(kiemtoannn.gov.vn)
- Tiếp tục chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV, sáng 16/7/2017, tại Hà Nội, đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường, thảo luận về dự án Luật Quản lý nợ công (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điểu khiển phiên họp.
Toàn cảnh phiên họp
Tại phiên họp này, 2 nội dung về đầu mối quản lý nợ công và phạm vi quản lý nợ công được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến.
Đối với đầu mối quản lý nợ công, nhiều ý kiến tán thành với nội dung dự thảo nhằm bảo đảm ổn định trong tổ chức, hoạt động và không phải điều chỉnh các luật có liên quan. Đồng thời đề nghị Chính phủ bổ sung quy định nhằm xác lập rõ hơn về cơ chế phối hợp giữa các cơ quan theo hướng cụ thể, chặt chẽ, hiệu quả; xác định rõ trách nhiệm của từng bộ, ngành, quy định rõ quy trình phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quản lý nợ công.
Theo đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (Bắc Ninh) trong bối cảnh các nguồn viện trợ, cho vay từ nước ngoài ngày càng giảm, để tránh xáo trộn các mối quan hệ quốc tế, chưa nên thay đổi các đầu mối chủ trì đàm phán, ký kết hiệp định từ các nhà tài trợ. Việc thống nhất cơ quan đầu mối quản lý có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn, vướng mắc.
Về vấn đề này, đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, không thể chối cãi là một đầu mối sẽ tốt hơn, thuận lợi hơn ba đầu mối vì gắn được trách nhiệm vay, trách nhiệm phân bổ, trách nhiệm sử dụng với trách nhiệm cân đối nguồn và trách nhiệm trong thất thoát, lãng phí. Bên cạnh đó, khi gộp bộ phận quản lý nợ công của nhiều cơ quan về một cơ quan sẽ giảm được biên chế, tăng tính chuyên nghiệp của cán bộ, công chức.
Theo đại biểu, việc gom quản lý nợ công về một đầu mối sẽ tăng niềm tin và giảm phiền hà cho người cho vay, do chỉ phải làm việc với một đầu mối, từ đó mang lại những lợi ích từ chi phí vay và điều kiện vay. Và khi đưa toàn bộ danh mục nợ công về một đầu mối sẽ nhanh chóng có được bức tranh tổng thể về nợ trong nước, nợ nước ngoài, nợ dài hạn, nợ ngắn hạn, thay vì phải ghép nhiều mảnh ghép như hiện nay, nên phục vụ tốt hơn trong công tác phân tích nợ, giảm rủi ro của nợ, đồng thời đánh giá được tổng thể nhu cầu vay, có thể gộp các khoản vay nhỏ thành các khoản vay lớn, giảm các đầu mối tài chính trung gian, từ đó giảm chi phí vay.
Chính vì vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc đưa nợ công về một đầu mối để thống nhất quản lý nợ công và cũng phù hợp với Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị là rà soát, sắp xếp lại nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị gắn trách nhiệm quyết định chi, quyết định vay với trách nhiệm quản lý ngân sách và trách nhiệm trả nợ.
Cho ý kiến về phạm vi điều chỉnh dự thảo Luật Quản lý nợ công, nhiều đại biểu Quốc hội thống nhất với quan điểm, nợ công bao gồm nợ Chính phủ, nợ được Chính phủ bảo lãnh, nợ chính quyền địa phương.
Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ)
Thảo luận về nội dung này, đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) thống nhất như dự thảo Luật, song chưa đồng tình với việc Luật không quy định nội dung giám sát các khoản vay, nợ không tính vào nợ công vì khi có rủi ro thì nhà nước hoặc ngân sách nhà nước vẫn phải gánh chịu các khoản nợ này. Nếu không quy định trong Luật này thì quy định trong Luật nào cũng cần phải làm rõ. Hiện các luật liên quan không có các quy định để xử lý rủi ro của các khoản nợ này trên nguyên tắc không tăng gánh nặng cho Nhà nước, không ảnh hưởng đến an toàn nợ công.
Cùng quan điểm giữ nguyên quy định hiện hành về phạm vi nợ công, theo như dự thảo Luật, nhưng đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (Bắc Ninh) cho rằng cần nghiên cứu thêm các khoản nợ khác mà Chính phủ không bảo lãnh đối với cả doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp Nhà nước nắm cổ phần chi phối.
Theo đại biểu Nguyễn Thanh Xuân (Cần Thơ) nên đưa khoản nợ tự vay, tự trả của doanh nghiệp Nhà nước vào nợ công vì đối với doanh nghiệp 100% vốn nhà nước hoặc nhà nước nắm cổ phần chi phối thì nhà nước vẫn có trách nhiệm đối với các khoản nợ của doanh nghiệp. Đã có trường hợp nhà nước trả nợ thay cho doanh nghiệp nhà nước. Quy định này nhằm kiểm soát tổng nợ vay, quản lý và sử dụng vốn vay của doanh nghiệp nhà nước đúng mục đích, hiệu quả.
Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân (TP Hồ Chí Minh) đề nghị tăng cường giám sát doanh nghiệp nhà nước; Chính phủ cần sớm ưu tiên hàng đầu nhất là phải giải thể, phá sản, hợp nhất, sát nhập thật nhanh các dự án thua lỗ, chứ không phải ưu tiên hàng đầu cổ phần hóa các doanh nghiệp đang có lời. Bởi vì, vừa qua cứ doanh nghiệp nhà nước mà lời thì ta làm trước, dẫn đến thất thoát, trong khi vấn đề tồn đọng nhất mà chúng ta phải tập trung đó là các doanh nghiệp yếu kém, phá sản, đắp chiếu mà chúng ta phải giải quyết.
Giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội về dự án Luật Quản lý nợ công (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: “Triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng khóa XII và Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị về tái cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công, bảo đảm tài chính quốc gia bền vững, tinh thần đặt ra với yêu cầu quản lý nợ công là hoàn thiện thể chế, đảm bảo vững chắc công cụ quản lý nợ công, đảm bảo đúng quy định pháp luật có liên quan; nghiên cứu phù hợp với thông lệ quốc tế. Về rà soát quy định của pháp luật có liên quan, Bộ Tài chính đã rà soát 24 Luật liên quan và sẽ tiếp tục rà soát để tránh sự chồng chéo. Riêng Ngân hàng chính sách, Chính phủ bảo lãnh phát hành trái phiếu, việc thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Chính phủ và cũng tính vào nợ công. Về vấn đề bảo lãnh nợ nước ngoài, cho vay lại thì sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội và tiếp tục rà soát trên tinh thần siết chặt”.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, nhìn chung ý kiến các vị đại biểu Quốc hội cơ bản tán thành về sự cần thiết sửa đổi Luật Quản lý nợ công. Các đại biểu đã tham gia vào nhiều nội dung của dự thảo luật và đề nghị rà soát các điều, khoản trong dự thảo luật cho chặt chẽ, hợp lý, nhất là về phạm vi nợ công, thẩm quyền, phân công trách nhiệm, trách nhiệm quản lý nợ công, chỉ tiêu an toàn nợ công.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghiêm túc chỉ đạo Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội và cơ quan soạn thảo nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến và hoàn thiện dự thảo luật gửi xin ý kiến các đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội và báo cáo Quốc hội xem xét quyết định tại kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XIV./.
M. Thúy