việc trong UHK trước cả thời điểm khoản tiền trên được thanh toán.
Tại Bệnh viện Đa khoa Bantry, các kiểm toán viên cũng đã phát hiện Bệnh viện ký kết một hợp đồng trị giá 25.000 Euro mỗi tháng với một nhà cung cấp dịch vụ chiếu chụp X-quang bên ngoài. Tuy nhiên, các điều khoản của hợp đồng đã không được tiến hành, đặc biệt, Bệnh viện đã không thực hiện quy trình mua sắm nào theo như các điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng.
Nhóm kiểm toán viên cũng tìm thấy một hợp đồng vào năm 2008 về thỏa thuận công tác lưu trữ hồ sơ y tế của Bệnh viện Đại học Galway đã được ký với một quản lý của Bệnh viện mà không thông qua quá trình đấu thầu công khai. Khi hợp đồng mới được ký kết, chi phí ước tính cho công tác lưu trữ là 7.000 Euro mỗi năm. Đến năm 2016, con số đó đã tăng lên 800.000 Euro/năm. Điều đáng nói, hợp đồng trên được ký 2 năm, sau đó có thể được gia hạn, nhưng đến nay, nó vẫn được duy trì tới 9 năm mà chưa có ngày kết thúc.
Không chỉ dừng lại ở các bệnh viện, hàng loạt sai phạm tại các trường đại học, cơ sở y tế trực thuộc HSE trong suốt nhiều năm qua đã gây ra những tổn hại nghiêm trọng cho ngân sách quốc gia, làm dấy lên hồi chuông cảnh tỉnh Ban Lãnh đạo HSE cần có những biện pháp chấn chỉnh kịp thời - Báo cáo kiểm toán chỉ trích.
(Theo Irishexaminer và Irishtim)
(Báo Kiểm toán số 32/2018)