Trang thông tin của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ ngày 17/3/2023 đưa tin Chính quyền Zambia bắt giữ Tổng Kiểm toán và 17 nhân viên Bộ Tài chính vì cáo buộc tham nhũng và biển thủ quỹ công.
Các nghi phạm bị cáo buộc đã hưởng lợi từ khoản thanh toán 25 triệu USD đối với các giao dịch khống. Người phát ngôn của Ủy ban chống tham nhũng Timothy Moono mới đây đã xác nhận vụ bắt giữ với các phóng viên tại thủ đô Lusaka. Ông cho biết, Ủy ban không nhắm mục tiêu vào bất kỳ cá nhân nào tại Bộ Tài chính. Moono nói: “Ủy ban sau đó đã hạn chế một số tài khoản ngân hàng do các cá nhân bị nghi ngờ có liên quan đến vụ việc này nắm giữ như một phần của các cuộc điều tra đang diễn ra”.
Các cuộc điều tra này bắt nguồn từ một cuộc kiểm toán đặc biệt đối với hệ thống thông tin quản lý tài chính của Chính phủ trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2021. Bộ trưởng Nội các Patrick Kangwa cho biết: “Tổng thống Hakainde Hichilema đã chỉ đạo, các cuộc điều tra đang diễn ra phải được tiếp tục triển khai mà không có bất kỳ sự can thiệp nào”. Ông Sampa Kulunga, một đại diện Tổ chức Minh bạch quốc tế tại Zambia phán ánh rằng chương trình chống tham nhũng của chính phủ “rời rạc, lỗi thời và không mang lại kết quả". Trên thực tế, nhiều vụ bắt giữ trước đây đã được khép lại bằng việc được phép tại ngoại, khi các bị cáo phủ nhận các cáo buộc và các cuộc điều tra không dẫn đến bất kỳ bản án nào.
Tham nhũng là vấn nạn đặc hữu tại Zambia, là nguyên nhân khiến Zambia rơi vào cuộc khủng hoảng nợ hàng tỷ USD, buộc nước này phải cầu cứu sự hỗ trợ của Qũy Tiền tệ Quốc tế (IMF). Chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) của Tổ chức Minh bạch Quốc tế cho thấy sự đi xuống liên tục của nỗ lực chống tham nhũng của Zambia những năm gần đây, từ 38 điểm CPI trong năm 2016 còn 33 điểm năm 2022, xếp thứ 117/180 quốc gia và vùng lãnh thổ./.
Bản tin Quốc tế số 145 của Vụ HTQT