(sav.gov.vn) - Ngày 11/11/2021, tại Hà Nội, Kiểm toán nhà nước (KTNN) phối hợp với Ngân hàng thế giới (WB) tổ chức Hội thảo tổng kết kinh nghiệm kiểm toán và xác minh kết quả các dự án của Ngân hàng thế giới theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến. Hội thảo nhằm chia sẻ, thảo luận các giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện kiểm toán, xác minh kết quả các chương trình, dự án của WB trong khuôn khổ hiệp định tài trợ giữa WB và Chính phủ Việt Nam. Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung chủ trì Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo
Tham dự Hội thảo, tại điểm cầu KTNN, về phía WB có bà Stefanie Stallmeister, Giám đốc điều hành hoạt động dự án; ông Phạm Văn Cung, chuyên gia quản lý tài chính cao cấp. Về phía KTNN có Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (HTQT), Giám đốc Ban quản lý Chương trình, dự án nước ngoài (KTNN) Nguyễn Bá Dũng, đại diện Vụ Tổng hợp, KTNN chuyên ngành V...
Tại các điểm cầu trực tuyến có ông Fily Sissoko- Giám đốc khối Quản trị, khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương ở đầu cầu Thái Lan, các chuyên gia cao cấp về nước và vệ sinh môi trường, chuyên gia cao cấp về mua sắm đấu thầu, về quản lý công… của WB.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung cho biết, trong những năm qua, WB và KTNN đã có nhiều hoạt động hợp tác bền vững và hiệu quả, trong đó, thực hiện kiểm toán tài chính và xác minh kết quả độc lập là một trong những hoạt động hợp tác tiêu biểu. Báo cáo kiểm toán và xác minh kết quả các dự án của WB do KTNN phát hành là cơ sở quan trọng để WB thực hiện giải ngân cho các đơn vị tham gia chương trình. Quan trọng hơn, kết quả xác minh, kiểm toán còn là căn cứ để các đơn vị được kiểm toán nâng cao công tác quản lý, cải thiện chất lượng hoạt động, đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo hiệu quả, hiệu lực thực hiện các chương trình, dự án.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung phát biểu khai mạc Hội thảo
Về phía WB, bà Stefanie Stallmeister khẳng định, KTNN Việt Nam là một trong những đối tác rất quan trọng của WB, đồng thời đánh giá cao sự phối hợp, hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa KTNN và WB trong thời gian qua. “KTNN Việt Nam đã thực hiện kiểm toán một số dự án do WB tài trợ tại Việt Nam. Các báo cáo kiểm toán của KTNN đều đảm bảo yêu cầu chất lượng và là nguồn thông tin cần thiết để chúng tôi báo cáo với các đối tác về việc nguồn lực do WB tài trợ đã được sử dụng một cách hiệu quả ở Việt Nam. Chúng tôi cũng mong muốn trong thời gian tới sẽ tiếp tục được hợp tác với KTNN trong nhiều chương trình, dự án mới của WB” - bà Stefanie Stallmeister nhấn mạnh.
Tại Hội thảo, các đại biểu đến từ KTNN Việt Nam đã trao đổi các nội dung về: Quá trình hợp tác giữa KTNN và Ngân hàng thế giới; Thực trạng kiểm toán các dự án giải ngân dựa trên kết quả: Thuận lợi, khó khăn và bài học kinh nghiệm; Thực hiện kiểm toán các dự án giải ngân theo kết quả đầu ra; Thực trạng công tác xác minh kết quả các chương trình giải ngân dựa trên kết quả do KTNN thực hiện và giải pháp hoàn thiện.
Đánh giá quá trình hợp tác giữa KTNN và WB thời gian qua, ông Nguyễn Bá Dũng cho biết: Ngay từ những ngày đầu thành lập đến nay, KTNN đã nhận được nhiều sự ủng hộ, hỗ trợ và hợp tác của các nhà tài trợ, đối tác phát triển quốc tế, trong đó WB là một trong những đối tác lớn, đầu tiên cung cấp sự hỗ trợ cho KTNN. Sự hỗ trợ đó là một trong những nguồn lực hữu ích giúp KTNN hoàn thiện cơ sở pháp lý, hoạt động chuyên môn, qua đó góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của KTNN Việt Nam trong nước và quốc tế, tăng cường sự minh bạch của nền tài chính công và sự vững mạnh của nền quản trị công.
Cũng theo ông Nguyễn Bá Dũng, sự hỗ trợ và hợp tác giữa WB và KTNN được thực hiện dưới nhiều hình thức như dự án, phi dự án, đào tạo, tăng cường năng lực, chia sẻ kinh nghiệm; ở nhiều cấp độ, từ lãnh đạo cấp cao đến chuyên gia, kỹ thuật; và trên nhiều nội dung, chủ đề quan tâm chung như kỹ thuật kiểm toán, kiểm toán môi trường, kiểm toán tài chính... “Mối quan hệ hợp tác giữa KTNN và WB trong thời gian qua rất thiết thực và hiệu quả, đáp ứng nhu cầu và năng lực hợp tác giữa hai Bên. KTNN đánh giá cao mối quan hệ hợp tác truyền thống tốt đẹp này và mong sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm hỗ trợ, phối hợp thường xuyên của WB cho những nỗ lực phát triển của KTNN trong thời gian tới” - ông Nguyễn Bá Dũng khẳng định.
Liên quan đến việc thực hiện, thực trạng kiểm toán và xác minh kết quả các dự án, chương trình giải ngân dựa trên kết quả do KTNN thực hiện, các báo cáo viên đến từ Vụ Tổng hợp, Vụ HTQT, KTNN chuyên ngành V đã đánh giá về vai trò của kiểm toán đối với các dự án thực hiện giải ngân dựa trên kết quả đầu ra của WB; đánh giá thực trạng kiểm toán các dự án đó và nêu ra các bài học kinh nghiệm.
Hội thảo được tổ chức bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến
Theo ông Lê Hoài Nam, Phó Vụ trưởng Vụ Tổng hợp, trong các năm gần đây, vốn ODA nói chung và nguồn vốn vay, nợ, viện trợ của WB luôn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam. Đồng hành cùng với các hoạt động triển khai thực hiện các dự án sử dụng vốn vay của WB, KTNN đã chủ động và tích cực tham gia thực hiện kiểm toán đối với các dự án theo đề nghị của WB hoặc theo các kế hoạch kiểm toán hàng năm được các KTNN chuyên ngành, khu vực xây dựng. Các cuộc kiểm toán đối với các chương trình, dự án do WB tài trợ đều được KTNN xem xét thận trọng từ mục tiêu, nội dung và phạm vi kiểm toán để đảm bảo phù hợp với đặc thù đa dạng trong quản lý các dự án của WB, đặc biệt là các dự án giải ngân dựa trên kết quả đầu ra.
Triển khai các nhiệm vụ kiểm toán các chương trình, dự án giải ngân dựa trên kết quả đầu ra trong thời gian qua cho thấy, việc giải ngân các dự án dựa trên kết quả đầu ra đã đem lại những lợi ích thiết thực cho cả công tác giải ngân và công tác kiểm toán đối với các chương trình và dự án này.
Từ thực tế kiểm toán đối với các dự án giải ngân dựa trên kết quả đầu ra từ các nguồn vốn vay, nợ, viện trợ của WB trong thời gian qua, các ý kiến trao đổi tại Hội thảo cũng thống nhất cho rằng, để nâng cao hơn nữa hiệu quả thực hiện các chương trình, dự án được tài trợ, ngoài các nội dung về quản lý ngân sách Nhà nước, việc bố trí ngân sách đối ứng thực hiện dự án, đối với nhà tài trợ… thì hoạt động kiểm toán cần chú trọng những nội dung cụ thể như sau: Phối hợp chặt chẽ với công tác kiểm đếm kết quả đầu ra làm cơ sở xác nhận kết quả giải ngân kinh phí của chương trình, dự án. Trong quá trình kiểm toán cần tăng cường sử dụng các thủ tục kiểm toán thay thế trong việc kiểm tra, đánh giá tính hiệu lực của việc thực hiện chương trình, dự án như: Tăng cường sử dụng khảo sát, bảng hỏi để thu thập thông tin; đẩy mạnh sử dụng chuyên gia trong đo lường các kết quả và ảnh hưởng của chương trình, dự án đến đời sống, xã hội của người dân thụ hưởng chương trình, dự án….
Bên cạnh đó, công tác khảo sát, thu thập thông tin về dự án cần được theo dõi, thực hiện thường xuyên nhằm giúp cho công tác lập kế hoạch kiểm toán chính xác, nhanh chóng…
Về hoạt động xác minh kết quả đối với các chương trình do WB tài trợ được KTNN thực hiện từ năm 2013 đến nay, bên cạnh việc thực hiện kiểm toán tài chính theo Kế hoạch kiểm toán hàng năm KTNN trình Quốc hội theo quy định của Luật KTNN, hoạt động xác minh kết quả được KTNN giao Ban quản lý chương trình, dự án nước ngoài của KTNN thực hiện. Trong giai đoạn 2013-2021, KTNN thực hiện xác minh kết quả đối với 04 chương trình thuộc các lĩnh vực nước sạch, vệ sinh môi trường, xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển cơ sở hạ tầng đô thị. Theo ông Nguyễn Quán Hải, Phó Vụ trưởng Vụ HTQT, trong giai đoạn 2013-2021, KTNN đã thực hiện 14 cuộc xác minh kết quả, trong đó kết hợp giữa kiểm tra hồ sơ, tài liệu và điều tra, phỏng vấn, xác minh hiện trường, trung bình mỗi năm KTNN tổ chức 2-3 Đoàn xác minh kết quả trong thời gian khoảng 3 tháng/Đoàn, thực hiên xác minh kết quả tại các địa phương tham gia các chương trình. Căn cứ vào quy định của các chương trình và phương pháp chuyên môn nghiệp vụ trong việc xác định mẫu, quy mô mẫu, trong 8 năm qua, KTNN đã cùng các đơn vị tư vấn phỏng vấn được gần 700.000 hộ dân; kiểm tra thực địa hơn 6.000 hạng mục, công trình; 600 dự án sinh kế tại các địa phương tham gia chương trình… qua đó góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các báo cáo xác minh kết quả gửi WB đúng thời hạn và đảm bảo chất lượng.
Chuyên gia quản lý tài chính cao cấp WB Phạm Văn Cung đánh giá về báo cáo kiểm toán và xác minh kết quả do KTNN thực hiện
Đánh giá về báo cáo kiểm toán và xác minh kết quả do KTNN thực hiện, ông Phạm Văn Cung - Chuyên gia quản lý tài chính cao cấp WB cho biết, WB đánh giá chất lượng của các báo cáo kiểm toán đạt yêu cầu và cung cấp những thông tin cần thiết cho thấy các dự án đã sử dụng nguồn lực đúng mục đích. Đồng thời, các báo cáo xác minh kết quả đã cung cấp cơ sở phù hợp cho công tác giải ngân dựa trên kết quả.
Ông Phạm Văn Cung cũng cho biết, các chủ nhiệm dự án đánh giá rất hài lòng với công tác xác minh kết quả của KTNN đối với 2 chương trình mục tiêu quốc gia và công tác xác minh kết quả đã được thực hiện hết sức chuyên nghiệp. “Mặc dù có một số khó khăn nhất định trong thời gian vừa qua do COVID-19, nhưng KTNN vẫn thực hiện công tác xác minh kết quả một cách hiệu quả và kịp thời. Đây là một nỗ lực tuyệt vời và thực sự đã giúp dự án rất nhiều” - ông Phạm Văn Cũng khẳng định.
Theo ông Phạm Văn Cung, các báo cáo kiểm toán của KTNN không những bao gồm kiểm toán tài chính và tuân thủ, mà đã thực hiện một số khía cạnh của kiểm toán hoạt động đối với các dự án. Đây là một điểm rất tích cực.
Trong khuôn khổ Hội thảo, bà Stefanie Stallmeister đã giới thiệu các dự án mới của WB tại Việt Nam dự kiến triển khai trong giai đoạn 2022-2023. Cụ thể: Cải thiện môi trường nước tỉnh Bình Dương; Hạ tầng ưu tiên và phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An; Hành lang logistics đường thủy phía Nam; Dự án phát triển khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu với 2 giai đoạn (giai đoạn 1 thực hiện tại Bình Định và Quảng Nam; giai đoạn 2 thực hiện tại Khánh Hòa và Phú Yên); Quản lý nước bền vững tỉnh Phú Quốc. Tổng ngân sách cho 6 dự án là 864,65 triệu USD. “Đó là những dự án mà WB mong muốn sẽ có sự tham gia của KTNN để thực hiện kiểm toán các dự án” - bà Stefanie Stallmeister nói.
Phát biểu bế mạc Hội nghị, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung một lần nữa khẳng định, trong những năm qua, KTNN luôn hoàn thành tốt công tác kiểm toán và xác minh kết quả các chương trình, dự án theo kế hoạch đề ra, các báo cáo được gửi đến WB và các bên liên quan đảm bảo chất lượng và tiến độ.
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước đề nghị, trong thời gian tới, ba Bên gồm KTNN Việt Nam, WB và các Ban quản lý dự án ở các địa phương cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn nữa thông qua việc trao đổi thường xuyên, liên tục, nhất là trong việc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, để qua đó thúc đẩy việc hoàn thành tốt nhiệm vụ kiểm toán tài chính và xác minh kết quả các dự án, đáp ứng tốt hơn trong bối cảnh mới; qua đó tăng cường tính minh bạch và nâng cao trách nhiệm giải trình của Chính phủ Việt Nam./.
Phương Vân