(sav.gov.vn) - Những năm gần đây, Kiểm toán nhà nước (KTNN) Thái Lan đặc biệt quan tâm đến vấn đề kiểm toán tín chỉ carbon, thể hiện qua việc công bố một báo cáo có chủ đề: “Yêu cầu bắt buộc các cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) phải phát triển hoạt động kiểm toán tín chỉ carbon”.

SAI ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu về môi trường. Ảnh: ST

Cần phát triển năng lực kiểm toán tín chỉ carbon trong tương lai

KTNN Thái Lan nhấn mạnh, tác động của biến đổi khí hậu ngày càng rõ ràng, vai trò của tín chỉ carbon trở thành một yếu tố quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu phát thải khí nhà kính. Tín chỉ carbon là công cụ quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy các tổ chức, cơ quan đầu tư nhiều hơn vào các dự án môi trường. Tính liêm chính, minh bạch và hiệu quả của các chương trình tín chỉ carbon ngày càng được xem xét kỹ lưỡng. Đây chính là lúc các SAI phát huy vai trò chủ chốt trong việc đảm bảo các cơ chế này đóng góp thực chất vào các mục tiêu giảm carbon.

Theo báo cáo của KTNN Thái Lan, SAI cần chuẩn bị và phát triển năng lực kiểm toán tín chỉ carbon trong tương lai nhằm tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình. Bằng cách tiến hành các cuộc kiểm toán độc lập và khách quan, SAI có thể đảm bảo rằng các dự án tín chỉ carbon đáp ứng được các tiêu chí giảm phát thải thực tế, từ đó nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của thị trường carbon.

Nhiều quốc gia đã cam kết thực hiện các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng theo các thỏa thuận quốc tế như Thỏa thuận chung Paris (thỏa thuận tại Hội nghị về Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc 2015 trong khuôn khổ Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu). Hoạt động của SAI có thể giúp đảm bảo các chương trình tín chỉ carbon đóng góp hiệu quả vào các cam kết quốc gia và quốc tế, bằng cách xác minh rằng chúng mang lại kết quả giảm phát thải thực sự và bằng cách đánh giá sự phù hợp của chúng với các chính sách khí hậu mở rộng hơn.

Sự phức tạp và tính chất xuyên quốc gia có thể khiến các thị trường carbon phải đối mặt với gian lận và việc quản lý yếu kém. SAI có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, ngăn chặn sự cố bằng cách xem xét kỹ lưỡng các quy trình, phương pháp được sử dụng để hình thành, xác minh và mua bán tín chỉ carbon. Thông qua các cuộc kiểm toán nghiêm ngặt, SAI có thể giúp duy trì tính liêm chính của các thị trường carbon, đồng thời bảo vệ lợi ích của những người tham gia và các bên liên quan.

Bên cạnh đó, những phát hiện và khuyến nghị của SAI có thể cung cấp những hiểu biết sâu sắc có giá trị cho các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý, giúp hoàn thiện và củng cố các khuôn khổ quản lý tín chỉ carbon. Bằng cách xác định điểm yếu và đề xuất cải tiến, SAI có thể góp phần phát triển thị trường carbon lành mạnh, hiệu quả, công bằng hơn.

KTNN Thái Lan khẳng định, sự hỗ trợ của công chúng là điều cần thiết đối với thành công của thị trường carbon và các sáng kiến khí hậu rộng lớn hơn. Bằng cách chứng minh rằng tín chỉ carbon được kiểm toán chặt chẽ và góp phần giảm phát thải thực sự, SAI có thể giúp xây dựng và duy trì niềm tin của công chúng vào các hành động vì khí hậu nói chung.

Sẵn sàng đối mặt với thách thức

Hệ thống tín chỉ carbon là một công cụ quan trọng trong cuộc chiến chống lại biến đổi khí hậu trên toàn cầu. Sự phức tạp của lĩnh vực này đòi hỏi công tác kiểm toán phải được thực hiện nghiêm ngặt. SAI, với nhiệm vụ đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, cần giải quyết mọi thách thức bằng cách xem xét kỹ lưỡng các dự án tín chỉ carbon.

KTNN Thái Lan chỉ ra một số phát hiện và rủi ro kiểm toán chính. Một thách thức đáng kể là việc đảm bảo tín chỉ carbon thể hiện mức giảm phát thải thực tế, có thể đo lường và bổ sung. Các cuộc kiểm toán thường phát hiện các dự án chưa được thẩm định, xác minh, gây ra nghi ngờ về tính xác thực của các tuyên bố giảm phát thải. Một vấn đề thường tái diễn là nguy cơ tín chỉ carbon được tính nhiều lần, do đó làm suy yếu độ tin cậy của các thị trường carbon.

Một số sai sót có thể dẫn đến việc đánh giá quá cao tác động của các dự án tín chỉ carbon, làm bóp méo thị trường và giảm sút giá trị của tín chỉ carbon. Một số dự án có thể gây ra những thiệt hại ngoài ý muốn cho môi trường hoặc xã hội. SAI cần kịp thời phát hiện những vấn đề này và khuyến nghị các tổ chức tăng cường đánh giá tác động đồng thời có biện pháp giảm thiểu rủi ro.

Việc không tuân thủ các quy định liên quan có thể khiến các dự án tín chỉ carbon gặp hậu quả về mặt pháp lý và tài chính. Việc quản lý quỹ liên quan đến tín chỉ carbon là một lĩnh vực khác cần được quan tâm. Ngoài ra, các vấn đề như gian lận, quản lý yếu kém và tham nhũng có thể gây ảnh hưởng đến tính liêm chính về mặt tài chính của các dự án. Các SAI cần nêu bật những lỗ hổng trong việc tuân thủ các chuẩn mực quốc gia và quốc tế.

Các phát hiện kiểm toán và rủi ro liên quan đến tín chỉ carbon nhấn mạnh vai trò của SAI trong việc thúc đẩy thị trường carbon minh bạch, có trách nhiệm và hiệu quả. Bằng cách xác định những thiếu sót và đưa ra khuyến nghị, SAI góp phần hoàn thiện hệ thống tín chỉ carbon, đảm bảo chúng thực sự thúc đẩy các mục tiêu về khí hậu. Vai trò của SAI trong việc giải quyết các thách thức và đảm bảo trách nhiệm giải trình sẽ ngày càng trở nên quan trọng, đóng vai trò không thể thiếu trong bối cảnh toàn cầu hành động vì khí hậu./.

(Theo KTNN Thái Lan và tổng hợp)