Đồng chủ trì Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng; Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc.
Hội nghị có sự tham dự của: Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Lê Minh Hưng; các đồng chí lãnh đạo Quốc hội, Ủy viên UBTVQH; đại diện lãnh đạo khối các cơ quan Đảng, cơ quan Quốc hội, Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao,
Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam... Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh đại diện Kiểm toán nhà nước tham dự Hội nghị.
Hội nghị được kết nối trực tuyến đến 62 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong cả nước với sự tham dự của các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy/Thành ủy, các đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, lãnh đạo các sở, ban, ngành…
Tại Hội nghị, các đại biểu nghe Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng phát biểu quán triệt, chỉ đạo việc triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Đồng chí Võ Văn Thưởng nhấn mạnh, kết luận của Bộ Chính trị là chủ trương quan trọng, là cơ sở để Quốc hội thực hiện tốt chức năng lập pháp trong nhiệm kỳ này. Trước yêu cầu nhiệm vụ của công cuộc đổi mới đất nước, Bộ Chính trị đã kịp thời ban hành Nghị quyết chuyên đề về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 (Nghị quyết 48).
Đánh giá tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 48, Bộ Chính trị nhận định, công tác xây dựng pháp luật có nhiều cải tiến, đổi mới, xác định được quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo hướng dân chủ, công khai, minh bạch hơn; thể chế hóa kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng. Công tác tổ chức thi hành pháp luật có tiến bộ và đạt được những kết quả tích cực. Vai trò của pháp luật và ý thức thượng tôn pháp luật trong tổ chức và hoạt động của nhà nước trong đời sống xã hội ngày càng được nâng cao. “Đến nay, nước ta đã có hệ thống pháp luật cơ bản đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, tạo hành lang pháp lý để phát triển kinh tế xã hội, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng” - Đồng chí Võ Văn Thưởng nói.
Đồng chí Võ Văn Thưởng cũng cho rằng, so với thực tiễn phát triển của đất nước, hệ thống pháp luật vẫn còn hạn chế: Tính ổn định và khả năng dự báo trong một số lĩnh vực chưa cao, một số lĩnh vực chưa đồng bộ, thống nhất, khả thi, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, thậm chí có nội dung chồng chéo, mâu thuẫn; công tác nghiên cứu về pháp luật và đổi mới tư duy pháp lý còn chậm; năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức làm công tác xây dựng và thi hành pháp luật chưa tương xứng với yêu cầu; công tác tổ chức thi hành pháp luật vẫn là khâu yếu, chưa gắn kết chặt chẽ với công tác xây dựng pháp luật; tình trạng nợ đọng văn bản chi tiết chưa được khắc phục triệt để; phương thức, nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật chưa thật hiệu quả; công tác kiểm tra, giám sát, xử lý văn bản quy phạm pháp luật chưa kịp thời, đồng bộ....
Toàn cảnh Hội nghị tại điểm cầu tòa nhà Quốc hội
Hội nghị đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo tổng quan về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và dự kiến Kế hoạch của UBTVQH triển khai thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị.
Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật, Đề án đặt ra 8 định hướng lớn và 70 định hướng cụ thể cần tập trung thực hiện, 137 nhiệm vụ lập pháp cần nghiên cứu, rà soát để báo cáo Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các Luật, Nghị quyết trong nhiệm kỳ 2021 - 2026; thứ tự ưu tiên và các giải pháp thực hiện, bảo đảm tính khả thi. Về phía Quốc hội, UBTVQH sẽ ban hành Kế hoạch triển khai Đề án ngay trong thời gian tới.
Ông Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, với Kết luận 19 của Bộ Chính trị, quan điểm xây dựng pháp luật có sự thay đổi căn bản, xác định trọng tâm là bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp thay vì phục vụ cho công tác quản lý nhà nước; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đề ra giải pháp thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, bảo đảm đất nước phát triển nhanh bền vững. Bên cạnh đó, Kết luận yêu cầu phải làm tốt tất cả các khâu trong xây dựng pháp luật, thận trọng, chặt chẽ, không chạy theo số lượng mà phải bảo đảm yêu cầu sát với thực tiễn.
Ông Hoàng Thanh Tùng khẳng định việc Đề án do Đảng đoàn Quốc hội chuẩn bị được Bộ Chính trị thông qua thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tính chủ động, tích cực của Đảng đoàn Quốc hội trong việc khẩn trương thể chế hóa chủ trương, đường lối Đại hội XIII của Đảng, đưa Nghị quyết Đại hội vào cuộc sống. Đề án là cơ sở chính trị pháp lý quan trọng, nhằm góp phần thực hiện đột phá chiến lược về hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển đã được Đại hội XIII của Đảng đề ra; đồng thời là hành động thiết thực để thực hiện lời hứa của Chủ tịch Quốc hội nhiệm kỳ này với cử tri: “Tiếp tục đề cao vai trò chủ động của Quốc hội, đại biểu Quốc hội trong công tác lập pháp và không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động lập pháp của Quốc hội”.
Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển có vai trò, ý nghĩa hết sức quan trọng, là một trong ba đột phá chiến lược để phát triển đất nước bền vững đã được Đảng ta đề ra từ Đại hội XI và tiếp tục được xác định là khâu đột phá trọng tâm ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ Đại hội XIII và cả giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan tổ chức hữu quan từ Trung ương đến địa phương cần quan tâm lưu ý một số vấn đề sau đây: Chú trọng nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lập pháp; tiếp tục tìm tòi, đổi mới cải tiến quy trình, thủ tục để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, ban hành pháp luật; tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức tham gia quy trình lập pháp để nâng cao chất lượng các dự án Luật, dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu, trong quá trình nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết theo yêu cầu của các nhiệm vụ lập pháp, đề nghị siết chặt kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tuân thủ chặt chẽ quy trình, thủ tục luật định, nhất là trong việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị đưa dự án Luật vào chương trình xây dựng Luật, công tác soạn thảo, lấy ý kiến và tiếp thu ý kiến của cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, đối tượng chịu sự tác động. Cần quan tâm chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, không để xảy ra việc lồng ghép “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” của cơ quan quản lý Nhà nước trong văn bản luật; quan tâm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, kiên quyết không trình Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội những dự án, dự thảo không bảo đảm chất lượng và tiến độ. Đề nghị siết chặt kỷ luật, kỷ cương lập pháp gắn với trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, nhất là trách nhiệm người đứng đầu; gắn trách nhiệm trong từng lĩnh vực, xác định rõ nguyên nhân của từng cơ quan tổ chức người đứng đầu không hoàn thành nhiệm vụ để báo cáo Quốc hội, cấp có thẩm quyền và coi đó là một trong những tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ; là căn cứ để xem xét, đánh giá mức tín nhiệm.
Ngay sau Hội nghị này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan, tổ chức cần khẩn trương chỉ đạo triển khai ngay các công việc để thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị và Đề án, cụ thể: Ủy ban Pháp luật tiếp thu đầy đủ ý kiến tại Hội nghị để hoàn thiện dự thảo Kế hoạch, trình UBTVQH sớm ban hành; trên cơ sở Kết luận của Bộ Chính trị, Đề án và Kế hoạch của UBTVQH, đề nghị các cơ quan, tổ chức căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và phạm vi lĩnh vực phụ trách, khẩn trương xây dựng kế hoạch chi tiết của cơ quan, tổ chức mình để triển khai thực hiện; theo tiến độ và các nhiệm vụ lập pháp được phân công chủ trì thực hiện, đề nghị các cơ quan khẩn trương bắt tay ngay vào việc tổ chức rà soát, nghiên cứu và báo cáo kết quả với UBTVQH; thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội được phân công theo dõi, đôn đốc, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ lập pháp có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức có liên quan trong quá trình triển khai thực hiện, vừa để tham gia, phối hợp ngay từ đầu, vừa để đôn đốc bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ; Tỉnh ủy, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Đoàn đại biểu Quốc hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các vị đại biểu Quốc hội chủ động tổ chức nghiên cứu, quán triệt Kết luận của Bộ Chính trị và Đề án; phối hợp rà soát, tổng kết, khảo sát thực tiễn khi có yêu cầu của UBTVQH, Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức ở Trung ương.../.
Ngọc Bích