UBTVQH đã nghe Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Trần Quốc Phương trình bày tờ trình; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra về bổ sung kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài từ số vốn chưa phân bổ và điều chỉnh, dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung uơng (NSTW) giai đoạn 2021-2025 cho danh mục dự án của các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương (đợt 2).
Xem xét hơn 639.000 tỷ đồng vốn còn lại của kế hoạch đầu tư công trung hạn
Trình bày tại phiên họp, theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, trong tổng số vốn NSTW 1.090.014,445 tỷ đồng, Quốc hội đã phân bổ cho các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương; Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 chi tiết cho 4.587 nhiệm vụ, dự án với tổng số vốn là 824.760,583 tỷ đồng, chiếm khoảng 76% số vốn Quốc hội đã phân bổ cho các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương. Hiện có 52/52 Bộ, cơ quan Trung ương và 63/63 địa phương đã thực hiện thông báo hoặc giao chi tiết đến từng dự án, từng đơn vị thực hiện.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trình bày tờ trình
Tổng số vốn còn lại của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 phải báo cáo UBTVQH cho ý kiến trước khi giao kế hoạch là 639.061,016 tỷ đồng. Trong đó: 242.075,461 tỷ đồng dự kiến bố trí cho 565 dự án khởi công mới của các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương; 296.985,555 tỷ đồng vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) chưa phân bổ chi tiết cho các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương (trong đó vốn NSTW trong nước là 69.643,453 tỷ đồng, vốn nước ngoài nguồn NSTW là 90.342,102 tỷ đồng và vốn ngân sách địa phương là 137.000 tỷ đồng) và 100.000 tỷ đồng vốn NSTW bố trí cho 3 Chương trình mục tiêu quốc gia.
Chính phủ trình UBTVQH cho ý kiến về 340 dự án của các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định tại Điều 52 Luật Đầu tư công với dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 nguồn NSTW trong nước là 88.099,585 tỷ đồng, trong đó có 330 dự án thuộc danh mục Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại Báo cáo số 243/BC-CP; 10 dự án mới chưa được Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Báo cáo số 243/BC-CP.
Bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn nước ngoài giai đoạn 2021-2025 cho các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương với tổng số vốn là 8.208,361 tỷ đồng từ số vốn nước ngoài chưa phân bổ để thực hiện 42 dự án chuyển tiếp, khởi công mới thuộc danh mục Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại Báo cáo số 243/BC-CP; 07 dự án mới chưa được Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Báo cáo số 243/BC-CP.
Điều chỉnh giảm 387,31 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài nguồn NSTW giai đoạn 2021-2025 và 53,07 tỷ đồng vốn đối ứng của 1 dự án đã được Thủ tướng Chính phủ giao để điều chỉnh tăng tương ứng cho 1 dự án mới chưa báo cáo Quốc hội trong nội bộ của Bộ Giao thông vận tải.
Điều chỉnh kế hoạch giảm 725,475 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn NSTW trong nước giai đoạn 2021-2025 của 13 dự án của Bộ Quốc phòng, Bộ Giao thông vận tải và 3 địa phương (Hà Giang, Sơn La, Cà Mau) đã được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để điều chỉnh tăng 709,715 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 cho 11 dự án mới chưa báo cáo Quốc hội trong nội bộ của Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương.
Chính phủ đề nghị UBTVQH giao Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án để phân bổ hết số vốn còn lại với tổng số vốn là
542.753,07 tỷ đồng để báo cáo UBTVQH cho ý kiến theo quy định.
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cho biết, các dự án dự kiến bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách Nhà nước, Nghị quyết số 29/2021/QH15 của Quốc hội, Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 của UBTVQH.
Các dự án đã hoàn thiện thủ tục đầu tư dự kiến bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 trình UBTVQH cho ý kiến phải thuộc danh mục dự án Chính phủ đã trình Quốc hội tại Báo cáo số 243/BC-CP ngày 16/7/2021. Đối với các dự án chưa thuộc danh mục Chính phủ đã báo cáo Quốc hội phải bảo đảm các dự án được thay thế là thực sự cần thiết, đã có thủ tục đầu tư và việc thay thế danh mục bảo đảm không làm thay đổi kế hoạch đầu tư vốn NSTW theo ngành, lĩnh vực Quốc hội đã quyết nghị cho từng Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương tại Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021.
Rà soát kỹ các danh mục, đảm bảo bố trí vốn đầu tư công tập trung, không dàn trải, không làm thay đổi mức vốn theo cơ cấu ngành, lĩnh vực được Quốc hội quyết định
Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về bổ sung kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài từ số vốn chưa phân bổ và điều chỉnh, dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung uơng (NSTW) giai đoạn 2021-2025 cho danh mục dự án của các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương (đợt 2), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, Chính phủ trình UBTVQH cho ý kiến để tiếp tục phân bổ danh mục dự án cụ thể theo quy định của Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 là đúng là đúng thẩm quyền theo quy định tại Nghị quyết số 29 của Quốc hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra
Thường trực Ủy ban Tài chính và Ngân sách của Quốc hội đề nghị, việc phân bổ, bố trí kế hoạch vốn đầu tư trung hạn nguồn NSNN giai đoạn 2021 - 2025 (đợt 2) cần tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc, thứ tự ưu tiên đã được quy định tại Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, Nghị quyết 973/2020/UBTVQH14 của UBTVQH, Nghị quyết 29 của Quốc hội. Đồng thời, đề nghị lưu ý việc thay thế dự án trong danh mục phải là các dự án thực sự cần thiết, đã có đủ thủ tục đầu tư và bảo đảm không vượt tổng số dự án, kế hoạch đầu tư vốn NSTW theo ngành, lĩnh vực Quốc hội đã quyết nghị cho từng Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương tại Nghị quyết số 29.
Việc bố trí vốn cho các dự án thay thế, các dự án điều chỉnh bổ sung phải tập trung, tránh dàn trải, không bố trí cho các dự án mới có tỷ trọng vốn phải chuyển tiếp sang giai đoạn sau quá lớn, bảo đảm đúng quy định tại khoản 3 Điều 6 Nghị quyết 29. Ưu tiên bố trí vốn cho các dự án sử dụng vốn ODA. Điều chỉnh (tăng/giảm) kế hoạch đầu tư vốn NSTW đảm bảo phù hợp với quy định của Luật Đầu tư công, Nghị quyết số 29/2021/QH15 của Quốc hội và phải đảm bảo mục tiêu, hiệu quả dự án.
Thường trực Ủy ban kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất chủ trương: Bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn nước ngoài giai đoạn 2021-2025 từ số vốn chưa phân bổ; Tiếp tục phân bổ vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các dự án đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định và Điều chỉnh vốn hợp lý giữa các dự án để tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn vốn đầu tư công. Tuy nhiên, việc phân bổ chi tiết cho các dự án phải bảo đảm bố trí vốn tập trung, các dự án dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025 phải được bố trí đủ vốn. Bên cạnh đó, về danh mục dự án cụ thể, Chính phủ cần rà soát danh mục dự án, bảo đảm bố trí vốn tập trung, không bố trí dàn trải; dự án điều chỉnh bổ sung có tỷ lệ phải chuyển nguồn sang giai đoạn sau lớn, tăng cao so với phương án đã báo cáo Quốc hội.
Thảo luận tại Phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc Chính phủ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến để tiếp tục phân bổ danh mục dự án cụ thể theo quy định của Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 là đúng thẩm quyền theo quy định tại Nghị quyết của Quốc hội.
Về vấn đề giải ngân đầu tư công, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ rà soát kỹ các danh mục, đảm bảo bố trí vốn tập trung, không dàn trải; tiến hành thay thế, điều chỉnh dự án nhưng không làm thay đổi mức vốn theo cơ cấu ngành, lĩnh vực được Quốc hội quyết định. Chính phủ, các Bộ. ngành Trung ương, địa phương cần rút kinh nghiệm, chú trọng công tác xây dựng kế hoạch, đảm bảo kế hoạch sát với yêu cầu thực tế; đồng thời kế hoạch cần phối hợp chặt chẽ với nguồn lực dành cho chương trình phục hồi và phát triển kinh tế- xã hội, đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân các dự án để chương trình sớm phát huy hiệu quả, tạo chuyển biến rõ rệt trong xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ cần đưa ra những báo cáo về công tác chuẩn bị đầu tư cho đến nay; chú trọng đến cách thức tổ chức thực hiện trong từng lĩnh vực, từng dự án; cá thể hóa trách nhiệm; tăng cường công tác giám sát của Ủy ban Tài chính và Ngân sách; nguyên tắc điều hòa linh hoạt giữa kế hoạch đầu tư công trung hạn và gói chính sách tài khóa tiền tệ, nhất là đầu tư công cần được áp dụng ngay trong lần phân bổ này.
Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, UBTVQH thống nhất chủ trương bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn nước ngoài giai đoạn 2021-2025 từ số vốn chưa phân bổ, phân bổ vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021- 2025 cho các dự án đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định, điều chỉnh vốn hợp lý giữa các dự án để tăng cường hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Đồng thời, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến của UBTVQH, Kiểm toán nhà nước và các cơ quan có liên quan để hoàn thiện danh mục mức vốn cho từng dự án. “UBTVQH giao Chính phủ chịu trách nhiệm hoàn thiện danh mục dự án phân bổ chi tiết; tiếp tục rà soát, tổng hợp danh mục và phương án phân bổ vốn cho từng dự án theo nguyên tắc, tiêu chí; đảm bảo điều hòa nguồn vốn tập trung đầu tư của kế hoạch đầu tư công trung hạn và nguồn vốn đầu tư công của chính sách tài khóa, tiền tệ” – Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị.
Khánh Vy