Cho ý kiến về các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của Quốc hội; báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, đa số ý kiến các đại biểu đều đồng tình và đánh giá cao nội dung, những nhận định, phân tích tại các bản báo cáo.
Bước tiến mới trong công tác lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng sự phát triển của đất nước
Theo đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, Quốc hội khóa XIV đã có một nhiệm kỳ thành công, thể hiện sâu sắc hiện thân của khối đại đoàn kết dân tộc. Quốc hội thông qua những hoạt động thiết thực đã tạo nên xu hướng mới, tạo áp lực cho các cơ quan thực hiện, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Trong thành tựu của các cơ quan đều có bóng dáng, công lao, sự cố gắng của Quốc hội, các Đoàn ĐBQH. Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng nhấn mạnh, hoạt động của Quốc hội khóa XIV đã có tác động mạnh đến thực hiện chính sách. Quốc hội đã đồng hành với Chính phủ tạo áp lực cần thiết đủ độ để Chính phủ điều chỉnh lại hoạt động của mình. Quốc hội cũng đã thực hiện được vai trò đại diện của Nhân dân, các đại biểu Quốc hội đã hoàn thành vai trò là trung tâm của Quốc hội. Quốc hội đã quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Đặc biệt, Quốc hội còn có những quyết định không theo tiền lệ tạo dấu ấn chuyển biến mạnh mẽ trong hoạt động, …
Bày tỏ nhất trí cao với những nội dung tại các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016 -2021, đại biểu Phùng Đức Tiến, Đoàn ĐQBH tỉnh Hà Nam cho rằng, nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV đã thành công với những kết quả toàn diện trên các lĩnh vực từ lập pháp, giám sát, quyết định vấn đề quan trọng của đất nước đến ngoại giao nghị viện. Kết quả này đã góp phần quan trọng đưa đất nước phát triển, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong đơi sống kinh tế - xã hội, đời sống của nhân dân ngày càng được nâng cao. Đại biểu nhấn mạnh đến kết quả của Quốc hội khóa XIV trong công tác giám sát đặc biệt là giám sát trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Sau giám sát đã tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý an toàn thực phẩm, tháo gỡ những tồn tại vướng mắc trước đó. Cũng trong nhiệm kỳ này, theo đại biểu, Quốc hội đã quyết định nhiều chủ trương lớn, công trình quan trọng quốc gia, có ý nghĩa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước như xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành; …
Cho ý kiến vào công tác lập pháp của Quốc hội nhiệm kỳ 2016 -2021, đại biểu Nguyễn Văn Quyền, Đoàn ĐBQH Tp. Cần Thơ cho rằng, với 72 Luật, 02 Pháp lệnh và nhiều Nghị quyết được thông qua đã tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước; phát huy dân chủ và quyền làm chủ của Nhân dân; thúc đẩy phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh cải cách tư pháp, cải cách hành chính;… Đại biểu Nguyễn Văn Quyền nhấn mạnh, chất lượng cao tác lập pháp được nâng lên rõ dệt, các dự án Luật trải qua quy trình thẩm tra, tiếp thu, chỉnh sửa có sự tham gia của các Ủy ban, của UBTVQH, sự đóng góp ý kiến của các vị ĐBQH đã có sự thay đổi cả về lượng và chất. Đối với hoạt động giám sát, đại biểu Nguyễn Văn Quyền ấn tượng với nhiều đổi mới trong chất vấn và trả lời chất vấn. Theo đại biểu cách thức “hỏi nhanh, đáp gọn” đã tạo điều kiện để tăng cả về số đại biểu Quốc hội chất vấn, tranh luận, cả về nội dung và chất lượng câu hỏi, câu trả lời. Cách thức này đã tạo không khí sôi nổi, thu hút sự quan tâm của cử tri và Nhân dân cả nước trong mỗi phiên chất vấn. Đại biểu cũng đánh giá cao sự điều hành khoa học, linh hoạt của Chủ tịch Quốc hội trong các phiên chất vấn. Theo đại biểu, đây cũng là nhân tố quan trọng góp phần tạo nên thành công của phiên chất vấn.
Siết trách nhiệm cơ quan trình dự án Luật
Trong phiên thảo luận tại tổ, các đại biểu Quốc hội cũng thẳng thắn chỉ ra một số vấn đề Quốc hội cần khắc phục thời gian tới. Như với công tác lập pháp, nhiều đại biểu Quốc hội tâm tư khi chất lượng các dự án luật chuyển sang các cơ quan của Quốc hội vẫn còn hạn chế.
Trên thực tế, để nâng cao chất lượng công tác soạn thảo dự án Luật, Quốc hội đã tiếp tục sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đưa quy định chặt chẽ hơn về trình tự, quy trình trình hồ sơ dự án luật. Song, một số cơ quan, tổ chức, cá nhân chưa phát huy hết tinh thần trách nhiệm trong công tác chuẩn bị dự án, dự thảo; chưa tuân thủ nghiêm quy định về thời hạn, nhất là việc gửi dự án Luật đến các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội. “Quy định về thời hạn gửi hồ sơ dự án rất rõ ràng nhưng các cơ quan của Quốc hội nhiều khi rơi vào tình trạng vừa chạy, vừa xếp hàng để bảo đảm kịp trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội”. Chỉ ra thực trạng này, đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Bạc Liêu) cho rằng, nếu không thực hiện nghiêm quy trình, thủ tục, thời hạn trình các dự án Luật thì khó đòi hỏi trong một thời gian ngắn các cơ quan của Quốc hội có thể xem xét, thẩm ra kỹ càng để bảo đảm cao nhất chất lượng dự án Luật. Trong nhiệm kỳ tới, cần có cơ chế ràng buộc trách nhiệm trong thực hiện quy trình, thủ tục xây dựng, trình dự án Luật, nếu không câu chuyện “biết rồi nói mãi” này sẽ lặp đi, lặp lại.
Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (Cà Mau) cho rằng, thông tin về các dự án quan trọng của quốc gia, kế hoạch đầu tư công 5 năm, kế hoạch tài chính 5 năm... cần được gửi sớm đến đại biểu Quốc hội. Bởi nếu gửi chậm, không bảo đảm thời gian thì đại biểu khó có thể thảo luận đầy đủ, thấu đáo một số vấn đề mang tầm chiến lược, vĩ mô, định hướng, giải pháp huy động và phân bổ nguồn lực của đất nước trong từng giai đoạn phát triển của đất nước; các cân đối vĩ mô của nền kinh tế... trước khi xem xét, quyết định những nội dung nêu trên.
Tuy việc thực hiện các công tác lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng còn một số vấn đề cần được rút kinh nghiệm để làm tốt hơn nữa, nhưng nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, đến giờ phút này có thể khẳng định, Quốc hội Khóa XIV đã hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ của mình, và để lại nhiều dấu ấn với cử tri và Nhân dân cả nước. Theo đại biểu Phan Viết Lượng (Bình Phước), mỗi đại biểu Quốc hội có thể tự hào khi đã đóng góp một phần công sức để tạo nên thành công chung của Quốc hội Khóa XIV./.
Hà Linh