15/11/2022
Xem cỡ chữ
Đọc bài viết
In trang
Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi): Đảm bảo công tác đấu thầu công khai, minh bạch, đạt hiệu quả(sav.gov.vn) - Sáng 15/11/2022, ngày làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Nhiều đại biểu đã đóng góp ý kiến nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật về đấu thầu trong lĩnh vực y tế.Phát biểu điều hành nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết trước đó Quốc hội đã thảo luận tại Tổ về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) với 180 lượt ý kiến phát biểu. Về cơ bản các đại biểu đồng tình với sự cần thiết sửa đổi Luật Đấu thầu nhằm thế chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, khắc phục những bất cập hiện hành, góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quả trong quản lý, góp phần phòng, chống lãng phí, giải quyết những tồn tại trong lựa chọn nhà thầu mua sắm công…
Các đại biểu cũng cho rằng, đây là một dự án Luật phức tạp, phạm vi tác động rộng được xã hội quan tâm. Vì vậy, việc tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất về đấu thầu, kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành là vấn đề cấp thiết hiện nay.
Tham gia phát biểu thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho rằng cần có quy định rõ phạm vi điều chỉnh của các hoạt động phải đấu thầu. Theo đại biểu, phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc áp dụng đấu thầu của dự thảo Luật có nhiều thay đổi so với Luật hiện hành, thêm 21 Điều, sửa đổi 75 Điều và bãi bỏ 12 Điều. Đặc biệt, tại Khoản 3, Điều 1 bổ sung quy định về các hoạt động không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Tuy nhiên, vẫn còn những hoạt động khác không có trong khoản 3, Điều 1 nhưng cũng không thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật như hoạt động liên doanh, liên kết của các đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị sự nghiệp công lập cho thuê tài sản công hay các dịch vụ phi y tế.
Do đó đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu và quy định rõ phạm vi điều chỉnh của các hoạt động phải đấu thầu. Đồng thời, cần có quy định khái niệm vốn Nhà nước nhằm bảo đảm đầy đủ, bao quát và thống nhất với các quy định tại pháp luật có liên quan.
Về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đại biểu Trần Khánh Thu cho rằng, dự thảo Luật có một số quy định chưa hợp lý, khó thực hiện, chưa phù hợp với mục tiêu nâng cao tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế, chưa quy định thẩm quyền quyết định các gói thầu tại mục đ Điều 27…Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cụ thể hóa việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Đồng thời quy định nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện để yêu cầu đối với các gói thầu được áp dụng lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đặc thù và khẩn cấp, cấp bách.
Để đảm bảo công tác đấu thầu công khai, minh bạch, đạt hiệu quả, tránh sai sót, vi phạm không đáng có, đại biểu cho rằng cần bổ sung vào dự thảo Luật quy định riêng về đấu thầu cho ngành y tế như mua sắm thuốc, mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao, vậy tư thay thế, hóa chất sinh phẩm và các dịch vụ phi tư vấn khác. Đồng thời cần có quy định chi tiết hình thức chỉ định thầu, xử lý chỉ định thầu rút gọn.
Liên quan đến nội dung mua sắm y tế, đại biểu Trần Thị Thu Hằng, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông bày tỏ quan tâm tới tình trạng thiếu thuốc và trang thiết bị y tế đang xảy ra hiện nay tại nhiều cơ sở khám, chữa bệnh công lập, do vướng mắc trong các quy định về mua sắm, đấu thầu.
Đại biểu cho rằng tình trạng thiếu thuốc và trang thiết bị y tế tại nhiều cơ sở khám, chữa bệnh công lập thời gian qua đã ảnh hưởng lớn đến việc khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, nhất là người bệnh nghèo đang tham gia bảo hiểm y tế. “Mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo tháo gỡ, nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải quyết triệt để. Nguyên nhân là do những vướng mắc, bất cập của các quy định trong công tác mua sắm, đấu thầu trong lĩnh vực y tế. Do đó, cần sửa đổi các quy định về đấu thầu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế, nghiên cứu có quy định phù hợp để tháo gỡ điểm nghẽn trong đấu thầu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế để đảm bảo cho nhu cầu khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của nhân dân” - đại biểu chỉ rõ.
Để đảm bảo sự chặt chẽ, phù hợp của dự thảo Luật, đại biểu Trần Thị Thu Hằng góp ý về Khoản 4, Điều 17 quy định về hủy thầu - Tổ chức, cá nhân vi phạm quy định pháp luật về đấu thầu dẫn đến hủy thầu theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này phải đền bù chi phí cho các bên liên quan và bị xử lý theo quy định của pháp luật.Tuy nhiên, Khoản 4, Điều 17 của dự thảo Luật lại chưa quy định rõ về cơ chế đền bù chi phí như thế nào, các bên liên quan phải khởi kiện ra tòa đòi bồi thường thiệt hại trước pháp luật dân sự hay theo trình tự, thủ tục nào. Do vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ ràng, cụ thể hơn về vấn đề đền bù chi phí cho các bên liên quan khi hủy thầu trong các trường hợp trên. Đại biểu cũng đề nghị Ban soạn thảo bổ sung một số tổ chức giám sát để đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động đấu thầu.
Cùng mối quan tâm với đại biểu Trần Thị Thu Hằng, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị Ban soạn thảo quy định một chương riêng về đấu thầu thuốc trong dự thảo Luật, đồng thời đa dạng hóa các phương thức để có được hàng hóa, dịch vụ và thuốc cho người bệnh, chứ không chỉ thông qua hình thức đấu thầu.
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu thảo luận
Theo đại biểu, thuốc là mặt hàng thiết yếu, khi đấu thầu sẽ có tình trạng các đơn vị dự thầu từ chối không tham gia hoặc hủy thầu. Đối với trường hợp này, cần có cách giải quyết đặc biệt để có thuốc phục vụ điều trị cho bệnh nhân, nhằm góp phần giải quyết triệt để tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế tại các bệnh viện. "Nhóm mặt hàng, sản phẩm, dịch vụ sử dụng ngân sách Nhà nước đều phải đấu thầu. Nhiều đơn vị chấp nhận chuyện chậm lại để không xảy ra tiêu cực. Nhưng, trên thực tế có những nhóm mặt hàng đặc biệt trong lĩnh vực y tế liên quan đến việc cứu chữa người bệnh, ảnh hưởng tới tích mạng, sức khoẻ của người dân thì không thể chậm được" - đại biểu Phạm Khánh Phong Lan nói.
Bên cạnh đó, mục tiêu của việc đấu thầu là chọn được giá rẻ nhất, song cũng cần có giải pháp để vừa đảm bảo giá rẻ, vừa đảm bảo chất lượng, đặc biệt là trong đấu thầu thuốc.
Một giải pháp cho vấn đề này được đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề xuất là:Bổ sung đánh giá của bác sỹ điều trị về thuốc đấu thầu, công khai, minh bạch và chịu trách nhiệm trước Hội đồng thuốc và điều trị trong bệnh viện.Ngoài ra, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan cũng cho rằng quy định về chọn giá kế hoạch cần căn cứ theo thị trường, không thể căn cứ vào giá trúng thầu của năm trước để làm giá kế hoạch của năm sau, bởi như vậy sẽ dẫn đến giá đấu thầu thuốc ngày càng thấp và không bảo đảm được chất lượng.
Cũng đề xuất bổ sung một chương riêng đối với đấu thầu y tế, đại biểu Nguyễn Tri Thức, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng trong dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) chỉ nói về đấu thầu thuốc, điều đó là chưa đủ. Đại biểu mong muốn Ban soạn thảo bổ sung một chương riêng đối với đấu thầu y tế bởi lĩnh vực này có tính chuyên sâu rất cao. Bên cạnh đó, dự thảo vẫn xem hàng hóa y tế, vật tư y tế như là hàng hóa thông thường, đại biểu cho rằng cần phải xem vật tư y tế hàng hóa đặc biệt vì nó liên quan trực tiếp đến tính mạng người bệnh.
Góp ý nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật về đấu thầu trong lĩnh vực y tế, đại biểu Trần Thị Nhị Hà, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội nêu quan điểm về quy định về chỉ định thầu. Liên quan đến việc chỉ định thầu trong mua sắm trang thiết bị y tế đặc chủng, đại biểu đề xuất bổ sung trường hợp chỉ định thầu dành cho việc thực hiện mua một số loại trang thiết bị y tế đặc chủng mà trên thế giới chỉ có một hoặc hai nhà sản xuất, chế tạo và bán thương mại trên thị trường. Đề nghị dự thảo Luật cần có quy định về chỉ định thầu rút gọn trong trường hợp cấp bách như thiên tai, dịch bệnh, mở rộng các trường hợp áp dụng chỉ định thầu rút gọn gồm cả trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao sinh phẩm, hóa chất xét nghiệm và thuốc; phân biệt các trường hợp chỉ định thầu rút gọn và chỉ định thầu thông thường, tránh lúng túng trong xử lý như một số trường hợp xảy ra hiện nay.
Cho ý kiến về đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho rằng: Điều 6 có quy định, nhà thầu tham dự thầu phải độc lập về pháp lý và độc lập về tài chính để đảm bảo tính bình đẳng. Tuy nhiên, Khoản 4 lại quy định nhà thầu được chỉ định thầu không phải đáp ứng quy định tại khoản 2 Điều này. Đại biểu cho rằng, cần quy định nhà thầu được chỉ định thầu phải đáp ứng quy định tại khoản 2 Điều này, để đảm bảo công khai, minh bạch, tránh việc ưu ái quá mức trong chỉ định thầu.
Về các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu chỉ ra rằng dự thảo Luật đã quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên, cần rà soát hành vi cấm theo nhóm chủ thể để dễ áp dụng như nhóm hành vi cấm chung, nhóm hành vi cấm đối với người có thẩm quyền, chủ đầu tư; nhóm hành vi cấm đối với tổ chuyên gia, tổ chấm thầu; nhóm hành vi cấm đối với nhà thầu.
Để dự thảo Luật triển khai đạt hiệu quả cao trong thời gian tới, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và Nhân dân; trong quá trình thực hiện đấu thầu cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công khai, minh bạch các thông tin về đấu thầu, kế hoạch đấu thầu, thông báo mời thầu.
Sau khi thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng đã có phát biểu giải trình, làm rõ một số ý kiến các đại biểu nêu.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng giải trình, làm rõ một số vấn đề ĐBQH quan tâm
Ông Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là một dự án Luật tương đối khó, phức tạp và ảnh hưởng đến nhiều mặt của xã hội. Trong quá trình soạn thảo, cũng như ý kiến của các đại biểu Quốc hội, có nhiều quan điểm khác nhau xung quanh việc nên nới lỏng quy định của Luật Đấu thầu theo hướng thông thoáng, thuận lợi hơn hay nên siết chặt để quản lý, đảm bảo hiệu quả nguồn vốn Nhà nước.
Theo Bộ trưởng, Luật Đấu thầu khi được xây dựng năm 2005 và sửa đổi năm 2013 đã tiệm cận đến những vấn đề thông lệ rất tốt của quốc tế và được đánh giá cao, trên thực tế đã triển khai thực hiện được nhiều kết quả tốt. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận hiện nay đã nảy sinh nhiều vấn đề vướng mắc và do đó buộc phải sửa. “Nhưng sửa thì không có nghĩa là mở hết ra theo hướng không quản lý chặt chẽ để trục lợi, tiêu cực, tham nhũng, thất thoát. Chắc chắn chúng ta phải hài hòa giữa quyền lợi Nhà nước và thông thoáng, thuận lợi cho các chủ đầu tư khi thực hiện mua sắm các gói thầu này, không để trục lợi, cũng không để vi phạm các quy định của pháp luật” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Đồng thời, Bộ trưởng bày tỏ đồng tình với các ý kiến cho rằng phải có quy định chặt chẽ, rõ ràng, minh bạch nhằm thuận lợi trong quá trình hoạt động, nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ tài sản của Nhà nước, nguồn vốn của Nhà nước.
Khắc phục tình trạng gian lận, thông thầu, tham nhũng trong hoạt động đấu thầu là một nội dung quan trọng, được rất nhiều đại biểu quan tâm và yêu cầu phải có giải pháp căn cơ để triệt để khắc phục tình trạng này.
Về việc tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, ông Nguyễn Chí Dũng cho biết, có rất nhiều ý kiến đề nghị rà soát, bổ sung những quy định để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc hiện nay trong lĩnh vực y tế có tính chất đặc thù, đặc biệt và đề nghị tách ra thành một chương riêng.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, đây là một loại hình hàng hóa, một loại hàng hóa hết sức đặc biệt, đặc thù và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân, nên việc cần có quy định rõ ràng, cụ thể là hết sức cần thiết và cấp bách. "Trong dự thảo Luật đã thiết kế một chương nói về các quy định này và có một số điều khoản ở các chương khác cũng đã nói về quy định những vấn đề về y tế. Chúng tôi sẽ rà soát lại để làm sao cho đầy đủ, bao quát, thuận lợi trong quá trình mua sắm các trang thiết bị y tế, thuận lợi cho quá trình thực hiện, tổ chức thực hiện” – Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.
Phát biểu kết luận Phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, phiên thảo luận đã diễn ra sôi nổi, thẳng thắn, trách nhiệm, đã có 18 đại biểu phát biểu, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT đã giải trình, làm rõ ý kiến của các đại biểu Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 5./.
Phương Ngọc
(sav.gov.vn) - Sáng 15/11/2022, ngày làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Nhiều đại biểu đã đóng góp ý kiến nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật về đấu thầu trong lĩnh vực y tế.
Quang cảnh phiên thảo luận
Phát biểu điều hành nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết trước đó Quốc hội đã thảo luận tại Tổ về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) với 180 lượt ý kiến phát biểu. Về cơ bản các đại biểu đồng tình với sự cần thiết sửa đổi Luật Đấu thầu nhằm thế chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, khắc phục những bất cập hiện hành, góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quả trong quản lý, góp phần phòng, chống lãng phí, giải quyết những tồn tại trong lựa chọn nhà thầu mua sắm công…
Các đại biểu cũng cho rằng, đây là một dự án Luật phức tạp, phạm vi tác động rộng được xã hội quan tâm. Vì vậy, việc tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất về đấu thầu, kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành là vấn đề cấp thiết hiện nay.
Tham gia phát biểu thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho rằng cần có quy định rõ phạm vi điều chỉnh của các hoạt động phải đấu thầu. Theo đại biểu, phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc áp dụng đấu thầu của dự thảo Luật có nhiều thay đổi so với Luật hiện hành, thêm 21 Điều, sửa đổi 75 Điều và bãi bỏ 12 Điều. Đặc biệt, tại Khoản 3, Điều 1 bổ sung quy định về các hoạt động không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Tuy nhiên, vẫn còn những hoạt động khác không có trong khoản 3, Điều 1 nhưng cũng không thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật như hoạt động liên doanh, liên kết của các đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị sự nghiệp công lập cho thuê tài sản công hay các dịch vụ phi y tế.
Do đó đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu và quy định rõ phạm vi điều chỉnh của các hoạt động phải đấu thầu. Đồng thời, cần có quy định khái niệm vốn Nhà nước nhằm bảo đảm đầy đủ, bao quát và thống nhất với các quy định tại pháp luật có liên quan.
Về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đại biểu Trần Khánh Thu cho rằng, dự thảo Luật có một số quy định chưa hợp lý, khó thực hiện, chưa phù hợp với mục tiêu nâng cao tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế, chưa quy định thẩm quyền quyết định các gói thầu tại mục đ Điều 27…Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cụ thể hóa việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Đồng thời quy định nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện để yêu cầu đối với các gói thầu được áp dụng lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, đặc thù và khẩn cấp, cấp bách.
Để đảm bảo công tác đấu thầu công khai, minh bạch, đạt hiệu quả, tránh sai sót, vi phạm không đáng có, đại biểu cho rằng cần bổ sung vào dự thảo Luật quy định riêng về đấu thầu cho ngành y tế như mua sắm thuốc, mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao, vậy tư thay thế, hóa chất sinh phẩm và các dịch vụ phi tư vấn khác. Đồng thời cần có quy định chi tiết hình thức chỉ định thầu, xử lý chỉ định thầu rút gọn.
Liên quan đến nội dung mua sắm y tế, đại biểu Trần Thị Thu Hằng, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông bày tỏ quan tâm tới tình trạng thiếu thuốc và trang thiết bị y tế đang xảy ra hiện nay tại nhiều cơ sở khám, chữa bệnh công lập, do vướng mắc trong các quy định về mua sắm, đấu thầu.
Đại biểu cho rằng tình trạng thiếu thuốc và trang thiết bị y tế tại nhiều cơ sở khám, chữa bệnh công lập thời gian qua đã ảnh hưởng lớn đến việc khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, nhất là người bệnh nghèo đang tham gia bảo hiểm y tế. “Mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo tháo gỡ, nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải quyết triệt để. Nguyên nhân là do những vướng mắc, bất cập của các quy định trong công tác mua sắm, đấu thầu trong lĩnh vực y tế. Do đó, cần sửa đổi các quy định về đấu thầu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế, nghiên cứu có quy định phù hợp để tháo gỡ điểm nghẽn trong đấu thầu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế để đảm bảo cho nhu cầu khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của nhân dân” - đại biểu chỉ rõ.
Để đảm bảo sự chặt chẽ, phù hợp của dự thảo Luật, đại biểu Trần Thị Thu Hằng góp ý về Khoản 4, Điều 17 quy định về hủy thầu - Tổ chức, cá nhân vi phạm quy định pháp luật về đấu thầu dẫn đến hủy thầu theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này phải đền bù chi phí cho các bên liên quan và bị xử lý theo quy định của pháp luật.Tuy nhiên, Khoản 4, Điều 17 của dự thảo Luật lại chưa quy định rõ về cơ chế đền bù chi phí như thế nào, các bên liên quan phải khởi kiện ra tòa đòi bồi thường thiệt hại trước pháp luật dân sự hay theo trình tự, thủ tục nào. Do vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ ràng, cụ thể hơn về vấn đề đền bù chi phí cho các bên liên quan khi hủy thầu trong các trường hợp trên. Đại biểu cũng đề nghị Ban soạn thảo bổ sung một số tổ chức giám sát để đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động đấu thầu.
Cùng mối quan tâm với đại biểu Trần Thị Thu Hằng, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị Ban soạn thảo quy định một chương riêng về đấu thầu thuốc trong dự thảo Luật, đồng thời đa dạng hóa các phương thức để có được hàng hóa, dịch vụ và thuốc cho người bệnh, chứ không chỉ thông qua hình thức đấu thầu.
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu thảo luận
Theo đại biểu, thuốc là mặt hàng thiết yếu, khi đấu thầu sẽ có tình trạng các đơn vị dự thầu từ chối không tham gia hoặc hủy thầu. Đối với trường hợp này, cần có cách giải quyết đặc biệt để có thuốc phục vụ điều trị cho bệnh nhân, nhằm góp phần giải quyết triệt để tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế tại các bệnh viện. "Nhóm mặt hàng, sản phẩm, dịch vụ sử dụng ngân sách Nhà nước đều phải đấu thầu. Nhiều đơn vị chấp nhận chuyện chậm lại để không xảy ra tiêu cực. Nhưng, trên thực tế có những nhóm mặt hàng đặc biệt trong lĩnh vực y tế liên quan đến việc cứu chữa người bệnh, ảnh hưởng tới tích mạng, sức khoẻ của người dân thì không thể chậm được" - đại biểu Phạm Khánh Phong Lan nói.
Bên cạnh đó, mục tiêu của việc đấu thầu là chọn được giá rẻ nhất, song cũng cần có giải pháp để vừa đảm bảo giá rẻ, vừa đảm bảo chất lượng, đặc biệt là trong đấu thầu thuốc.
Một giải pháp cho vấn đề này được đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề xuất là:Bổ sung đánh giá của bác sỹ điều trị về thuốc đấu thầu, công khai, minh bạch và chịu trách nhiệm trước Hội đồng thuốc và điều trị trong bệnh viện.Ngoài ra, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan cũng cho rằng quy định về chọn giá kế hoạch cần căn cứ theo thị trường, không thể căn cứ vào giá trúng thầu của năm trước để làm giá kế hoạch của năm sau, bởi như vậy sẽ dẫn đến giá đấu thầu thuốc ngày càng thấp và không bảo đảm được chất lượng.
Cũng đề xuất bổ sung một chương riêng đối với đấu thầu y tế, đại biểu Nguyễn Tri Thức, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng trong dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) chỉ nói về đấu thầu thuốc, điều đó là chưa đủ. Đại biểu mong muốn Ban soạn thảo bổ sung một chương riêng đối với đấu thầu y tế bởi lĩnh vực này có tính chuyên sâu rất cao. Bên cạnh đó, dự thảo vẫn xem hàng hóa y tế, vật tư y tế như là hàng hóa thông thường, đại biểu cho rằng cần phải xem vật tư y tế hàng hóa đặc biệt vì nó liên quan trực tiếp đến tính mạng người bệnh.
Góp ý nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật về đấu thầu trong lĩnh vực y tế, đại biểu Trần Thị Nhị Hà, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội nêu quan điểm về quy định về chỉ định thầu. Liên quan đến việc chỉ định thầu trong mua sắm trang thiết bị y tế đặc chủng, đại biểu đề xuất bổ sung trường hợp chỉ định thầu dành cho việc thực hiện mua một số loại trang thiết bị y tế đặc chủng mà trên thế giới chỉ có một hoặc hai nhà sản xuất, chế tạo và bán thương mại trên thị trường. Đề nghị dự thảo Luật cần có quy định về chỉ định thầu rút gọn trong trường hợp cấp bách như thiên tai, dịch bệnh, mở rộng các trường hợp áp dụng chỉ định thầu rút gọn gồm cả trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao sinh phẩm, hóa chất xét nghiệm và thuốc; phân biệt các trường hợp chỉ định thầu rút gọn và chỉ định thầu thông thường, tránh lúng túng trong xử lý như một số trường hợp xảy ra hiện nay.
Cho ý kiến về đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho rằng: Điều 6 có quy định, nhà thầu tham dự thầu phải độc lập về pháp lý và độc lập về tài chính để đảm bảo tính bình đẳng. Tuy nhiên, Khoản 4 lại quy định nhà thầu được chỉ định thầu không phải đáp ứng quy định tại khoản 2 Điều này. Đại biểu cho rằng, cần quy định nhà thầu được chỉ định thầu phải đáp ứng quy định tại khoản 2 Điều này, để đảm bảo công khai, minh bạch, tránh việc ưu ái quá mức trong chỉ định thầu.
Về các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu chỉ ra rằng dự thảo Luật đã quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên, cần rà soát hành vi cấm theo nhóm chủ thể để dễ áp dụng như nhóm hành vi cấm chung, nhóm hành vi cấm đối với người có thẩm quyền, chủ đầu tư; nhóm hành vi cấm đối với tổ chuyên gia, tổ chấm thầu; nhóm hành vi cấm đối với nhà thầu.
Để dự thảo Luật triển khai đạt hiệu quả cao trong thời gian tới, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và Nhân dân; trong quá trình thực hiện đấu thầu cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công khai, minh bạch các thông tin về đấu thầu, kế hoạch đấu thầu, thông báo mời thầu.
Sau khi thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng đã có phát biểu giải trình, làm rõ một số ý kiến các đại biểu nêu.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng giải trình, làm rõ một số vấn đề ĐBQH quan tâm
Ông Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là một dự án Luật tương đối khó, phức tạp và ảnh hưởng đến nhiều mặt của xã hội. Trong quá trình soạn thảo, cũng như ý kiến của các đại biểu Quốc hội, có nhiều quan điểm khác nhau xung quanh việc nên nới lỏng quy định của Luật Đấu thầu theo hướng thông thoáng, thuận lợi hơn hay nên siết chặt để quản lý, đảm bảo hiệu quả nguồn vốn Nhà nước.
Theo Bộ trưởng, Luật Đấu thầu khi được xây dựng năm 2005 và sửa đổi năm 2013 đã tiệm cận đến những vấn đề thông lệ rất tốt của quốc tế và được đánh giá cao, trên thực tế đã triển khai thực hiện được nhiều kết quả tốt. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận hiện nay đã nảy sinh nhiều vấn đề vướng mắc và do đó buộc phải sửa. “Nhưng sửa thì không có nghĩa là mở hết ra theo hướng không quản lý chặt chẽ để trục lợi, tiêu cực, tham nhũng, thất thoát. Chắc chắn chúng ta phải hài hòa giữa quyền lợi Nhà nước và thông thoáng, thuận lợi cho các chủ đầu tư khi thực hiện mua sắm các gói thầu này, không để trục lợi, cũng không để vi phạm các quy định của pháp luật” - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Đồng thời, Bộ trưởng bày tỏ đồng tình với các ý kiến cho rằng phải có quy định chặt chẽ, rõ ràng, minh bạch nhằm thuận lợi trong quá trình hoạt động, nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ tài sản của Nhà nước, nguồn vốn của Nhà nước.
Khắc phục tình trạng gian lận, thông thầu, tham nhũng trong hoạt động đấu thầu là một nội dung quan trọng, được rất nhiều đại biểu quan tâm và yêu cầu phải có giải pháp căn cơ để triệt để khắc phục tình trạng này.
Về việc tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, ông Nguyễn Chí Dũng cho biết, có rất nhiều ý kiến đề nghị rà soát, bổ sung những quy định để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc hiện nay trong lĩnh vực y tế có tính chất đặc thù, đặc biệt và đề nghị tách ra thành một chương riêng.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, đây là một loại hình hàng hóa, một loại hàng hóa hết sức đặc biệt, đặc thù và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân, nên việc cần có quy định rõ ràng, cụ thể là hết sức cần thiết và cấp bách. "Trong dự thảo Luật đã thiết kế một chương nói về các quy định này và có một số điều khoản ở các chương khác cũng đã nói về quy định những vấn đề về y tế. Chúng tôi sẽ rà soát lại để làm sao cho đầy đủ, bao quát, thuận lợi trong quá trình mua sắm các trang thiết bị y tế, thuận lợi cho quá trình thực hiện, tổ chức thực hiện” – Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh.
Phát biểu kết luận Phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, phiên thảo luận đã diễn ra sôi nổi, thẳng thắn, trách nhiệm, đã có 18 đại biểu phát biểu, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT đã giải trình, làm rõ ý kiến của các đại biểu Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 5./.
Phương Ngọc