Kiểm toán nội bộ đứng trước thách thức về nhân lực và công nghệ

18/08/2022
Xem cỡ chữ Đọc bài viết In trang Google

Theo nghiên cứu của Gartner, 4 thách thức hàng đầu mà các nhà lãnh đạo kiểm toán phải đối mặt đều liên quan đến công nghệ và nhân sự. Điều này cho thấy kiểm toán nội bộ (KTNB) không chỉ gặp khó khăn trong việc cung cấp sự đảm bảo cho doanh nghiệp (DN) về mở rộng đầu tư kỹ thuật số mà còn đứng trước các thách thức khi áp dụng công nghệ vào hoạt động kiểm toán.  

Công nghệ đặt ra thách thức kép đối với hoạt động kiểm toán và khả năng áp dụng công nghệ đang trở thành tiêu chí hàng đầu khi tuyển dụng cũng như nhu cầu đào tạo của KTNB.
 
Rủi ro kỹ thuật số gia tăng trong khi nguồn cung nhân lực hạn chế
 
Theo thứ tự được Gartner xếp hạng, các thách thức hàng đầu mà lãnh đạo KTNB phải đối mặt là: Thu hút nhân tài có các kỹ năng kiểm toán phi truyền thống - dựa trên khoa học dữ liệu hoặc an ninh mạng (57%), tạo bước nhảy vọt cho các ứng dụng phân tích nâng cao hơn (56%), đảm bảo an toàn an ninh mạng (53%) và thực hành kiểm toán dựa trên các nền tảng công nghệ (53%).
 
Thực tế cho thấy, việc sử dụng công nghệ tiên tiến và quy trình kỹ thuật số ngày càng mở rộng theo cấp số nhân, nhất là trong việc cung cấp hàng hóa và dịch vụ cho người tiêu dùng. Cùng với đó, đại dịch đã buộc các DN phải áp dụng phương thức làm việc từ xa với nhiều hoạt động bị phân tán và phụ thuộc nhiều hơn vào công nghệ.
 
Hệ lụy của xã hội và thương mại số hóa chính là rủi ro khiến an ninh mạng tăng lên, ngày càng phức tạp và khó giám sát đúng cách. Vì vậy, các nhà lãnh đạo KTNB đang cố gắng chuyển dần sang các ứng dụng phân tích tiên tiến hơn để giảm gánh nặng và cung cấp sự đảm bảo cho DN một cách đầy đủ nhất. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất về bản chất không phải là vấn đề công nghệ mà là con người.
 
Với thị trường việc làm luôn thiếu hụt nhân tài về các kỹ năng kỹ thuật số, DN càng phải vật lộn để thu hút nhân lực vừa có chuyên môn về kiểm toán vừa am hiểu công nghệ. Tương ứng với những thách thức trong bảng xếp hạng, khảo sát của Gartner cũng chỉ ra những vấn đề DN thiếu tự tin nhất để giải quyết trong thời gian tới là: Áp dụng phân tích nâng cao trong kiểm toán (45%), an ninh mạng (36%), kiểm toán công nghệ thông tin (34%) và thu hút nhân tài (31%).
 
Không chỉ vậy, nghiên cứu của Gartner còn cho thấy nhiều lãnh đạo KTNB không hài lòng với sự tiến bộ của kiểm toán viên trong việc áp dụng công nghệ. Có tới 45% lãnh đạo KTNB không nhận thấy nhân viên của họ đã sẵn sàng áp dụng các ứng dụng phân tích nâng cao hơn và 23% thu về đủ lợi ích so với các khoản đầu tư tự động hóa quy trình bằng robot (RPA). 
 
Thậm chí, hơn 1/3 các nhà lãnh đạo KTNB còn không tin tưởng vào khả năng cung cấp sự đảm bảo về an ninh mạng và thực tiễn kiểm toán công nghệ thông tin của chính họ. Đây rõ ràng là một thách thức lớn trong bối cảnh các tổ chức ngày càng phụ thuộc vào công nghệ để duy trì lực lượng lao động từ xa cũng như thay đổi mô hình kinh doanh và triển khai một loạt ứng dụng mới.
 
Tăng mức độ bao phủ của kiểm toán với các rủi ro kỹ thuật số
 
Khi các tổ chức đẩy nhanh quá trình chuyển đổi kỹ thuật số, họ sẽ phải đối mặt với hàng loạt rủi ro và buộc phải ưu tiên chuyển từ hiệu quả hoạt động và bảo mật sang đổi mới. Đồng thời, khi mức độ phức tạp và phạm vi của các dự án công nghệ ngày càng mở rộng, chi tiêu cho lĩnh vực này dự kiến sẽ tăng lên. Điều này đòi hỏi hoạt động kiểm toán phải tăng mức độ bao phủ của mình và thay đổi phạm vi của kế hoạch kiểm toán.
 
Theo khảo sát của Gartner, 60% các bộ phận kiểm toán đang có kế hoạch tăng chi tiêu cho công nghệ kiểm toán trong năm tài chính tiếp theo. Hơn nữa, khi cuộc đấu tranh để tuyển dụng nhân tài ngày càng trở nên khó khăn, việc giữ chân người lao động càng trở nên quan trọng hơn với các DN.
 
Một giải pháp được các lãnh đạo KTNB sử dụng là tận dụng nhân lực từ các bộ phận khác hoặc liên kết với các đối tác cùng lĩnh vực để có được một lực lượng nhân sự chuyên môn cao phù hợp với nhu cầu. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp lâu dài bởi chỉ 15% các nhà lãnh đạo KTNB cho biết họ có thể tìm thấy nhân sự có kỹ năng phù hợp từ chính DN và chỉ 35% thành công khi liên kết với các đối tác.
 
Thực tế, rất nhiều DN gặp khó khăn trong việc tuyển dụng và giữ chân nhân tài, đặc biệt là những nhân tài vừa có chuyên môn kiểm toán vừa có kỹ năng về khoa học dữ liệu, công nghệ và an ninh mạng. Trong một thị trường việc làm hạn chế về nguồn cung, các nhà lãnh đạo KTNB cần ưu tiên duy trì và nâng cao trình độ cho kiểm toán viên để thực hiện các thay đổi kế hoạch kiểm toán trong năm. Ngoài ra, các kiểm toán viên phải thành thạo nhiệm vụ tư vấn để hỗ trợ cho DN trong các lĩnh vực mới như an ninh mạng, quản trị, xã hội và môi trường (ESG), rủi ro nhân sự...
 
Đây không phải là những thách thức dễ giải quyết nhưng việc tìm ra cách để điều hướng chúng sẽ rất quan trọng nhằm cung cấp sự đảm bảo đối với những rủi ro mà DN phải đối mặt trong năm nay và nhiều năm tiếp nữa. Một tín hiệu tốt là các nhà lãnh đạo KTNB đã nhận ra và hiểu rõ về những thách thức mà họ phải đối mặt. Đây là tiền đề cho việc tiếp tục tìm kiếm tài năng, tập trung hơn vào quản trị và sẵn sàng áp dụng công nghệ mới để rút ngắn thời gian hoàn thành công việc./.
 
Theo Gartner, 4 thách thức hàng đầu mà các nhà lãnh đạo kiểm toán phải đối mặt: Thu hút nhân tài có các kỹ năng kiểm toán phi truyền thống, tạo bước nhảy vọt cho các ứng dụng phân tích nâng cao hơn, đảm bảo an toàn an ninh mạng và thực hành kiểm toán dựa trên các nền tảng công nghệ.


THÙY LÊ
(Báo kiểm toán số 33/2022)

Xem thêm »