Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật Căn cước, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an nêu rõ, Luật Căn cước công dân năm 2014 đã đánh dấu bước tiến quan trọng trong công tác lập pháp của Nhà nước ta, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, giao dịch của nhân dân, phục vụ yêu cầu của công tác công an, góp phần phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm trật tự, an toàn xã hội.
Bên cạnh các kết quả tích cực, trong quá trình triển khai thi hành Luật Căn cước công dân năm 2014 đã xuất hiện một số tồn tại và các vấn đề phát sinh cần phải được xem xét để sửa đổi, bổ sung, như: Công dân có nhiều loại giấy tờ tùy thân khác nhau; Không quy định về cấp số định danh cá nhân cho trường hợp người gốc Việt Nam đang sinh sống ở Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch; các quy định của Luật Căn cước công dân về việc quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân còn chưa được đầy đủ, bao quát...
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày Tờ trình dự án Luật Căn cước
Theo Bộ trưởng Bộ Công an, việc xây dựng và ban hành Luật Căn cước thay thế Luật Căn cước công dân năm 2014 là cơ sở quan trọng nhằm đổi mới công tác quản lý dân cư, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao hiệu quả, giá trị sử dụng của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thẻ căn cước công dân vào công tác quản lý Nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội; phục vụ công dân số; hoàn thiện hệ sinh thái phục vụ kết nối, khai thác, bổ sung, làm giàu dữ liệu dân cư; phục vụ chỉ đạo, điều hành của các cấp.
Dự thảo Luật Căn cước gồm 07 Chương, 46 Điều, quy định về căn cước, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu căn cước; thẻ căn cước; giấy chứng nhận căn cước; căn cước điện tử; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan…
Trình bày báo cáo thẩm tra, Trung tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cho biết, hồ sơ dự án Luật Chính phủ trình đã đầy đủ các tài liệu quy định, đủ điều kiện báo cáo UBTVQH cho ý kiến để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5; cơ bản phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, thống nhất trong hệ thống pháp luật, tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên. “Để việc xây dựng, ban hành Luật Căn cước được chặt chẽ, hiệu quả, phù hợp với thực tiễn, đề nghị Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nghiên cứu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, sớm hoàn thiện ứng dụng VNeID, kết nối, chia sẻ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư tới các Bộ, ngành, địa phương; bảo đảm việc khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phục vụ công tác quản lý Nhà nước; giải quyết thủ tục hành chính; cung cấp dịch vụ công của chính quyền cơ sở cấp xã, cấp huyện, của các tổ chức được giao thực hiện dịch vụ công; phát huy tối đa hiệu quả của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước; chỉ đạo rà soát kỹ từng nội dung trong dự thảo luật để bảo đảm hiệu quả, tính khả thi cao” – Trung tướng Lê Tấn Tới nhấn mạnh.
Thảo luận tại phiên họp, đa số các đại biểu đều nhất trí đổi tên Luật Căn cước công dân thành Luật Căn cước; và cho rằng, cần thiết phải sửa đổi Luật Căn cước công dân năm 2014 nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc, tồn tại, bất cập khi xã hội phát triển; phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia…
UBTVQH đã tiến hành thảo luận, cho ý kiến về: Sự cần thiết ban hành Luật; sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; tính thống nhất trong hệ thống pháp luật của dự thảo; phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của Luật. Bên cạnh đó, UBTVQH cũng đã cho ý kiến về một số nội dung cụ thể của dự thảo luật như: Giấy chứng nhận căn cước; nội dung thể hiện trên thẻ căn cước; thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước…
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, xây dựng Luật Căn cước trên cơ sở Luật Căn cước công dân năm 2014 là rất cần thiết, phù hợp với sự phát triển của xã hội, phù hợp, đồng bộ với chuỗi luật của chúng ta hiện nay như: Luật tần số vô tuyến điện, Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), Luật Viễn thông…
Theo Chủ tịch Quốc hội, dự thảo luật thể hiện khá rõ 4 nhóm chính sách do Chính phủ trình, cũng đã nghiên cứu báo cáo thẩm định của Bộ Tư pháp khá kỹ. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu, hoàn chỉnh thêm dự án luật để có thể trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 5, biểu quyết thông qua tại Kỳ họp thứ 6. Đối với một số vấn đề có ý kiến khác nhau, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo có diễn đàn mở để lắng nghe ý kiến đại biểu, tiếp thu để hoàn thiện hồ sơ Luật.
Tiếp thu giải trình ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến để báo cáo Chính phủ hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5; đồng thời giải trình một số vấn đề cụ thể đại biểu nêu.
Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, đa số ý kiến đều nhất trí sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Luật Căn cước công dân 2014. Đồng thời, hồ sơ của dự án Luật về cơ bản bảo đảm các yêu cầu của theo Điều 64 của Luật Ban hành bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Ban soạn thảo cần tiếp tục rà soát các nội dung của dự thảo Luật với các quy định của hệ thống pháp luật hiện hành để bảo đảm tính thống nhất, tuân thủ Hiến pháp; đánh giá kỹ sự tác động của các chính sách, các quy định mới và bảo đảm tính khả thi khi luật được ban hành.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến phát biểu của UBTVQH, báo cáo thẩm tra, hoàn thiện hồ sơ gửi dự án luật đến Ủy ban Quốc phòng và An ninh để tổ chức tại phiên họp toàn thể của Ủy ban theo quy định trước khi trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến. Đồng thời đề nghị Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội phối hợp chặt chẽ với Ban soạn thảo chuẩn bị hồ sơ dự án luật tiến hành thẩm tra báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5 tới đây./.
Ngọc Bích