Đại hội Các cơ quan kiểm toán tối cao quốc tế lần thứ 22 dự kiến sẽ được tổ chức tại Các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất vào tháng 12/2016. Đại hội quyết định lựa chọn Chủ đề I với nội dung “Đóng góp của INTOSAI về tăng phòng chống tham nhũng cho Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015”. Đây là chủ đề ý nghĩa và mang tính thời sự, khẳng định tầm quan trọng của INTOSAI đối với Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015 của Liên Hiệp Quốc.
Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015 sẽ được Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã chính thức thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh vào cuối tháng 9/2015. Trong giai đoạn cuối chuẩn bị cho việc thông qua Chương trình này, Ban Thư ký INTOSAI đã có những nỗ lực đáng kể để cộng đồng quốc tế nhận thức được vai trò quan trọng của các SAI trong việc thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của Chương trình tại các hoạt động của LHQ, đặc biệt làm nổi bật tầm quan trọng của tính độc lập và việc tăng cường năng lực cho các SAI cũng như cải thiện hệ thống kế toán công.
Những nỗ lực nêu trên đã được hiện thực hóa thông qua các hoạt động cụ thể của Ban Thư ký INTOSAI trong thời gian qua, cụ thể:
Tháng 4/ 2015, Ban Thư ký INTOSAI đã tham dự phiên họp thứ 14 của Ủy ban chuyên gia về Hành chính công (CEPA) của LHQ và đã thành công khi Nghị quyết thông qua bởi Hội đồng Kinh tế và Xã hội (ECOSOC) của LHQ theo đề nghị của CEPA vào ngày 22/7/2015, chỉ rõ vai trò thiết yếu của các SAI như là cơ quan giám sát trong việc thực hiện Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015. Nghị quyết nhấn mạnh sự cần thiết đối với việc cải thiện hệ thống kế toán công theo hướng “Thừa nhận rằng các cơ quan giám sát quốc gia có vai trò thiết yếu trong việc thực hiện Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015 bằng cách thúc đẩy tính minh bạch và giám sát việc giải ngân và sử dụng hợp lý các nguồn lực công ở tất cả các cấp;” và “Khuyến khích các chính phủ ở tất cả các cấp tăng cường quản lý tài chính công bằng cách hiện đại hóa chuẩn mực kế toán và đưa ra các hệ thống kế toán tiên tiến hơn.”
Đầu tháng 7/2015, tại Diễn đàn chính trị cấp cao của ECOSOC tại New York, Tổng Thư ký INTOSAI một lần nữa nêu bật những đóng góp quan trọng của các SAI qua việc đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong khuôn khổ của việc thực hiện Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015, nhấn mạnh tầm quan trọng của tính độc lập, việc tăng cường năng lực và cải thiện hệ thống kế toán công. Trong bối cảnh này, Chủ tịch mới được bầu của ECOSOC - ngài Đại sứ Oh Joon đã cam kết sẽ tiếp tục sự hỗ trợ của ECOSOC cho những mối quan tâm của INTOSAI.
Từ ngày 13-16/7/2015, nhân dịp Hội nghị quốc tế lần thứ 3 về Tài chính cho Phát triển của LHQ diễn ra tại Addis Ababa, Ethiopia, thay mặt INTOSAI, Tổng Thư ký INTOSAI đã chuẩn bị một tuyên bố toàn diện, nhằm phác thảo cho cộng đồng quốc tế về tầm quan trọng then chốt về sức mạnh và tính độc lập của SAI, đảm bảo tài chính hiệu quả và thành công cho phát triển. Kết quả là “Chương trình hành động Addis Ababa” tại Hội nghị quốc tế lần thứ 3 về Tài chính cho Phát triển của LHQ bao gồm cam kết rõ ràng sau đây nhằm tăng cường tính độc lậpcủa SAI, các SAI đã đưa ra tuyên bố chung: “Chúng tôi sẽ tăng cường các cơ chế kiểm soát quốc gia, chẳng hạn như các cơ quan kiểm toán tối cao, cùng với các cơ quan giám sát độc lập khác.”
Sự công nhận của LHQ về tầm quan trọng của tính độc lập của SAI là một thành công đáng kể cho kiểm toán chính phủ, đặc biệt là khi “Chương trình hành động Addis Ababa” cũng đưa kết quả này vào các tài liệu đã được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh LHQ trong tháng 9/2015 về Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015.
Sau khi Chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015 được thông qua, trong giai đoạn thực hiện Chương trình, các SAI được yêu cầu tích hợp toàn diện các mục tiêu phát triển bền vững vào các cuộc kiểm toán của SAI mình. Việc đưa "Giám sát và đánh giá các Mục tiêu phát triển bền vững vào nhiệm vụ kiểm toán của mỗi SAI" là một trong năm ưu tiên trong Dự thảo hiện tại của Kế hoạch chiến lược tiếp theo của INTOSAI và vấn đề này cũng sẽ được thảo luận trong khuôn khổ của INCOSAI 2016 sắp tới./.
Nguyệt Anh